Deze zomervakantie genoten meer dan 4.500 jongeren en kinderen van sportieve en culturele activiteiten tijdens Simmer Yn Súdwest. Met een recordaantal van ruim 230 activiteiten, waaronder zeilen, suppen, skûtsjesilen en padellen, was er voor iedereen wat te beleven. Deelnemers konden ook terecht in het Beleef Us Atelier, op buurtcampings of bij de populaire chillplekken. Gemeente Súdwest-Fryslân wil met Simmer Yn Súdwest een vakantiegevoel creëren voor al haar inwoners, dichtbij huis.

Wethâlder Petra van den Akker: "Simmer Yn Súdwest brocht in fakânsjegefoel nei in protte húshâldingen. Ek nei dyjinge wêr’t dat net fanselssprekkend foar is. Dit evenemint lit de krêft fan ús mienskip sjen: elkenien kriget de kâns om mei te dwaan. De laitsjende kopkes binne foar my it bewiis fan it sukses en de ferbûnens dy’t Simmer Yn Súdwest mei him meibringt.”

Voor alle inwoners plezier

Op de buurtcampings genoten inwoners van diverse buitenactiviteiten, zoals buikschuiven, tassen ontwerpen, dansen, rennen over de stormbaan en springen op het springkussen. Speciaal voor jongeren van 12 t/m 18 jaar waren er ook dit jaar chillplekken. Hier konden ze zich uitleven met waterskiën, karaoke of suppen.

Een van de hoogtepunten dit jaar was ‘Optimist on Tour’, waar kinderen in de grachten van Sneek konden kennismaken met zeilen, kanoën en suppen. Ook het panna knock-out toernooi en de pumptrack waren dit jaar weer erg in trek. Naast de sportieve activiteiten was er dit jaar ook een breed aanbod van culturele activiteiten, zoals theatervoorstellingen en workshops muziek, dansen en schilderen.  

Wethâlder Van den Akker: “Wy sjogge dat it evenemint alle jierren mear ynwenners wit te entûsjasmearjen. Dit jier wie it oanbod enoarm, troch de ynset fan Sociaal Collectief, Akte2, GroenGrijsbus en Team FRL Súdwest-Fryslân. Mei-inoar soargje sy foar in fakânsjegefoel ticht by hûs.”

Extra aandacht voor minimagezinnen

Voor gezinnen met een bijstandsuitkering was er extra aandacht. Zij ontvingen voor de zomervakantie een brief met de mogelijkheid om zich aan te melden voor gratis activiteiten. Zo'n 1.200 inwoners maakten gebruik van deze kans en genoten van activiteiten en uitstapjes naar onder andere Duinen Zathe, Walibi Holland en Texel.

Simmer Yn Súdwest is mogelijk dankzij de inzet van Sociaal Collectief, cultuurbureau Akte2, de GroenGrijsbus en de buurtsportcoaches van Team FRL Súdwest. Het evenement benadrukt het belang van betrokkenheid en het creëren van mogelijkheden voor alle leeftijdsgroepen om samen te komen en te genieten van de zomer.

Maar liefst 1 op de 4 inwoners in de gemeente Súdwest-Fryslân zorgt dagelijks voor een familielid, vriend of buur. Dit doen ze vaak naast een baan of vrijwilligerswerk. Deze vorm van zorg heet mantelzorg en is erg belangrijk, maar kan ook zwaar zijn. Daarom is juiste ondersteuning voor mantelzorgers onmisbaar. Met een coördinator mantelzorg wil Súdwest-Fryslân de ondersteuning aan mantelzorgers de komende jaren verbeteren.

“Mantelzorgers zorgen elke dag met veel energie voor hun naaste. Ze gaan bijvoorbeeld mee naar een bezoek aan de dokter of het ziekenhuis. Maar het gaat vaak verder dan dat. Ze zijn er altijd voor iemand die hen lief is, dag en nacht. Aan ons de taak om er voor de mantelzorger te zijn,” zegt Marianne Poelman.

Onderzoek mantelzorgondersteuning

Súdwest-Fryslân heeft MantelzorgNLpro gevraagd om onderzoek te doen naar de mantelzorgondersteuning in de gemeente. De gemeente wil weten wat er beter kan, nu steeds meer mensen mantelzorger zijn. Uit het onderzoek blijkt dat er een goed beleidsplan ligt. Mantelzorgers kunnen voor ondersteuning terecht bij de Stipepunten van Sociaal Collectief en het gebiedsteam van de gemeente. Ook zijn er speciaal voor mantelzorgers die staan ingeschreven bij het Stipepunt verschillende activiteiten, zoals het mantelzorgcafé, koffieochtenden en kookworkshops. Op dit moment staan er ruim 1.500 mantelzorgers ingeschreven bij het Stipepunt van Sociaal Collectief.

Verbeterpunten mantelzorgondersteuning

Er zijn ook verbeterpunten uit het onderzoek naar voren gekomen. Zo kan de organisatie van de mantelzorgondersteuning beter. Mantelzorgers zijn niet altijd op de hoogte van de beschikbare hulp en vinden het soms lastig om ondersteuning te regelen. De wachttijden zijn lang, procedures ingewikkeld en het juiste loket is moeilijk te vinden. Hierdoor krijgen mantelzorgers niet altijd de hulp die ze nodig hebben. Ook blijkt dat veel mantelzorgers niet weten dat ze mantelzorger zijn en dus recht hebben op ondersteuning. Het advies van MantelzorgNLpro is dat er een speciale aanjager mantelzorg komt, die aan de slag gaat met de verbeterpunten. Op advies van de Adviesraad Sociaal Domein Súdwest-Fryslân wordt dit een mantelzorgcoördinator. 

"Wij gaan vol enthousiasme aan de slag om ervoor te zorgen dat mantelzorgers beter op de hoogte zijn van de beschikbare hulp, eenvoudig de weg kunnen vinden en snel worden geholpen”, zegt wethouder Marianne Poelman. “Elke mantelzorger zou de ondersteuning moeten krijgen die ze nodig hebben. Want mantelzorger zijn daar kies je niet voor, maar dat ben je.”

Bij woningbouwproject De Wending in Sneek wordt binnenkort gestart met de grondwerkzaamheden. Inwoners en andere betrokkenen konden begin dit jaar het ontwerp inzien en reageren op de plannen. Het college vraagt de raad nu om het bestemmingsplan met een aantal wijzigingen vast te stellen zodat overgegaan kan worden tot uitvoering. De gemeenteraad neemt op 26 september een besluit.

Aan de noordkant van Sneek wordt nieuwbouw gerealiseerd. Deze nieuwbouw bestaat uit meerdere wijken, die elk een eigen naam krijgen. De eerst gerealiseerde wijk is Harinxmaland. Dit is de wijk tussen het spoor en De Swette die in vijf fases is afgerond. De bouw van de tweede wijk ten westen van Harinxmaland gaat binnenkort van start. Deze wijk heet De Wending en zal eveneens in delen ontwikkeld worden. Kinderen bedachten eerder al met een prijsvraag de straatnamen voor deze duurzame wijk.

Voorbereidingen al in volle gang

Vorig jaar is in het eerste plandeel begonnen met het voorbelasten van de grond. De volgende stap is het  bouwrijp maken van de grond. De werkzaamheden daarvan beginnen deze maand. De verwachting is dat begin volgend jaar het bouwrijp maken van de grond klaar is, waarna de woningbouw voor de eerste 80 woningen weer een stap dichterbij is.

Wethouder Bauke Dam hoopt dat de grondwerkzaamheden voor het woningbouwproject in Sneek soepel zal verlopen: “Wij zijn trots op dit woningbouwproject met maar liefst 172 nieuwe woningen, waarvan 80 in de sociale sector. Daarnaast is er binnen het plan ruimte voor een supermarkt, winkels en mogelijke andere voorzieningen. Een prachtig project binnen onze gemeente, dat nu ook fysiek echt van start gaat.”

De gemeente Súdwest-Fryslân breidt het aantal opvangplekken voor Oekraïense ontheemden de komende tijd uit naar 732 plekken. De aankoop van een voormalige zeilschool en groepsaccommodatie aan de Eeltjebaasweg in Sneek biedt straks plek aan 60 Oekraïense ontheemden.

Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne zet Súdwest-Fryslân zich in voor de opvang van mensen die de oorlog zijn ontvlucht. Inmiddels meer dan twee jaar verder, groeit de behoefte aan opvangplekken nog steeds. Minister Faber roept gemeenten op om extra opvangcapaciteit te realiseren.

Eerder deze zomer maakte de gemeente al bekend De Woldenhof in Sneek te huren ter vervanging van de opvanglocatie Nij Ylostins in IJlst. Daarnaast koopt de gemeente nu twee panden aan de Eeltjebaasweg in Sneek. “Als gemeente voelen we de verantwoordelijkheid om opvang te bieden aan mensen die de oorlog in Oekraïne zijn ontvlucht. Dat betekent dat we continu kijken naar geschikte locaties. De panden aan de Eeltjebaasweg zijn zeer geschikt, omdat we hier op korte termijn een tijdelijke woonplek kunnen realiseren. De oproep van de minister komt voor ons niet onverwacht,” vertelt wethouder Michel Rietman.

Aankopen voordeliger dan huren

De gemeente laat weten steeds vaker accommodaties aangeboden te krijgen tegen exorbitante huurprijzen. Daarbij komt dat de Rijksbijdrage voor de opvang van Oekraïense ontheemden per 1 januari dit jaar is verlaagd. De noodzaak om alternatieven te vinden voor hoge huurcontracten is groot. Daarom kijkt de gemeente naar de mogelijkheid om panden strategisch aan te kopen. De jaarlijkse lasten worden daarmee aanzienlijk verlaagd. Het vereist wel een investering aan de voorkant. Deze kan terugverdiend worden bij een eventuele verkoop in de toekomst.

“Het is niet direct in lijn met onze doelstelling om vastgoed juist af te stoten. Maar met een actief strategisch aankoopbeleid specifiek voor opvanglocaties zien we kans om flink te besparen op kosten.”

Daarnaast gaat de gemeente per 1 januari een eigen bijdrage vragen aan Oekraïense ontheemden die een inkomen hebben. Dit zijn gemeenten verplicht volgens de Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO)

Huidige bestemming als bedrijfslocatie na sluiting weer terug

De locatie aan de Eeltjebaasweg 7/7A ligt op bedrijventerrein ’t Ges en bestaat uit twee panden die al lange tijd te koop stonden: Een voormalige groepsaccommodatie en een naastliggend woonhuis. In het huis worden na aankoop extra kamers gerealiseerd. De groepsaccommodatie is op korte termijn beschikbaar. De gemeente verwacht eind dit jaar de eerste mensen een plek te kunnen bieden. De nieuwe opvanglocatie biedt, na verbouwing, plek aan 60 Oekraïense ontheemden.

Tot wanneer de locatie dient als opvang, is afhankelijk van de situatie in Oekraïne. Na sluiting van de opvanglocatie zal de huidige bestemming, ‘bedrijf tot en met categorie 3.2 en bedrijfswoning’, weer gelden en worden de panden als zodanig weer verkocht.

Locoburgemeester Bauke Dam reikte vandaag een Koninklijke onderscheiding uit aan mevrouw Mieke van Vliet-Drost. Mevrouw Van Vliet-Drost is bij Koninklijk besluit benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Vanwege gezondheidsredenen is de aanvraag via een spoedprocedure naar voren gehaald en is het lintje vandaag uitgereikt in plaats van tijdens de lintjesregen in april 2025.

Al bijna 50 jaar is mevrouw Van Vliet-Drost vrijwillig actief bij verschillende organisaties. Bij de Heilige Titus Brandsmaparochie (voorheen parochie Sint Martinus Makkum), heeft zij vanaf 1975 verschillende functies verricht. Bij Patyna Avondrust in Makkum was zij 43 jaar lang actief.

Aanvullende informatie:

Maria Cecilia Agnes (Mieke) van Vliet-Drost woont in Makkum en is geboren op 14 september 1943 in Den Haag.

Heilige Titus Brandsma Parochie (vml. parochie Sint Martinus Makkum):

1975 - 1987      Vormingscatechese
1975 - 1987      Begeleiding ouders/gastgezinnen vormingscatechese
1981 - 2006      Actief in de Communiogroep Filipijnen Illagan
2000 - heden    Koster, lector, contactpersoon liturgie, verzorgen mededelingen vieringen
2014 - heden    Distribueren/bezorgen parochieblad

Patyna Avondrust in Makkum:

1981 - 2023      Initiatiefnemer vrijwilligerswerk en vrijwilliger
1999 - 2014      Organiseren RK vieringen in Avondrust Makkum
2003 - 2016      Voorzitter plaatselijke cliëntenraad

Verder is zij nog bestuurslid geweest van de Katholiek Vrouwen Gemeenschap en gaf zij handenarbeid les op de lagere school.

Het R.K. Kerkkoor Sint Caecilia Sneek ontving op 1 september jl. uit handen van wethouder Bauke Dam de zilveren Penning van Verdienste. Deze onderscheiding werd uitgereikt ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van het koor.

Opgericht in 1924 door kapelaan Stoverinck, heeft het R.K. Kerkkoor Sint Caecilia een rijke geschiedenis. Onder leiding van diverse dirigenten en organisten beleefde het koor vele hoogtepunten, waaronder optredens in binnen- en buitenland en deelname aan een zangwedstrijd in Praag. Tot op de dag van vandaag verzorgt het koor de muzikale invulling van kerkelijke vieringen, rouw- en trouwdiensten.

Met 25 leden treedt het R.K. Kerkkoor Sint Caecilia Sneek nog regelmatig op in bejaardentehuizen en ziekenhuizen. Kerstuitvoeringen en tv-optredens voor KRO/RKK behoren tot de recente hoogtepunten. In 2024 viert het koor zijn 100-jarig jubileum met een speciale mis, waarbij onder andere het Cantique de Jean Racine ten gehore zal worden gebracht.

Ondanks de toenemende leeftijd van de leden blijft zingen hun grote passie. Het koor hoopt nog lang te kunnen bestaan en mensen te blijven raken met hun prachtige muziek. Nieuwe leden zijn van harte welkom om deze eeuwenoude traditie voort te zetten.

Een Penning van Verdienste wordt verleend aan een groep, vereniging of stichting die haar naam sinds lange periode waardig weet uit te dragen d.m.v. het in standhouden van belangrijke culturele waarden, het aan velen de gelegenheid bieden tot ontspanning en/of het onderhouden van sociale contacten. Het symboliseert het respect en de waardering die de gemeente Súdwest-Fryslân heeft voor de ontvanger.

In Offingawier blijft de komende jaren de verkeerssituatie ongewijzigd. Gemeente Súdwest-Fryslân heeft naar aanleiding van een motie van de gemeenteraad onderzoek gedaan naar de scenario’s om de verkeersoverlast vanwege het verkeer naar De Potten aan te pakken. De hoge kosten voor een nieuwe verbinding, maken dat het college aan de gemeenteraad voorstelt de situatie ongewijzigd te laten.

“We weten dat de verkeersdruk tijdens de zomer flink toeneemt, met een piek tijdens de Sneekweek. We kunnen ons de zorgen in het dorp goed voorstellen”, zegt wethouder Michel Rietman. “Er is alleen een forse investering nodig voor een nieuwe route. Die financiële ruimte hebben wij de komende jaren niet.”

Overlast door verkeer naar De Potten

Bewoners ervaren veel hinder van het doorgaande verkeer naar het recreatiegebied. De gemeente heeft hiervoor in de afgelopen jaren meerdere onderzoeken laten doen. Een verkeerscommissie, opgezet door Dorpsbelang Offingawier, heeft met een enquête de mening van de bewoners van Offingawier gepeild: Offingawier heeft een sterke voorkeur voor een nieuwe, directe weg vanaf de rondweg bij Sneek naar De Potten. De gemeente heeft in de afgelopen periode de haalbaarheid van de verschillende scenario’s onderzocht met daarbij ook een inschatting van de kosten.

Drie scenario’s voor aanleg nieuwe weg

Het laatste onderzoek richt zich op de mogelijkheden van een nieuwe weg, om daarmee de verkeersoverlast in Offingawier terug te brengen. Er zijn 3 scenario’s voor een nieuwe weg uitgewerkt. Een directe verbinding vanaf Stadsrondweg-Oost naar Goaijengeamieden lijkt de beste optie. De kosten hiervan worden geschat op minimaal 5,5 miljoen euro.

Komende jaren geen ruimte voor investering

De komende jaren krijgt de gemeente te maken met bezuinigingen vanuit het Rijk. De financiële situatie voor de nabije toekomst is onzeker. Daarom stelt het college van Burgemeester en Wethouders voor om in de huidige bestuursperiode geen grote investering te doen in de aanleg van een nieuwe weg om Offingawier.

Wethouder Rietman is zich bewust van de oproep vanuit het dorp en heeft de verkeerscommissie persoonlijk geïnformeerd over het besluit dat het college genomen heeft. Op donderdag 26 september wordt dit onderwerp door de gemeenteraad behandeld.

Inwoners van Súdwest-Fryslân kunnen in de toekomst hun afval brengen in drie milieustraten: één in Sneek, één in Koudum en een nieuwe locatie in de noordwesthoek van Súdwest-Fryslân. Dit sluit aan bij de wensen van inwoners, blijkt uit een enquête. In het nieuwe voorstel wordt de milieustraat in Koudum opgeknapt in 2026 en sluit de milieustraat van Heeg in 2027. De milieustraat in Bolsward is vanaf 16 september dit jaar gesloten, als de verbouwde milieustraat in Sneek weer opengaat. Ook maakt de gemeente stappen richting een volledig circulaire economie in 2050 met een ‘sirkulêr ambachtsnetwurk’.  

Ontwikkeling van milieustraten

De keuze voor drie milieustraten sluit het beste aan bij de wensen van de inwoners, zoals blijkt uit een enquête uit 2022. Een maximale aanrijtijd van ongeveer 15 minuten is het uitgangspunt. Milieustraten in Koudum en Heeg zijn beide aan een flinke opknapbeurt toe. Het voorstel is om de milieustraat in Koudum in 2026 te vernieuwen en Heeg daarna in 2027 te sluiten. Deze milieustraat is nu al beperkt open, niet voor alle afvalstromen en heeft een acceptabele aanrijtijd naar Sneek. Voor de milieustraat in de noordwesthoek van de gemeente wordt nog gezocht naar een geschikte locatie, met de bedoeling om die uiterlijk in 2028 te realiseren.

Afval nog beter scheiden

In het uitvoeringsprogramma maakt de gemeente ook de plannen bekend voor de opbouw van een‘sirkulêr ambachtsnetwurk’. Wethouder Michel Rietman legt uit waarom juist dit zo belangrijk is: “In de toekomst willen we nog beter met grondstromen omgaan. Dat doen we door afval nog beter te scheiden en demontage en reparatie te stimuleren. Samenwerking met andere partijen is daarvoor cruciaal. We streven naar een circulair netwerk waarmee de gemeente samenwerkt met bestaande initiatieven zoals kringloopwinkels, ondernemers, sociale werkvoorzieningen en onderwijs.”

Het opbouwen van een circulair ambachtsnetwerk en ontwikkelingen rondom de milieustraten staan in het uitvoeringsprogramma dat voortkomt uit het ‘Grondstoffenbeleid 2023-2027’. Het uitvoeringsprogramma wordt in september voorgelegd aan de gemeenteraad.

Ontwikkelaar Dunavast heeft plannen voor het nieuwe woon-zorgcomplex aan de Oppenhuizerweg in Sneek. Een opsteker voor de gemeente Súdwest-Fryslân, die bekijkt of kan worden afgeweken van het bestemmingsplan om de plannen mogelijk te maken.  

Op de hoek van de Oppenhuizerweg en de Maria Louisestraat bevindt zich langs één van de stadsentrees van Sneek een verlaten bedrijfslocatie. Eerder huisden hier een garagebedrijf en een verkoper van scooters en motoren. Sinds het pand leeg staat is de locatie, samen met het tegenovergelegen Flexaterrein, een doorn in het oog. Daar komt voor beide terreinen verandering in.

“Er worden hier mooie ontwikkelingen voorbereid met een supermarkt en appartementen aan de ene kant en een woon-zorgcomplex aan de overkant. Daarnaast kijken we naar de inrichting van de weg tussen beide. Ik kijk uit naar de realisering, dat wordt een enorme kwaliteitsslag voor deze entree”, zegt wethouder Bauke Dam.  

Woonzorgcomplex met 32 onzelfstandige woningen

Initiatiefnemer en ontwikkelaar Dunavast wil het bedrijfsperceel aan de Oppenhuizerweg transformeren naar een woon-zorgfunctie, een kleinschalig complex met 24-uurszorg voor een zorgpartij. Het woon-zorgcomplex zal in totaal bestaan uit 32 onzelfstandige wooneenheden en gemeenschappelijke voorzieningen. Alle bestaande bebouwing binnen het plangebied wordt gesloopt.

“We zijn ontzettend blij met deze ontwikkeling. Er is veel vraag naar kwalitatieve woonzorgwoningen. Zo’n ontwikkeling draagt bij aan de opgave die we hebben. Uiteindelijk draait het erom dat iedereen kan wonen hoe en waar hij of zij wil. En als dat door een bepaalde beperking of aandoening niet lukt, dan is het mooi als er fijne woonplekken zijn waar je de juiste zorg krijgt”, aldus Dam.

Gemeente wil afwijken van het bestemmingsplan

Op het terrein ligt de bestemming ‘Garagebedrijf met bijbehorende erven’. Daarom kan het plan niet zomaar worden uitgevoerd. Om het woon-zorgcomplex te kunnen realiseren, is een besluit van de gemeente nodig, een zogenaamd projectafwijkingsbesluit. Met zo’n besluit moet ook de gemeenteraad instemmen. Eind september wordt het initiatief besproken tijdens de gemeenteraadsvergadering. Vervolgens zal het college van Súdwest-Fryslân inwoners en andere belanghebbenden de kans geven om te reageren op het plan. Daarna neemt het college een besluit.

Aart Jan Vedoold, directeur van Dunavast, is te spreken over deze stap in de procedure: “Met het plan, ontworpen door architectenbureau ARCOM, kunnen we een mooie duurzame invulling realiseren die naadloos past binnen de bestaande omgeving. Wij zijn erg blij dat we op deze wijze ruimte kunnen maken zodat mensen die zorg nodig hebben op deze mooie plek kunnen wonen.”

De subsidieregeling Cultureel Erfgoed wordt aangepast om beter te kunnen inspelen op de behoeften van inwoners die in het bezit zijn van rijksmonumenten en andere waardevolle panden. De aanpassingen gaan vanaf 1 januari in. De gemeente vindt het behoud van erfgoed en historische panden belangrijk en past daarom de regeling aan.   

Historische paden ook onderdeel van subsidieregeling

Vanaf 1 januari 2025 zijn er verschillende wijzigingen van kracht. Zo is de regeling uitgebreid met het geven van subsidie voor het herstel van historische paden, zoals kerkpaden en trekpaden. Deze paden hebben een beschermde status gekregen in de bestemmingsplannen van het buitengebied, die vorig jaar zijn vastgesteld. Daardoor mogen de paden niet zomaar worden weggehaald.

Daarnaast wordt de ondersteuning voor karakteristieke panden verbreed. Waar voorheen alleen het historische dak in aanmerking kwam voor subsidie, geldt dit nu ook voor herstelwerkzaamheden aan het casco van dit pand. Tot slot is er meer subsidie beschikbaar voor rijksmonumentale molens. Deze verhoging volgt van op een stijging de rijkssubsidie en de subsidieregeling van Súdwest-Fryslân is hierop aangepast.

“Het aanpassen van de subsidieregeling laat zien dat wij waarde hechten aan ons historisch erfgoed”, aldus wethouder Cultureel Erfgoed, Petra van den Akker. “Naar aanleiding van verzoeken van eigenaren voor verbouwingen die buiten de huidige subsidieregeling vallen, passen wij deze regeling aan. We vinden het belangrijk om te luisteren naar onze inwoners en denken op deze manier de eigenaren van de prachtige, oude panden beter te kunnen helpen met het behoud van de historische waarde.”

Deze zomer organiseert beiaardier Bob van der Linde (29) een aantal zomerconcerten op het carillon bij de Martinikerk in Sneek. Komende woensdag speelt de Australiër Peter Bray op het carillon en woensdag 14 augustus komt de Amerikaanse beiaardier Claure Janezic. Beide zijn 24 jaar oud.

Van Bach tot Edith Piaf

Er zijn in totaal vijf zomerconcerten. Woensdag is Peter Bray (24) uit Australië aan de beurt. Hij hoort net als Bob van der Linde bij de nieuwe generatie beiaardiers. Het concert begint om
20.00 uur en hij speelt een repertoire van Bach tot Edith Piaf.

Belangstellenden kunnen Peter in actie zien beneden op de luisterplaats bij de ingang van de Martinikerk, op het Oud Kerkhof. Daar hangt een scherm met een livestreamverbinding. Ook thuis is het concert live te volgen, via www.swf.frl/martinitoren.

Uit de ‘ivoren toren’

Beiaardier Bob van der Linde wil het carillon dichterbij brengen. Waar een beiaardier altijd hoog in een toren zit en weinig contact met zijn of haar luisteraars heeft, zoekt Bob juist het contact op. Bob en de andere beiaardiers komen na het zomerconcert dan ook naar beneden, zodat je ze kunt ontmoeten.

Nieuwe generatie beiaardiers

Het eerste concert (3 juli) speelde Bob zelf. Op 17 juli was er een 43-jarige Poolse speelster. Op woensdag 14 augustus komt Claire Janezic (24) uit de Verenigde Staten en op woensdag 28 augustus sluit de Belgische Wim van den Broeck de reeks.

Het populaire zomerprogramma Simmer yn Súdwest is van start. Tijdens de zomervakantie kunnen  kinderen en jongeren meedoen aan heel veel leuke activiteiten in heel Súdwest-Fryslân. Ook ontvangen 60 kinderen uit 40 gezinnen die rondkomen van een laag inkomen een Doebox. Wethouder Petra van den Akker gaf gisteren het startsein voor het uitdelen van de Doeboxen.

Over de Doeboxen

De Doebox is een speciaal samengesteld pakket vol educatieve en creatieve materialen. Voor de jongste kinderen is het thema 'Water'. De Doebox bevat een visnet, kleurrijke lees- en prentenboeken en materiaal voor een kleurwedstrijd. Voor oudere kinderen is het thema 'Circus'. Met een goocheldoos, knutselmateriaal en spannende leesboeken.

Elke Doebox bevat ook entreekaartjes voor het Scheepvaartmuseum en een klopzeilbootje om thuis in elkaar te zetten. Daarnaast kunnen gezinnen een koptelefoon ophalen bij de Bibliotheek in Sneek en hun bibliotheekabonnement activeren voor luisterboeken. En er zijn nog veel meer verrassingen te ontdekken in de Doebox!

Wethouder Petra van den Akker benadrukt: "De Doebox is meer dan alleen een doos met materialen; het is een middel om kinderen te inspireren, hun creativiteit te stimuleren en hen te helpen nieuwe vaardigheden te ontdekken. Ik ben blij dat we dit aan 40 gezinnen in Súdwest-Fryslân kunnen aanbieden en hoop dat het bijdraagt aan een onvergetelijke zomer voor de kinderen.”

Unieke samenwerking

De Doeboxen zijn samengesteld door Cultuurbureau Akte2, een van de samenwerkende partijen van Simmer yn Súdwest. Simmer yn Súdwest is een initiatief van gemeente Súdwest-Fryslân in samenwerking met Cultuurbureau Akte2, TeamFRL Súdwest-Fryslân, Groengrijs bus en de Stichting Sociaal Collectief.

Simmer yn Súdwest

Simmer yn Súdwest organiseert een zomer vol activiteiten op verschillende plekken in de gemeente waar alle inwoners aan kunnen deelnemen. Bekijk alle activiteiten op Simmer yn Súdwest.

Stichting kledingbus Súdwest-Fryslân krijgt een eenmalige subsidie voor de aanschaf van een nieuwe bus. De huidige bus is volledig afgeschreven en heeft steeds vaker pech. Dankzij de subsidie van de gemeente Súdwest-Fryslân kan de stichting doorgaan met dit dankbare vrijwilligerswerk.

Een nieuwe bus voor de kledingbus

De kledingbus, een omgebouwde oude stadsbus, rijdt sinds 2017 door de gemeente om inwoners met een smalle beurs te voorzien van gratis kleding. Bovendien een fijne plek om elkaar te ontmoeten en met een kop koffie nieuwe mensen te leren kennen.

Omdat de huidige bus aan vervanging toe is, wil de stichting opnieuw een tweedehands bus kopen en aanpassen. Ze hebben één op het oog die met de nodige aanpassingen dienst kan doen als kledingbus. De totale kosten hiervan zijn €75.046. Met de subsidie van de gemeente kan de stichting de bus kopen en aanpassen. De deuren moeten vervangen worden door elektrische deuren en de stoelen door kledingrekken. Voor deze werkzaamheden werkt de stichting samen met verschillende lokale partijen.

Ondersteuning van gemeenschappelijke initiatieven

De subsidie komt uit het Hulpfonds Bestaanszekerheid, opgericht door de gemeenteraad in 2023. Dit fonds helpt inwoners in financiële nood en steunt initiatieven die koopkrachtverlies tegen gaan.

‘De kledingbus past hier perfect bij’, benadrukt Wethouder Marianne Poelman. ‘De kledingbus is veel meer dan een plek voor gratis kleding. Het is een prachtig initiatief en een ontmoetingsplek waar mensen hun verhaal kwijt kunnen en waar nieuwe vriendschappen ontstaan. Het biedt steun aan mensen die dat nodig hebben. Dit alles is mogelijk dankzij de inzet van vele, geweldige vrijwilligers.’

Meer dan alleen kleding

De kledingbus begon in 2017 dankzij het diaconaal opbouwwerk en draait volledig op vrijwilligers. Naast kleding kunnen inwoners ook boeken of speelgoed lenen of ruilen. Wie wil, mag een vrijwillige bijdrage geven. In maart 2019 was de bus zelfs een mobiel stembureau tijdens de verkiezingen van Provinciale Staten.

Voor meer informatie over de kledingbus en de route kunt u terecht op www.kledingbusswf.nl.

Ontmoeten maakt een gemeente. Ontmoetingsplaatsen spelen daarin een belangrijke rol in Súdwest-Fryslân. Daarom wil de gemeente Súdwest-Fryslân ontmoetingsplaatsen in de gemeente toekomstbestendig maken en verduurzamen. Zo geeft de gemeente subsidie voor isolatie, zonnepanelen en een nieuwe sportvloer voor het Multifunctioneel Centrum (MFC) It Joo in Oudega. Daarmee helpt de gemeente bij de Oudegaaster plannen om deze ontmoetingsplek te verduurzamen. Voor andere ontmoetingsplekken is een subsidieregeling in de maak.

“Moetsje is de krêft fan doarpen yn Súdwest-Fryslân”, vertelt wethouder Bauke Dam. “En in protte minsken moetsje inoar yn de doarpshûzen en Multi Funksjonele Centra’s (MFC). In protte fan dizze gebouwen binne min isolearre, hawwe efterstallich ûnderhâld en hege enerzjyrekkens. En dêr wolle wy wat oan dwaan, sadat minsken inoar moetsjen bliuwe. Sa as yn It Joo. Dêrom wurkje wy oan in subsydzjeregeling, sadat we oare plakken om inoar te moetsjen ek ferduorsumje kinne.”

Over It Joo

In 2020-2021 werd It Joo door het dorp gerenoveerd. Vele vrijwilligers maakten het gebouw geschikter voor multifunctioneel gebruik. Daardoor werd het gebouw aantrekkelijker en komen er sindsdien meer mensen. Om het gebouw nu ook te verduurzamen, maakte het bestuur concrete plannen. Zo wordt het dak geïsoleerd en worden de kozijnen vervangen. Ook de sportvloer wordt vervangen. Eerder werd deze tijdens een inspectie afgekeurd.

Omdat de gemeente (juridisch) eigenaar is van het MFC, betaalt de gemeente de verduurzaming voor het gebouw. Voor de gemeente is It Joo een voorbeeld als het gaat om de urgentie om te verduurzamen. 

Ontmoetingsplekken isoleren

Met een subsidieregeling wil de gemeente ook andere dorpshuizen, wijkgebouwen en MFC’s verduurzamen. Die subsidie is nu in de maak en is waarschijnlijk vanaf 2025 aan te vragen. Met de subsidie kunnen ontmoetingsplekken straks hun daken, muren en vloeren isoleren. Ook kozijnen, ramen en zonnepanelen komen in aanmerking. Op dit moment is de gemeente bezig met een inventarisatieronde van de staat van de gebouwen.

Ook deze zomer organiseert gemeente Súdwest-Fryslân het populaire zomerprogramma Simmer yn Súdwest. Daarmee hebben alle kinderen de mogelijkheid om te genieten van een leuke zomer vol activiteiten, ook kinderen die leven op of onder de armoedegrens. Van 20 juli t/m 31 augustus is er in Súdwest-Fryslân van alles te doen voor kinderen en jongeren van 4 t/m 18 jaar. Daarnaast kunnen gezinnen die rondkomen van een laag inkomen een dagje naar een pretpark of Waddeneiland.

Wethouder Marianne Poelman: “Niet elk gezin kan op vakantie, bijvoorbeeld omdat het geld er niet is. Met Simmer yn Súdwest willen we ervoor zorgen dat alle kinderen een fijne zomervakantie beleven. Alle activiteiten zijn gratis. Simmer yn Súdwest bewijst dat je niet persé weg hoeft om een leuke zomer te beleven. Samen zorgen we voor het ultieme vakantiegevoel dichtbij huis.”

Succes afgelopen jaren

Simmer yn Súdwest wordt dit jaar voor de vierde keer georganiseerd. Meer dan 5.000 kinderen hebben de afgelopen jaren meegedaan aan de activiteiten van Simmer yn Súdwest. Het zomerprogramma is ontstaan met de bedoeling om kinderen die leven op of onder de armoedegrens een fijne vakantieperiode en het vakantiegevoel te geven. De gemeente heeft besloten dit breder te trekken en voor alle kinderen een mooi zomerprogramma te organiseren.

Daarnaast worden ook nog steeds gerichte uitjes georganiseerd voor gezinnen die leven van een minimaal inkomen. Zo gingen in 2023 270 gezinnen samen een dagje naar een pretpark, dierentuin of één van de Waddeneilanden.

Unieke samenwerking

De voorbereidingen voor Simmer yn Súdwest zijn in volle gang. Dit doet de gemeente in samenwerking met verschillende organisaties, zoals Akte2, TeamFRL Súdwest-Fryslân, Stichting Sociaal Collectief en de Groengrijs bus. "Simmer yn Súdwest is mogelijk dankzij de inzet van organisaties en vele vrijwilligers. Samen zorgen we voor een mooie zomervakantie voor alle kinderen in Súdwest-Fryslân. Een gevarieerd programma, voor iedere leeftijd zit er wel iets tussen. Een uniek evenement dat tegemoetkomt aan een grote behoefte," aldus wethouder Petra van den Akker.

Suppen, steppen of chillen

Kinderen kunnen voetballen, tennissen, zeilen, suppen, creatieve workshops volgen, naar chillplekken of één van de buurtcampings. Ook rouleert de pumptrack weer door de gemeente, een baan waarop je kunt mountainbiken, skaten of (stunt)steppen. Bekijk alle activiteiten op www.simmerynsudwest.frl. Gezinnen met kinderen die rondkomen van een minimuminkomen zijn door de gemeente per brief uitgenodigd voor een dagje uit naar een pretpark of één van de Waddeneilanden.

Voor woningbouw op de plek van het voormalige schoolgebouw 'It Finster' in Workum start gemeente Súdwest-Fryslân een haalbaarheidsonderzoek. Vanwege de komst van een nieuw schoolgebouw staat het pand leeg. De gemeente onderzoekt de bouw van woningen voor ouderen met een zorg- of ondersteuningsvraag. Hiermee reageert de gemeente op de toenemende behoefte aan woon-zorgcapaciteit.

De gemeente wil woon-zorg concentreren in de negen grotere kernen van de gemeente. Voor deze regio is de behoefte vastgesteld op ongeveer 50 geschikte woningen met zorg. Al in 2020 was er in de regio Zuidwest al een tekort aan woon-zorgcapaciteit. Door vergrijzing neemt dit tekort verder toe. Ook in Workum. De gemeente is in gesprek met Plaatselijk Belang Workum om omwonenden en geïnteresseerden te betrekken.

Wethouder wonen Michel Rietman: "Dit project is van groot belang voor onze ouderen die extra zorg en ondersteuning nodig hebben. Met deze nieuwe woningen creëren we een veilige en prettige leefomgeving voor hen. Workum biedt tal van voorzieningen en we willen dat onze ouderen dichtbij kunnen blijven wonen. Dit is een belangrijke stap in het inspelen op de groeiende zorgbehoefte en zorgt ervoor dat onze gemeente een fijne plek blijft voor iedereen."

Woningbouw ambities

Gemeente Súdwest-Fryslân heeft de ambitie om in de aankomende vier jaar 1.000 woningen te bouwen. Om deze doelstelling te bereiken, neemt de gemeente zelf de regie over gemeentelijke locaties. En ondersteunt ze bij het maken van woningbouwplannen. De bouw op deze specifieke locatie begint na 2026. Dit project draagt bij woningen te bouwen in een gebied met een grote vraag.

Haalbaarheidsonderzoek

In het haalbaarheidsonderzoek staat hoeveel woningen er komen, wat de ruimtelijke mogelijkheden van de kavel zijn en op welke wijze de verkoop financieel mogelijk is. Bij een positieve uitkomst van het onderzoek stelt de gemeente een ‘verkoopkader’ op en start een tender.

Vanwege mogelijk noodweer heeft het KNMI code oranje afgegeven voor het hele land. De gemeente Súdwest-Fryslân had haar inwoners uitgenodigd in Koudum om mee te praten over de toekomst van zorg maar verplaatst dit naar woensdag 17 juli.

“We vinden dit onderwerp ontzettend belangrijk en gaan hierover graag met onze inwoners in gesprek maar veiligheid staat voorop. We kunnen en willen geen risico nemen. Vanwege de slechte weersvoorspellingen zien we ons genoodzaakt om de bijeenkomst te verplaatsen. We hebben direct de agenda’s getrokken en gelukkig kan de eerste bijeenkomst een week later alsnog plaatsvinden,” zegt wethouder Marianne Poelman.

De bijeenkomst in Koudum is op 17 juli van 19.30 tot 21.30 uur in de Klink in Koudum (drs Tinholtstraat 1). Geïnteresseerde inwoners kunnen zich aanmelden via: swf.frl/inwonersbijeenkomst-zorg

Over de bijeenkomsten

Gemeente Súdwest-Fryslân organiseert drie bewonersbijeenkomsten in Koudum, Makkum en Sneek om met inwoners te praten over de toekomst van zorg. Aanleiding is het voornemen van de Friese ziekenhuizen om op termijn van vier naar drie ziekenhuizen te gaan, waarbij het Antonius Ziekenhuis in Sneek en Tjongerschans in Heerenveen plaatsmaken voor een nieuw ziekenhuis in Joure. Zover is het nog niet maar de gemeente wil inwoners goed informeren en verkennen wat er nodig is om iedereen in de grootste gemeente van Nederland toegang tot kwalitatief goede zorg te blijven bieden. De bijeenkomsten in Makkum en Sneek vinden na de zomer plaats. In Koudum kan komende week op woensdagavond 17 juli in de Klink gesproken worden over zorg.

De beste zorg voor onze inwoners

De beste zorg, dat is wat de gemeente Súdwest-Fryslân wil. Maar wat is de beste zorg? Zijn mensen bereid en in staat om daar verder voor te reizen? Welke zorg kan de huisarts op zich nemen en waarvoor is een ziekenhuis nodig? Wat zijn de gevolgen als het ziekenhuis in Sneek mogelijk sluit? Hierover gaat de gemeente in gesprek met haar inwoners tijdens de drie bijeenkomsten. De gemeente wil dat inwoners goed geïnformeerd zijn en betrokken worden bij de plannen en de mogelijke gevolgen. Planbureau Fryslân en Lysias Advies, die eerder de mogelijke impact onderzochten, presenteren tijdens de avonden hun bevindingen aan inwoners.

Binnenkort kun je waarschijnlijk je rijbewijs gebruiken als legitimatiebewijs bij het aanvragen van een uitkering en andere minimaregelingen. Voor veel mensen in Nederland met een krappe beurs een uitkomst. Vorig jaar legden we dit tijdens een bezoek van minister Carola Schouten aan haar voor, en nu lijkt dit werkelijkheid te worden.

Het rijbewijs als identiteitskaart lijkt misschien een kleine verandering, maar de impact is groot. Veel inwoners die moeite hebben om rond te komen, hebben vaak geen geldig identiteitsbewijs. Bij het aanvragen van bijvoorbeeld de energietoeslag moesten zij eerst een ID-bewijs kopen. Pas daarna kunnen ze energietoeslag en andere regelingen aanvragen. “Een volstrekt onwenselijke situatie” aldus wethouder Marianne Poelman. “We maken het daarmee onnodig ingewikkeld, vooral voor mensen die al moeite hebben met het woud aan regels. Dankzij de inzet van Súdwest-Fryslân wordt de wet nu aangepast en daar profiteert straks heel Nederland van.”

Wetsvoorstel in de Tweede Kamer

Deze aanpassing is onderdeel van het wetsvoorstel ‘Participatie in balans’. Dit voorstel is ingediend bij de Tweede Kamer door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Als dit voorstel wordt goedgekeurd, kun je binnenkort je rijbewijs gebruiken om je te legitimeren bij het aanvragen van verschillende regelingen.

Werkbezoek Minister Schouten

Op 6 maart 2023 bezocht minister Schouten Súdwest-Fryslân. Ze ging langs bij het Stipepunt van Sociaal Collectief in Sneek en sprak met inwoners over verschillende buurtinitiatieven. Ook had ze een gesprek met Marianne Poelman over hoe de gemeente regelingen toegankelijker maakt, zoals de inloopmomenten in dorpen en wijken met SWF Tichtby.

Marianne Poelman: “We willen het voor inwoners makkelijker maken om een regeling of uitkering aan te vragen. Het niet kunnen gebruiken van een rijbewijs als identiteitsbewijs is vaak een groot probleem. Mensen moeten onnodig extra kosten maken, dit is niet uit te leggen. Je hebt dan vaak al genoeg aan je hoofd.”

Gemeente Súdwest-Fryslân organiseert 3 bewonersbijeenkomsten in Koudum, Makkum en Sneek om met inwoners te praten over de toekomst van zorg. Juist nu, omdat de Friese ziekenhuizen het voornemen hebben uitgesproken om op termijn van vier naar drie ziekenhuizen te gaan, waarbij het Antonius Ziekenhuis in Sneek en Tjongerschans in Heerenveen plaatsmaken voor een nieuw ziekenhuis in Joure. Zover is het nog niet maar de gemeente wil enerzijds inwoners goed informeren en anderzijds verkennen wat er nodig is om iedereen in de grootste gemeente van Nederland toegang tot kwalitatief goede zorg te blijven bieden. De bijeenkomsten in Makkum en Sneek vinden na de zomer plaats. In Koudum kan komende week op dinsdagavond 9 juli in de Klink gesproken worden over zorg.

De beste zorg voor onze inwoners

De beste zorg, dat is wat de gemeente Súdwest-Fryslân wil. Maar wat is de beste zorg? Zijn mensen bereid en in staat om daar verder voor te reizen? Welke zorg kan de huisarts op zich nemen en waarvoor is een ziekenhuis nodig? Wat zijn de gevolgen als het ziekenhuis in Sneek mogelijk sluit? Hierover gaat de gemeente in gesprek met haar inwoners tijdens de drie bijeenkomsten. De gemeente wil dat inwoners goed geïnformeerd zijn en betrokken worden bij de plannen en de mogelijke gevolgen. Planbureau Fryslân en Lysias Advies, die eerder de mogelijke impact onderzochten, presenteren tijdens de avonden hun bevindingen aan inwoners.

De bijeenkomst in Koudum is op 9 juli van 19.30 tot 21.30 uur in de Klink in Koudum (drs Tinholtstraat 1). Geïnteresseerde inwoners kunnen zich aanmelden via: swf.frl/inwonersbijeenkomst-zorg

Kabinet debatteert nu over ons ziekenhuis

Streekziekenhuizen behouden, dat is de wens van het nieuwe kabinet volgens het hoofdlijnenakkoord. Ook deze week, in het eerste belangrijke kamerdebat, kwam dat direct ter sprake. Jimmy Dijk van de SP vraagt met de treffende woorden ‘democratie of markt?’ aan Geert Wilders of het rijk vrijheid van ondernemen als het gaat om ziekenhuizen niet moet ‘overrulen’ en moet ingrijpen. ‘Alles en iedereen vindt dat het ziekenhuis open moet blijven.’ Als reactie hierop vraagt Wilders om het onderzoek naar de beschikbaarheidsbijdrage te versnellen en hij verzoekt Minister-president Dick Schoof en Fleur Agema, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, om snel te gaan praten met de ziekenhuizen en de zorgverzekeraars. ‘Linksom of rechtsom, het moet worden geregeld’, stelt Wilders die ook expliciet benoemt dat het voor het Zuyderlandziekenhuis misschien te laat komt, maar niet voor de andere regioziekenhuizen waar dit speelt.

Voor het Antonius Ziekenhuis in Sneek en Tjongerschans in Heerenveen zijn de plannen nog niet zo concreet als bij dat in Heerlen. Genoeg reden voor de gemeente Súdwest-Fryslân om zich niet neer te leggen bij het voorgenomen besluit van de Friese ziekenhuizen en zorgverzekeraars om het Antonius Ziekenhuis in Sneek op termijn te sluiten. ‘De aandacht die er nu is in het kabinet, is belangrijk maar we zijn er nog niet’, zegt wethouder Marianne Poelman. ‘We begrijpen best dat inwoners dit zien als een ver-van-hun-bedshow, maar nu worden er belangrijke beslissingen genomen, die later grote gevolgen kunnen hebben. Daarom willen we juist nú graag met inwoners in gesprek over de toekomst van zorg en wat zij nodig hebben. Ik wil dan ook al onze inwoners vragen om te komen naar Koudum op 9 juli.’

Bouwbedrijf Heeringa is gestart met de ontwikkeling van 15 duurzame woningen in Oosthem. Samen met (toekomstige) bewoners gaven wethouder Michel Rietman en Nynke de Vries, voorzitter van Doarpsbelang Easthim/Nijesyl op 3 juli het feestelijke startsein voor de bouw. De vlag werd op traditionele wijze gehesen op de plek waar de nieuwe woningen komen.

Wethouder Rietman en voorzitter Doarpsbelang De Vries slaagden er met hulp in om de vlag te hijsen. Een symbool van de kracht van samenwerking, met een hint naar ambachtelijke technieken en het gebruik van natuurlijke materialen, wat allemaal in dit project samenkomt.

Circulair en biobased bouwen

Bouwbedrijf Heeringa heeft in dit plan veel aandacht voor de natuur en de toekomst. De nieuwe woningen bestaan voor minimaal 60% uit biobased materiaal. De basis van de woningen bestaat uit hout, geleverd vanuit duurzame bosteelt. De woningen worden geïsoleerd met biobased houtvezel, een restmateriaal uit de houtindustrie. Ook het energieconcept, waarbij een combinatie van warmte en elektra vanaf het dak zorgen voor comfort in de zomer en de winter.

Menno Heeringa, directeur van Bouwbedrijf Heeringa, deelde zijn visie: “Met dit project willen wij aantonen dat je met een optimale isolatie zeer weinig energie nodig hebt om comfortabel te kunnen wonen. De natuur komt zoveel als mogelijk terug in de woningen, als bouwmaterialen, voor het opwekken van energie en zelfs broedplaatsen voor de vogels zijn verwerkt in het ontwerp. Daarnaast wordt gewerkt met een circulaire baksteen, een baksteen welke in elkaar klikt, zodat ze in de toekomst gemakkelijk kunnen worden hergebruikt. Door het bewuste materiaalgebruik en het vernieuwende energieconcept wordt de impact op het milieu verminderd. Wij zijn trots op de manier hoe we deze woningen in Oosthem bouwen. Alles komt samen in het unieke ontwerp van de woningen, waardoor een doordacht en toekomstbestendig thuis ontstaat!” 

Aanwinst voor Oosthem

Wethouder Michel Rietman sprak zijn enthousiasme uit: “Deze nieuwe woningen zijn een prachtige aanwinst voor Oosthem en een voorbeeld van hoe we met innovatieve bouwmethoden en duurzame materialen onze dorpen toekomstbestendig kunnen maken. Fantastisch dat onze lokale bouwers laten zien dat we nu al in staat zijn om circulair en biobased te bouwen. En hoe mooi is het dat er zoveel inwoners aanwezig zijn om dit moment samen te vieren.”

De betrokkenheid van de inwoners was goed zichtbaar tijdens het feestelijke moment. Nynke de Vries, voorzitter van Doarpsbelang Easthim/Nijesyl, benadrukte het belang van deze ontwikkeling voor het dorp: “Wy binne benijd nei de nije bewenners. Wolkom yn ús doarp, wy hoopje dat se har gau thús fiele en noegje harren út om aktyf mei te dwaan oan it doarpslibben.

Ek binne wy ​​benijd nei de wetterhuzen dy't Easthim in frisse en eigentiidske útstrieling jaan sille. Dus op nei 2025!”

Woningen voor verschillende doelgroepen

In de uitbreiding in Oosthem is ruimte voor 19 nieuwe woningen. Daarvan zijn 4 vrije kavels verkocht waar inmiddels volop wordt gebouwd. Op de overige 15 percelen bouwt Bouwbedrijf Heeringa 6 waterwoningen, 5 rijwoningen en 4 twee-onder-een-kapwoningen.

De verwachte oplevering van de woningen staat gepland voor 2025 en 2026.

Alleen nog papieren reclamefolders ontvangen als er een Ja-sticker op de brievenbus geplakt is. Gemeente Súdwest-Fryslân onderzocht wat hun inwoners vinden van dit plan. Maar liefst 1.697 inwoners vulden in maart en april de enquête in. Het merendeel van hen vindt het een goed plan. De gemeente bereidt daarom een wijziging in de afvalstoffenverordening voor en legt dit voor aan de gemeenteraad. Als die instemt voert de gemeente op 1 juli 2025 de sticker in.

Omdraaien van het systeem is goed voor het milieu

Uit ervaringen van andere gemeenten blijkt dat de Ja-sticker effectief is in het terugbrengen van het aantal huishoudens dat ongeadresseerde reclamefolders ontvangt. Onderzoek en berekeningen voor Súdwest-Fryslân laten een reductie van 375.000 kilo papier per jaar zien. Dat is 4,1 kilo papier per inwoner per jaar en 9 procent van de totale hoeveelheid ingezameld huishoudelijk oud papier.

Hoe werkt de Ja-sticker?

Het huidige systeem wordt omgedraaid. De Nee-sticker komt te vervallen. Dat betekent dat inwoners alleen ongeadresseerd reclamedrukwerk ontvangen als ze zelf actie ondernemen en een Ja-sticker op hun brievenbus plakken. Zonder Ja-sticker ontvangen ze wel de huis-aan-huisbladen en folders van lokale (sport)verenigingen.

Wat komt er uit de enquête?

• 66% is voor het plan om alleen reclamefolders te bezorgen in brievenbussen met een Ja-sticker. 20% is tegen dit plan, 12% is neutraal en 2% heeft op het moment van invullen geen mening.
• 19% zegt op dit moment een NEE/NEE-sticker of NEE/JA-sticker op de brievenbus te hebben en ontvangt daardoor geen reclamefolders.
• Bij de invoering van de Ja-sticker wil 33% reclamefolders blijven ontvangen en zegt straks een Ja-sticker te gaan plakken. 63% gaat geen Ja-sticker plakken en 4% weet het nog niet.

Op basis van de resultaten van het onderzoek concludeert de gemeente dat er draagvlak is om de Ja-sticker in te voeren. Bekijk de rapportage met de resultaten van de enquête

Gemeente Súdwest-Fryslân stelt een beheerplan vast voor de gemeentelijke begraafplaatsen. De dertien gemeentelijke begraafplaatsen bieden een plek voor lijkbezorging en rouwverwerking. De gemeente wil passende dienstverlening voor de gemeentelijke begraafplaatsen, voor nu en in de toekomst.

Aanleiding beheerplan begraafplaatsen

Aanleiding voor het beheerplan zijn de ontwikkelingen en problematiek op de begraafplaatsen. Steeds meer mensen laten zich cremeren en het aantal begravingen neemt af waardoor de inkomsten dalen. Er is behoefte aan meer eigentijdse uitvaarten en daarnaast zijn op een aantal (delen van) begraafplaatsen de afmetingen te gering of is er een te hoge grondwaterstand.

Nieuwe faciliteiten, onderzoek naar natuurbegraafplaats en samenwerking

In het beheerplan is een visie voor de toekomst van de gemeentelijke begraafplaatsen opgenomen. "Wy wolle de tsjinstferliening op dit punt ferbreedzje, sadat wy dêrmei better oanslute by it ferlet fan ús ynwenners. In foarbyld dêrfan is dat wy sjogge nei mooglikheden foar natuerbegrave op begraafplakken yn Boalsert, Snits, Drylts en Warkum. Dêrneist ûndersykje wy oft wy binnen ús gemeente in nije natuerbegraafplak realisearje kinne", vertelt wethouder Henk de Boer.

Ook komen er meer keuzemogelijkheden voor asbestemmingen en worden delen van begraafplaatsen gesloten of geleidelijk heringericht. De bijzondere graven op de begraafplaatsen krijgen een bescherming. Het onderhoud van de begraafplaatsen blijft op een hoog niveau. Daarnaast wil de gemeente meer gaan samenwerken met onder andere uitvaartondernemers.

Aanleg van pluktuinen

Een ander voorbeeld van een nieuwe faciliteit is de aanleg van pluktuinen op verschillende begraafplaatsen. Kort geleden zijn op de begraafplaatsen IJlst en Bolsward pluktuinen met een bijenhotel aangelegd. Wethouder Henk de Boer: “De pluktunen binne in moaie oanfolling op ús tsjinstferliening. Ut de pluktún meie besikers fan it begraafplak blommen plukke dy 't sy dellizze kinne by harren dierberen. De tún is ynsiedde mei in blommemingsel dêr't bijen, flinters en oare ynsekten op ôfkomme. Dêrmei draacht de tún ek by oan in goed bioferskaat.”

Het beheerplan begraafplaatsen is afgelopen dinsdag 11 juni vastgesteld door het college. De raad neemt hier in de raadsvergadering van donderdag 18 juli 2024 een besluit over.

Nederlandse vertaling quotes wethouder Henk de Boer:

“Wij willen de dienstverlening op dit punt verbreden, zodat we daarmee beter aansluiten bij de behoefte. Een voorbeeld daarvan is dat we kijken naar mogelijkheden voor natuurbegraven op begraafplaatsen in Bolsward, Sneek, IJlst en Workum. Daarnaast onderzoeken we of we binnen onze gemeente een nieuwe natuurbegraafplaats kunnen realiseren.”

“De pluktuinen zijn een mooie aanvulling op onze dienstverlening. Uit de pluktuin mogen bezoekers van de begraafplaats bloemen plukken die ze kunnen neerleggen bij hun dierbaren. De tuin is ingezaaid met een bloemenmengsel waar bijen, vlinders en andere insecten op afkomen. Daarmee draagt de tuin ook bij aan een goede biodiversiteit.”

Tijdens de jaarlijkse zeilwedstrijd van Zeilvereniging Oppenhuizen Uitwellingerga (Z.O.U.) op zondag 23 juni 2024 ontving de vereniging ter gelegenheid van haar 100-jarig bestaan een Koninklijke erepenning uitgereikt door burgemeester Jannewietske de Vries.

De Z.O.U. werd op 4 augustus 1924 opgericht en heeft zich in de afgelopen eeuw ontwikkeld tot een hechte gemeenschap waarin jong en oud samenkomt rond de gedeelde passie voor zeilen. Het unieke kenmerk van deze vereniging is de eensgezindheid die tijdens de wedstrijden goed zichtbaar is. Hierdoor worden de twee dorpen Top en Twel maatschappelijk verenigd, terwijl er ook een gezonde competitie heerst tussen de deelnemers. Dit komt de verbinding binnen de gemeenschap ten goede komt.

Zeilclub Z.O.U. is een levendige en actieve vereniging. Het aantal deelnemers aan de wedstrijden is hoger dan ooit tevoren, met 104 zeilende leden. Daarnaast heeft de vereniging 180 donateurs, wat neerkomt op ongeveer 15% van de 1500 inwoners van het tweelingdorp. De gemeenschap heeft een sterke band met watersport. De Z.O.U. speelt hierin een centrale rol.

De Koninklijke erepenning wordt verleend aan (sport)verenigingen, stichtingen of instellingen. Het symboliseert het respect en de waardering die de Koning heeft voor bijzondere verdiensten van de ontvanger.

Gemeente Súdwest-Fryslân zet in op een levendig Súdwest-Fryslân, waar evenementen een belangrijke rol spelen. Van kleurrijke festivals tot sportieve hoogtepunten, evenementen maken de steden en dorpen levendig en zorgen voor verbinding. Ook vergroten ze de bekendheid en aantrekkelijkheid van Súdwest-Fryslân en stimuleren ze werk en bedrijvigheid. Om inwoners, ondernemers en bezoekers optimaal te laten profiteren van evenementen, is een evenementenvisie opgesteld. Doel hiervan is het evenementenaanbod te versterken. De gemeenteraad bespreekt de nieuwe visie in juli.

Levendige gemeente

Met jaarlijks zo'n 450 evenementen is Súdwest-Fryslân een bruisende regio waarin cultuur, sport en de Mienskip samenkomen. Evenementen vormen daarmee een belangrijk onderdeel van het vrijetijdsaanbod voor inwoners en gasten. Met de evenementenvisie heeft de gemeente gekeken hoe zij het aanbod verder kan versterken.

Wethouder Gastvrijheidseconomie Michel Rietman: "Evenementen zijn het kloppend hart van onze samenleving. Ze brengen mensen samen, stimuleren creativiteit en laten ons zien hoe prachtig onze gemeente is. Met deze visie willen we vooral bestaande evenementen versterken. Uiteraard is er ook ruimte voor nieuwe ideeën en creatieve initiatieven."

Focus op versterking huidig evenementenaanbod

Het huidige aanbod aan evenementen is het uitgangspunt van de evenementenvisie. De ambitie is niet zozeer het organiseren van meer evenementen, maar het huidige aanbod aan evenementen versterken. Dit doet de gemeente aan de hand van drie routes. Ten eerste door het huidige aanbod  beter te verspreiden gedurende het jaar en over de gemeente. Er is met name aandacht voor de dorpen en buitengebieden. Ook wordt er gekeken hoe het huidige aanbod beter kan aansluiten op de veranderende wensen van inwoners. Er is vooral behoefte aan meer variatie en kwaliteit en evenementen voor jongeren.

Naast de betere spreiding zowel geografisch als in de tijd, wil de gemeente organisatoren van evenementen tegemoetkomen. Zij hebben te maken met uitdagingen zoals stijgende kosten, regels en tekort aan personeel. De gemeente wil organisatoren helpen bij het aanvragen van vergunningen, faciliteren in kennisdeling en het uitwisselen van personeel en gezamenlijke inkoop stimuleren.

Voor de derde route om evenementen te versterken, kijkt de gemeente naar haar eigen processen. De gemeente wil processen eenvoudiger en duidelijker maken. Zo komt er één loket voor subsidies en wordt met de Evenementencirkel Súdwest-Fryslân duidelijk welke evenementen ondersteund worden en waarom.

Evenementen in Súdwest-Fryslân breed gedragen

De evenementenvisie van Súdwest-Fryslân is tot stand gekomen door middel van een intensief participatietraject. Er is gebruik gemaakt van de expertise en ervaringen van alle partijen die belang hebben bij evenementen.

Wethouder Michel Rietman: “Deze nieuwe visie is een co-creatie van inwoners, ondernemers, evenementenorganisatoren, maatschappelijke organisaties en de gemeente. Samen bouwen we aan een levendige, inclusieve Mienskip, waar evenementen niet alleen plezier brengen, maar ook kansen bieden voor groei, ontwikkeling en saamhorigheid." De nieuwe evenementenvisie is voor vaststelling aan de gemeenteraad voorgelegd. In juli zal de gemeenteraad deze visie besproken.

Een binnenstad waar een aantrekkelijke leefomgeving centraal staat. Daar werkt de gemeente Súdwest-Fryslân aan. De gesprekken met ondernemers, inwoners en de Vereniging Ondernemend Sneek (VOS) hebben het college van Súdwest-Fryslân genoeg aanleiding gegeven om de proef aan te passen. Het doorrijverbod op de Prins Hendrikkade wordt voor een periode van vier maanden uit de proef gehaald. De aanpassing is vanaf woensdag 19 juni van kracht.

Bezoekersaantal blijft op peil, onbegrip Prins Hendrikkade

De gemeente geeft aan deze aanpassing te doen op basis van de beschikbare data én de beleving van inwoners en ondernemers. Eén van de belangrijke vragen omtrent de proef is wat deze proef doet met het aantal bezoekers in de binnenstad. De VOS concludeert in een brief aan de gemeente dat de ontwikkeling van het aantal bezoekers in de binnenstad de afgelopen maanden overeenkomt met het landelijk gemiddelde voor kleine steden.

Ook de verkeersstromen in de omliggende wijken Sperkhem en Noorderhoek zijn in beeld gebracht. Deze metingen laten vooralsnog acceptabele effecten zien.

“Dat is mooi. En ik ben ook blij met de positieve reacties vanuit inwoners. Tegelijkertijd hoor ik veel onbegrip over het doorrijverbod op de Prins Hendrikkade”, vertelt wethouder Michel Rietman. “Zoals eerder in het proces ook al aangegeven, weegt de beleving van inwoners en ondernemers voor ons zwaar mee in de ontwikkeling van deze proef. We willen niet alleen op basis van data sturen. Daarom menen wij dat het goed is om de Prins Hendrikkade voor een periode van vier maanden uit de proef te halen.”

De gemeente wil ervaren wat het effect hiervan is op de verkeersstromen in de verschillende wijken en bezoekersstromen in en rond de binnenstad. Het besluit wordt direct ingevoerd.

Gemeente en ondernemers werken aan een aantrekkelijke binnenstad

De proef autoluwe binnenstad, die op 2 januari van start ging, moet bijdragen aan een aantrekkelijke, veilige en leefbare binnenstad. Een binnenstad waar het fijn wonen, werken, verblijven en winkelen is. De proef moet uitwijzen of minder doorgaand verkeer daaraan bijdraagt.

Ondernemen met impact, dat is wat de gemeente Súdwest-Fryslân de komende jaren wil stimuleren.  Met de komst van de podcastserie ‘Impactmakers’ kunnen inspirerende ondernemers hun verhalen delen.

Het eerste seizoen van de podcastserie bestaat uit acht afleveringen. Achter de microfoon zitten ondernemers uit onder andere de bouw- en transportsector, gastvrijheidseconomie en ook een agrariër. Daarin vertellen zij hoe ze een bijdrage leveren aan bijvoorbeeld duurzaamheid, leefbaarheid in de omgeving én de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Alle acht ondernemers hebben een grote impact met het bedrijf, zowel binnen als buiten de gemeentegrenzen.

Bauke Dam, wethouder Economische zaken, hoopt dat de podcast meer ondernemers inspireert: “We hebben zoveel mooie bedrijven in onze gemeente die dagelijks met het werk impact maken. Wij willen met de podcast Impactmakers ervoor zorgen dat ondernemers in onze gemeente geïnspireerd raken door andere ondernemers en hen te stimuleren ook gericht met impact ondernemen aan de slag te gaan. Deze acht afleveringen zijn mooie voorbeelden daarvan, maar er zijn veel meer bedrijven die ook in dit plaatje passen.”

De podcast Impactmakers is vanaf nu te beluisteren op Spotify onder de naam van de gemeente Súdwest-Fryslân.

Gemeente Súdwest-Fryslân heeft plannen voor het oude kaaspakhuis in Osingahuizen. Dit unieke gebouw uit de jaren ‘20, dat vroeger een belangrijke rol speelde in de zuivelproductie, krijgt een nieuwe bestemming. De gemeente heeft de ambitie om hier een hoogwaardig restaurant en woningen te realiseren.

Geschiedenis

Het kaaspakhuis verloor zijn functie toen de landbouw grootschaliger werd en veel zuivelfabrieken sloten. Het gebouw werd daarna jarenlang gebruikt als scheepswerf. Nadat bleek dat de scheepswerf niet voldeed aan de milieuregels, is het bedrijf verhuisd. Op 15 juli 2015 kocht de gemeente het kaaspakhuis en een loods uit de jaren 90.  Met de herontwikkeling wil de gemeente het rijke landbouwverleden van de regio eren en tegelijkertijd een moderne, duurzame invulling geven aan het gebouw.

Hoogwaardig restaurant

De gemeente heeft de ambitie om van het kaaspakhuis een hoogwaardig restaurant te maken. Dit restaurant zal werken volgens het farm-to-table concept. Dit betekent dat het restaurant een eigen biologische tuin heeft en gebruikmaakt van lokale, seizoensgebonden producten. Dit biedt ook kansen voor lokale leveranciers van streekproducten. In de winter kan het restaurant gebruikt worden als educatieve ruimte, waar leerlingen en studenten meer leren over duurzame voedselproductie.

Wethouder Wonen en Gastvrijheidseconomie Michel Rietman: "Het kaaspakhuis vertelt het verhaal van onze landbouwgeschiedenis, van het vee in de wei tot de productie van kaas. De ligging aan het water was cruciaal voor de aan- en afvoer van dit streekproduct. Dit inspirerende verleden willen we behouden, voor de generaties nu en in de toekomst’.

Ruimte voor woningen

Naast het restaurant komt er ruimte voor een kleinschalig woningbouwproject met 10 tot 12 woningen. Deze huizen zijn bedoeld voor mensen die zich verbonden voelen met het duurzame concept van de locatie.

Onderzoek naar belangstelling

Om de haalbaarheid van de plannen te toetsen, wordt er eerst een marktconsultatie gedaan. Dit onderzoek helpt om een beeld te krijgen van de interesse en eventuele vragen of aandachtspunten van marktpartijen. De resultaten van de marktconsultatie worden in november gedeeld met de gemeenteraad. Afhankelijk van de uitkomsten wordt een voorstel gedaan voor de verdere ontwikkeling van de locatie.

Betrokkenheid van de gemeenschap

Voor omwonenden en andere belanghebbenden start een participatietraject. Zij worden uitgenodigd voor bijeenkomsten waarbij gelegenheid is om vragen te stellen en ideeën in te brengen.

Na jaren van plannen en voorbereidingen maakt het gebied bij de watertoren in Sneek ruimte voor een nieuw en aantrekkelijk woningbouwproject. Gisteren maakte wethouder Michel Rietman eigenhandig een start met de sloop van het oude Bo-Rent gebouw. In het gebied komen woningen die recht doen aan de uitstraling van de binnenstad van Sneek.

Het voormalige pand van Bo-Rent, dat al meer dan tien jaar leegstaat, heeft in de loop van de jaren zijn glans verloren en vormt een doorn in het oog van veel bewoners. De sloop vormt een belangrijke stap in de ambitie van gemeente Súdwest-Fryslân om de stad mooier en leefbaarder te maken. Wethouder Michel Rietman spreekt zijn enthousiasme uit: "Het is hoog tijd dat we aan de slag gaan met de verpauperde panden die afbreuk doen aan de sfeer en het karakter van de stad. We willen op de vervallen plekken ruimte maken voor mensen die zo hard op zoek zijn naar een woning.” De sloop neemt enkele weken in beslag.

Ruimte voor woningbouw

In het gebied wordt ruimte gemaakt voor circa 40 appartementen en 10 rijwoningen. Met deze plannen wordt niet alleen het woningaanbod in Sneek uitgebreid, maar krijgt de stad ook een visitekaartje dat bijdraagt aan de uitstraling en levendigheid van Sneek.

Na de zomer wordt het gebied verder bouwrijp gemaakt. Voor de bouw van de woningen zoekt de gemeente nog een partij die het project gaat uitvoeren. Hiervoor wordt binnenkort een tenderprocedure gestart. Geïnteresseerde bouwbedrijven en projectontwikkelaars krijgen de kans om bij te dragen aan de uitvoering van dit veelbelovende project. De gemeente publiceert hiervoor binnenkort de informatie op de website. De woningen zouden in 2025 gebouwd kunnen worden.

Oproep aan pandeigenaren

De transformatie van het IJlsterplein is een voorbeeld van het upgraden van vervallen panden en locaties in de stad tot locaties die het stadsaanzicht verbeteren. Bovendien draagt dit project op deze manier bij aan de woningbouwopgave in Súdwest-Fryslân. In Sneek staan meer panden leeg en de gemeente doet daarom een oproep aan alle pandeigenaren: "We roepen pandeigenaren op om samen met ons de vervallen panden op te knappen en zo te werken aan een stad waar iedereen trots op is. Samen kunnen we Sneek nog mooier maken”, benadrukt Rietman.

Afgelopen dagen zijn 26 boombakken in het centrum van Sneek gezet. Het gaat om een verscheidenheid van soorten en groottes. De bomen zijn een stap naar een aantrekkelijkere binnenstad, het overkoepelende doel van de gemeente. De visie voor de binnenstad wordt nog ontwikkeld.

“Snits hat in binnenstêd mei in protte stiennen. Om ferskate redenen is it plantsjen fan dizze beammen dan ek wichtich foar it gebiet. Sa drage se by oan in bettere luchtkwaliteit, ferbetterje se it bioferskaat, soargje se foar skaadplakken en de strjitten sjogge der moaier út. It is de folgjende stap nei in moaier en griener sintrumgebiet”, laat wethouder Henk de Boer weten.

Met een ‘volgende stap richting een mooier en groener centrumgebied’ refereert de wethouder naar eerder uitgevoerde acties om de stad te vergroenen en het straatbeeld te verbeteren, zoals de geveltuinactie. Inwoners kunnen via deze actie gratis een geveltuin laten aanleggen. “Dy aksje rint noch hieltyd. En der komme elts jier mear geveltúntsjes by.”

De wethouder hielp vrijdag zelf een handje mee bij het planten van onderbegroeiing van vaste planten en struiken in de boombakken.

Mix van bomen en planten

De gemeente heeft gekozen voor een mix van boomsoorten, waaronder de esdoorn, de berk, de honingboom, de Oostenrijkse den, de Chinese vernisboom en de valse Christusdoorn. De bomen, die tot 4 meter hoog zijn, staan niet in de grond, maar in cortenstalen boombakken. Reden daarachter is dat nog gewerkt wordt aan de visie voor de binnenstad. Zodra duidelijk is wat die visie is, krijgen de bomen een definitieve plek.

Onder de bomen zijn vaste planten en struiken geplant zoals: kardinaalsmuts, kattenkruid, vlinderstruik, eikvaren en maagdenpalm.

Verspreid door het centrum

De 26 bomen staan verspreid door het centrum. Op een aantal plekken zijn meerdere bomen bij elkaar geplaatst, zoals voor de bibliotheek en op het plein aan de Prins Hendrikkade. Ook de rotonde voor de Oosterdijk is een stuk groener geworden. 

Visie binnenstad Sneek

De gemeente werkt ondertussen aan een nieuwe visie voor de binnenstad Sneek. Dit doet zij samen met inwoners, ondernemers en gebruikers van de binnenstad. In april en mei vond de eerste participatie-avond plaats in het kader van deze nieuwe visie.

“It proses rjochting de nije fyzje is ôftrape mei in oantal jûnen foar ynwenners en ûndernimmers. It wie in startsinjaal. De kommende moannen oant begjin 2025 wurde petearen fierd mei ynwenners, ûndernimmers, besikers, oerheidsorganisaasjes en oare belanghawwers. Sa wolle we mei-inoar ta in breed droegen fyzje komme, dy’t de útstrieling fan en de belibbing yn de binnenstêd écht de goeie kant op helpt,” legt verantwoordelijk wethouder Bauke Dam uit. 

Quotes in Nederlands

 “Sneek heeft een versteende binnenstad, om diverse redenen is het toevoegen van deze bomen dan ook belangrijk voor het gebied. Zo dragen ze bij aan een betere luchtkwaliteit, verbeteren de biodiversiteit, zorgen voor schaduwplekken en verfraaien het straatbeeld. Het is een volgende stap richting een mooier en groener centrumgebied”, laat wethouder Henk de Boer weten.

“Die actie loopt nog steeds. En er komen elk jaar meer geveltuintjes bij.”

“Het proces richting de nieuwe visie is gestart met een aantal avonden voor inwoners en ondernemers. Het was een startsignaal. De komende maanden tot begin 2025 worden gesprekken gevoerd met inwoners, ondernemers, bezoekers, overheidsorganisaties en andere belanghebbenden. Zo willen we samen komen tot een breed gedragen visie die de uitstraling van en beleving in de binnenstad écht de goede kant op helpt”, legt verantwoordelijk wethouder Bauke Dam uit. 

Vanaf 1 september worden Oekraïense vluchtelingen opvangen in het leegstaande GGZ-gebouw aan de Maria Louisestraat in Sneek. Het gaat om gezinnen die sinds begin 2022 in Nij Ylostins in IJlst wonen. Dit was een tijdelijke oplossing. Het gebouw in IJlst wordt gesloopt en maakt plaats voor sociale huurwoningen. Daarom zocht de gemeente een andere plek voor de Oekraïense gezinnen die nu al ruim twee jaar in IJlst wonen.

“De situatie in Oekraïne is nog steeds schrijnend. Daarom blijven we Oekraïense vluchtelingen een veilige plek bieden om tijdelijk te verblijven. Vanwege de bouwplannen voor Nij Ylostins in IJlst, hebben we gezocht naar een andere, geschikte locatie. Met de voorzieningen in de buurt is het GGZ-gebouw een prima locatie”, licht wethouder Michel Rietman toe.

De GGZ locatie, ook wel bekend als De Woldenhof, is voor deze gezinnen geschikt omdat het gebouw bestaat uit kleine appartementen. Bovendien is het relatief dichtbij de huidige woonlocatie. Veel Oekraïners in Nij Ylostins hebben werk en de kinderen gaan in IJlst naar school. Doordat de nieuwe locatie dichtbij de huidige opvang ligt, kunnen zij hun werk en school behouden.  

In totaal gaat het om 83 Oekraïense vluchtelingen die al ruim twee jaar in Súdwest-Fryslân verblijven. Per wanneer zij hun nieuwe onderkomen zullen betrekken, is nog niet duidelijk. In totaal kunnen er 93 mensen terecht. De gemeente weet nog niet hoe lang deze locatie nodig is voor deze opvang. Dit is afhankelijk van de situatie in Oekraïne.

“De insteek wordt dat streekziekenhuizen behouden blijven”, dat staat in het hoofdlijnenakkoord waar het nieuwe kabinet mee aan de slag gaat. Genoeg reden voor de gemeente Súdwest-Fryslân om zich niet neer te leggen bij het voorgenomen besluit van de Friese ziekenhuizen en zorgverzekeraars om het Antonius Ziekenhuis in Sneek op termijn te sluiten. Het college en de gemeenteraad zien kansen om het tij te keren en maken zich hard voor de beste zorg voor al haar inwoners.

“De inwoner, daar gaat het ons om. Dat onze inwoner toegang heeft tot zorg. Dat onze inwoner goed geïnformeerd is. En dat er naar onze inwoner geluisterd wordt.” Dat zijn de stevige woorden van Marianne Poelman, wethouder van Súdwest-Fryslân. “Ondanks wettelijke regels, worden inwoners en zorgprofessionals niet goed betrokken”, vindt Poelman. Ze doelt daarmee op de AMvB, de Algemene Maatregel van Bestuur die ervoor zorgt dat ziekenhuizen en zorgverzekeraars zo’n besluit niet zomaar kunnen nemen, maar verplicht worden om inwoners goed te informeren en te mee te laten denken.

De komende periode benut Súdwest-Fryslân om in gesprek te gaan met haar inwoners. Ook de gemeenteraad heeft hier specifiek om gevraagd. Bewonersbijeenkomsten zijn inmiddels gepland in Sneek, Koudum en Makkum en de gemeente roept inwoners dan ook op om daar, en op een online platform dat nog in ontwikkeling is, van zich te laten horen. Daarnaast gaat de gemeente in gesprek met partijen op wie de keuze invloed heeft, zoals de GGD, medisch specialisten, huisartsen, verloskundigen, Patyna, Firda, ondernemers en toeleveranciers van het ziekenhuis. De inspanningen van de gemeente vinden plaats op lokaal, provinciaal maar ook op landelijk niveau.

In april stemde de Tweede Kamer al in met een tweetal moties. In de moties wordt nogmaals benadrukt dat de veranderingen in de ziekenhuiszorg grote impact hebben voor de regio en wordt gevraagd geen rigoureuze beslissingen te nemen voordat het totale plaatje duidelijk is. Het ministerie van VWS heeft aangegeven geïnteresseerd te zijn in de onderzoeken die Súdwest-Fryslân samen met Heerenveen heeft laten doen naar de impact.

“Wij willen maar één ding en dat is de beste zorg voor onze inwoners. Gelukkig denken ze er in Den Haag net zo over, blijkt uit het hoofdlijnenakkoord. Dat geeft vertrouwen”, zegt Marianne Poelman die benadrukt dat het besluit nog niet genomen is: “Het is nog geen gelopen race. En een sprint is hier niet wenselijk. Dit is een marathon en wij zijn nog lang niet bij de finish.”

Gemeente Súdwest-Fryslân investeerde het afgelopen jaar maar liefst 385 miljoen in de mienskip van Súdwest-Fryslân. Daarmee werden onder andere 217 nieuwe woningen gebouwd en kregen 9 musea € 830.588,- subsidie. Ook ging er veel geld naar mensen met een kleinere beurs, bijvoorbeeld door het aanbieden van het kindpakket, een vergoeding voor zwemlessen en de energietoeslag. En in de gemeente met het grootste oppervlak van Nederland is de investering voor het onderhoud van wegen en openbaar groen een grote kostenpost.

De cijfers

Met de investering van 385 miljoen euro sluit de gemeente het jaar af met een negatief resultaat van - € 6,6 miljoen. Een resultaat dat minder negatief uitvalt dan vooraf begroot.

Wethouder Financiën Henk de Boer: “Ofrûne jier hat de gemeente har ynsetten om de ambysjes foar de ynwenners en de bedriuwen sichtber te meitsjen. We wolle tichtby wêze en dogge der alles oan om dat fiele te litten yn Súdwest-Fryslân. Sa binne wy drok dwaande mei de takomst fan de soarch yn ús gemeente. It belang fan in sikehûs yn Snits stiet derby foarop. Ek de boeren stean foar útdagings. It is wichtich om harren in perspektyf te jaan, njonken de soarch fan de natuer en leefberens fan it lanlik gebiet. We hawwe fol ynsetten op wenningbou, de takomst fan ierdgasfrije wiken en doarpen, de Omjouwingswet, de musea, de mienskipshûzen en it ûnderwiis. Ynwenners dy’t de eintsjes net mear oaninoar krije koene, stipe de gemeente mei ferskate regelingen. Sa as it bernepakket, stúdzjetaslach, isolaasjefergoeding en enerzjytaslach.“

Toekomst met financiële uitdagingen

De komende jaren loopt de gemeente tegen een aantal financiële uitdagingen aan. De inkomsten vanuit het Rijk lopen de sterk terug, maar met hoeveel is nog niet duidelijk. 2023 was daarom ook het jaar dat Súdwest-Fryslân leerde kritisch, realistisch en met ambitie naar de financiële toekomst te kijken.

“Tegearre mei oare gemeenten diele wy ús soargen oer de taken, de fergoeding en de gemeentlike ferantwurdlikens mei it Ryk. Dit dogge wy persoanlik, mar ek fia de Feriening Fryske Gemeenten en de Feriening Nederlânske Gemeenten. Wy steane foar de útdaging om mei minder jild deselde tsjinstferliening te jaan. De belangen fan de ynwenners, ûndernimmers en steane derby altyd foarop”, aldus wethouder Financiën Henk de Boer. 

Jacob Binckes (1637-1677), een inwoner uit Koudum naar wie in 1957 door de vroegere gemeente Hemelumer Oldeferd en Noordwolde een straat in die plaats is vernoemd, heeft een bedenkelijke rol gespeeld in de slavernijhandel in de 17e eeuw. Daarom heeft de gemeente Súdwest-Fryslân besloten een QR-code op de straatnaambordjes te plaatsen met verwijzing naar een pagina op de gemeentelijke website met het verhaal over Binckes’ slavernijverleden.

Dit is de belangrijkste conclusie uit een door de gemeente uitgevoerd onderzoek naar de eventuele rol van bestuurders en inwoners van een aantal vroegere gemeenten van Súdwest-Fryslân bij de slavernij. Aanleiding van het onderzoek is het nationaal Herdenkingsjaar Slavernijverleden, dat loopt van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024.

Verovering belangrijk knooppunt voor WIC

Tijdens de expeditie van de WIC in 1673, waarin Binckes een leidinggevende rol had, werd het eiland Sint Eustatius veroverd. Dit werd een zeer belangrijk knooppunt in het Nederlandse slavernijnetwerk. Aan boord van de WIC schepen die het eiland veelvuldig bezochten zaten honderden mannen, vrouwen en kinderen die op Sint Eustatius werden 'verkocht' of daar op de plantages moesten werken.
Wanneer de QR-code naar het verhaal van Binckes op de straatnaambordjes komt, is nog niet duidelijk.

Tjaard van Aylva

Uit het onderzoek is ook naar voren gekomen dat één bestuurder van de vroegere gemeente Wonseradeel, Tjaard van Aylva, rond het midden van de achttiende eeuw aandelen bezat in de VOC. Deze waren ten tijde van zijn overlijden 12.000 gulden waard. De focus van de VOC lag echter niet op de handel in slaafgemaakten, maar de grootschalige inzet van deze mensen was wel een cruciaal element in de handelsactiviteiten van de compagnie. Er zijn echter geen aanwijzingen dat hij actief betrokken is geweest bij de slavernij. Dit geldt ook voor bestuurders van vroegere gemeenten Hindeloopen, Workum en Stavoren.

Persoonlijke portretten

Aan de hand van persoonlijke portretten wordt in het onderzoek geïllustreerd hoe de slavernij in de zeventiende- en achttiende eeuw in vele facetten van de maatschappij doordrong. Oók in de samenlevingen aan de Zuiderzee. Gebleken is dat Hindeloopen, Workum, Stavoren en Makkum hier in de zeventiende en achttiende eeuw op verschillende manieren mee te maken kregen. Veel inwoners van deze plaatsen trokken op schepen van de WIC en VOC naar koloniale gebieden. Daar kwamen zij in aanraking met slaafgemaakten. Aan boord van schepen, in havens of in koloniale nederzettingen.

Het onderzoeksverslag 'Van de Zuiderzee tot verre kusten Hindeloopen, Workum, Stavoren, Makkum en de slavernij, 1602-1795' is terug te vinden op de website van De Tiid.

Met het uitreiken van het eerste ‘QR-code bordje’ gaf wethouder Petra van den Akker in Oudega het officiële startschot aan de unieke kerkenfietsroute ‘Volg de Kerktorens van SWF’. De kerkenfietsroute nodigt fietsers uit voor een boeiende reis door de gemeente, waarbij de imposante kerktorens fungeren als navigatiepunten aan de horizon. Elke kerk langs de route vertelt een uniek verhaal over de rijke historie van de regio.

Deze fietsroute, ontstaan uit een samenwerking tussen o.a. gemeente Súdwest-Fryslân, kerkeigenaren en beheerders en VVV Waterland van Friesland, toont niet alleen de prachtige kerkgebouwen in de regio, maar belicht tevens de culturele en historische waarde ervan.

Met een QR-bordje bij elke deelnemende kerk is een uniek element aan de fietsroute toegevoegd. Door het scannen van de QR-code op het bordje, openen bezoekers een digitale deur naar toegankelijke tekst met uitgebreide informatie over de kerk. Ook wanneer de kerkdeur gesloten is.

Wethouder Petra van den Akker: “Dit project is meer dan slechts een route op papier of een digitale verzameling van informatie. Het symboliseert ook onze samenwerking en toewijding aan het behoud van religieus erfgoed. Bovendien biedt dit initiatief niet alleen een prachtige manier om onze gemeente te verkennen, maar ook om ons bewustzijn van het culturele erfgoed te vergroten en de verhalen achter elke kerk te ontdekken.”

Er zijn twee fietsroutes, een lange van 60 kilometer en een kortere van 40 kilometer. Beide routes zijn te vinden op de website van VVV Waterland van Friesland.

Uit gesprekken met inwoners en uit onderzoek blijkt dat er een flink aantal woningen vóór 2031 bijgebouwd moeten worden in Súdwest-Fryslân. Uit het woningmarktonderzoek, dat Companen in opdracht van gemeente Súdwest-Fryslân heeft uitgevoerd, blijkt namelijk dat de behoefte aan woningen de afgelopen paar jaar sterk gestegen is. Dit wordt bevestigd door recente provinciale bevolkingsprognoses. Daarom heeft de gemeente in de nieuwe woningbouwprogrammering tot 2031 ruimte gemaakt voor 3.200 woningen en dat is flink meer dan het aantal waar eerder op gekoerst werd.

In april vorig jaar is de Regionale woondeal 2022-2030 regio Zuidwest Friesland ondertekend. In de Regionale woondeal is onder andere afgesproken dat de gemeente Súdwest-Fryslân minimaal 1.980 woningen toevoegt in de komende 10 jaar. Het recent opgeleverde onderzoek van bureau Companen laat zien dat dit niet meer volstaat.

“Het verschil met vier jaar geleden, toen een soortgelijk onderzoek is gedaan, is groot. Heel groot. De behoefte aan woningen is enorm gestegen. Daar moeten we wat mee als we willen dat iedereen kan wonen waar en hoe hij of zij wil. En dat is onze visie voor Súdwest-Fryslân”, laat Michel Rietman, wethouder Wonen weten. In het nieuwe woningbouwprogramma geeft de gemeente ruimte aan de bouw van 3.200 woningen.

Focus op starters en ouderen

Uit het onderzoek blijkt dat er vooral behoefte is aan toegankelijke woningen voor ouderen en betaalbare koop- en huurwoningen voor jongeren en starters. “Dat is niets nieuws, daar werken we al hard aan. Het zijn tevens de meest uitdagende groepen om voor te bouwen op dit moment, met name vanwege de gestegen bouwkosten”, aldus Rietman.

Het betekent overigens niet dat er alleen starterswoningen en toegankelijke woningen gebouwd zullen worden. “Daar ligt de focus op: Voor Súdwest-Friese begrippen betaalbare woningen voor de juiste mensen. Tegelijkertijd zorgen juist de grotere woningen voor de nodige doorstroom op de woningmarkt. Bovendien zorgen die grotere woningen voor een gezonde mix in de buurt én dragen bij aan de financiële haalbaarheid van woningbouwplannen.”

800 sociale huurwoningen erbij is een grote uitdaging

In de nieuwe programmering zijn ook ruim 800 sociale huurwoningen opgenomen. Hierin ziet de gemeente een grote uitdaging voor de woningbouwcorporaties. Rietman: “Samen moeten we dit mogelijk maken. Ik heb er vertrouwen in dat de woningbouwcorporaties hun verantwoordelijkheid hierin nemen en wij zullen ze daarbij zo goed als we kunnen ondersteunen.”

Kleine kernenaanpak kans voor kleine dorpen en steden

De komende 10 jaar moet er flink gebouwd worden in Súdwest-Fryslân zodat iedereen kan wonen waar en hoe hij of zij wil. Daarbij blijft de gemeente vasthouden aan het credo ‘Geen kern op slot’. Met de kleine kernenaanpak werkt de gemeente aan de ontwikkeling van woningbouwlocaties in kleine kernen die behoefte hebben aan nieuwe woningen.

Een Deense delegatie met expertise over warmte en warmtenetten bezoekt deze week gemeente Súdwest-Fryslân. Nog geen 500 kilometer verderop zijn er honderden betaalbare warmtenetten. Hier lijken warmtenetten nog te duur. Afgelopen maanden berichtten verschillende media over de hoge kosten van warmtenetten. Dat beeld staat haaks op de Deense ervaringen. Daarom geven de Denen hopelijk deze week antwoord op de vraag: hoe krijgen we betaalbare warmtenetten in Fryslân?

In Súdwest-Fryslân zijn verschillende ideeën en plannen voor warmtenetten, zoals in Heeg, Bolsward, Workum en de Sneker wijk Het Eiland. De Denen geven waardevolle input voor deze plannen. Met de Deense inzichten en expertise wil de gemeente de betaalbaarheid van de Friese warmtenetten verbeteren.

Waarom Denemarken?

De Denen zijn expert als het gaat om warmtenetten. Tijdens de oliecrisis in de jaren zeventig stapten zij massaal over op warmtenetten. Nederland op aardgas uit Groningen. Inmiddels is meer dan 60% van de Deense huishoudens aangesloten op een warmtenet. Zijn er meer dan 400 coöperatieve en gemeentelijke warmtebedrijven en in de afgelopen 100 jaar ging geen enkel warmtebedrijf failliet.

Súdwest-Fryslân wil ook betaalbare warmtenetten

De Denen en Friezen wisselen kennis en ervaring uit op het gebied van organisatie, financiën en vertrouwen. Al een aantal keer was er contact afgelopen jaar. Zowel fysiek in Denemarken, als digitaal. Nu bezoeken de Denen voor het eerst Fryslân. Tijdens het bezoek duiken ze samen in de Súdwest-Fryse projectplannen. Ze vergelijken deze met de Deense plannen met als belangrijkste doel: Hoe kunnen inwoners van Súdwest-Fryslân zonder aardgas betaalbare warmte krijgen?

Betrokken partners zijn Provincie Fryslân, adviesbureau Enber, De Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Bank Nederlandse Gemeenten, de Deense ambassade en de Danish Board of District Heating.