Persberichten

Ondanks de stevige financiële tegenwind, mede als gevolg van de coronacrisis, wil Súdwest-Fryslân de komende jaren blijven investeren. Voor de vijf verschillende thema’s in de ontwikkelagenda (Sneek, Bolsward, IJsselmeerkust, Ut de Mienskip, Duurzame Ontwikkeling) wil de gemeente tot en met 2024 zo’n 9 miljoen euro vrijspelen.

Begroting en Meerjarenraming

Dit blijkt uit de Programmabegroting 2021 en de Meerjarenraming 2022-2024 die het college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad heeft gepresenteerd. “Door de huidige coronacrisis leven we in een onzekere tijd”, zegt wethouder Gea Wielinga, die de portefeuille financiën beheert. “Het blijft lastig om de financiële gevolgen van de coronapandemie in te schatten. Wel zeker is dat we deze crisis zien als kans voor structuurwijzigingen en nieuwe manieren van samenwerking.” Zo verwacht het college dat ‘corona’ vooral op de middellange en lange termijn zal leiden tot blijvende veranderingen in het gedrag en denken van mensen. Zo zal thuiswerken veel meer gemeengoed worden en daarmee een groeiend aantal mensen in de Randstad bewegen om verder van hun werk te gaan wonen. “Dit biedt op termijn kansen voor onze gemeente als aantrekkelijke woon- en vrijetijdsgemeente, maar bijvoorbeeld ook voor de arbeidsmarkt”, schrijft het college.

Wonen, werken en genieten

Het college wil onverminderd inzetten op ‘wonen, werken en genieten’. Met oog voor de ruimtelijke kwaliteit, voor duurzame en circulaire economische ontwikkeling en voor voorzieningen in samenhang tot elkaar. Genoemd wordt onder andere ‘het verbeteren van het cultureel klimaat’, door samenwerking tussen de musea te stimuleren.

Gastvrij Súdwest-Fryslân

Een voorbeeld van ‘Gastvrij Súdwest-Fryslân’ is de aanleg van zeven toeristische overstappunten in de gemeente, zogeheten TOPs. Ook andere Friese gemeenten doen mee. Een TOP is een gemarkeerd informatiepunt in de buurt van een horecagelegenheid, bedoeld als uitvalsbasis voor bezoekers om de omgeving te ontdekken.

Schrappen of doorschuiven

Om het huishoudboekje voor 2021 en de jaren erna sluitend te krijgen, heeft het college een aantal zaken geschrapt of voor zich uit geschoven. Zo wordt de doordecentralisatie van het voortgezet onderwijs uitgesteld, en is het jaarlijks evenement op het gebied van cultuur of sport verdwenen.

Budget voor onderhoud van bruggen, kaders/oevers en wegen verhoogd

Anderzijds wil het college hogere kosten door achterstallig onderhoud voorkomen, en daarom is het budget voor onderhoud van bruggen, kaders/oevers en wegen verhoogd. Een en ander heeft wel tot gevolg dat de gemeente ook de komende jaren een beroep moet doen op haar algemene reserve. Deze zakt van 14,6 miljoen euro (eind 2020) naar 8,5 miljoen euro (eind 2024). Dat is nog ruim boven het berekende weerstandsvermogen. Dat is het bedrag dat beschikbaar moet zijn voor het opvangen van risico’s.

Beperkte financiële gevolgen voor inwoners

Voor inwoners blijven de financiële gevolgen beperkt. De afvalstoffenheffing gaat omhoog, wat neerkomt op gemiddeld 31 euro per huishouden per jaar. De onroerendezaakbelasting (ozb) wordt alleen trendmatig verhoogd (inflatie 1,8 procent), zoals de afgelopen tien jaar steeds is gebeurd.

De gemeenteraad bespreekt de begroting in zijn vergadering van 12 november.

Op last van burgemeester Jannewietske de Vries van Súdwest-Fryslân is met ingang van 2 oktober een woning aan de Frederik Hendrikstraat in Sneek voor de duur van drie maanden gesloten.

Na een politie-inval is gebleken dat in de woning een in werking zijnde hennepkwekerij met 222 planten aanwezig was. Aanleiding voor dit onderzoek waren anonieme meldingen over de kwekerij. Omdat er sprake is van handel en aanwezigheid van een handelshoeveelheid softdrugs heeft de burgemeester op basis van het Damoclesbeleid Artikel 13b Opiumwet besloten het pand voor de duur van drie maanden te sluiten. De sluiting van drugspanden moet drugscriminaliteit tegengaan, en verstoring van de openbare orde en aantasting van het woon- en leefklimaat voorkomen.

 Meld Misdaad Anoniem

Heeft u ook signalen van misdaad in uw omgeving? Meld Misdaad Anoniem (M.) is het onafhankelijke meldpunt waar u anoniem informatie kunt geven over criminaliteit en misdaad. De anonimiteit van de melder staat hierbij altijd centraal en levert u een bijdrage aan de veiligheid in uw omgeving.  Melden kunt u gratis via 0800-7000.

Op woensdagmiddag 23 september ging de Friese campagne ‘modder op de weg’ van start. Wethouder Mirjam Bakker van de gemeente Súdwest-Fryslân onthulde het eerste spandoek van de campagne bij loonwerkbedrijf Gebr. Buma B.V. in It Heidenskip.

Het doel van de moddercampagne is om weggebruikers te waarschuwen voor modder op de weg en de gevaren daarvan. Daarnaast heeft de campagne ook als doel agrariërs te laten weten wat zij moeten doen als er modder op de weg terecht is gekomen. Dat is extra belangrijk nu de oogsttijd er weer aan komt.

Oogsttijd betekent dat er dikwijls grote landbouwvoertuigen op de weg te vinden zijn, die na hun oogst nog wel eens modder mee de weg op nemen. Dit kan gladheid veroorzaken, vooral in combinatie met regen. Daardoor kunnen er gevaarlijke situaties op de weg ontstaan. Om ongelukken te voorkomen, voert het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Fryslân (ROF) ook dit jaar de moddercampagne.

Folder 'modder op de weg'

Het ROF wijst weggebruikers op het gevaar door middel van spandoeken langs de weg, advertenties, posters en een radiospot op Omrop Fryslân. Daarnaast stelt het ROF de folder ‘Modder op de weg’ beschikbaar voor bestuurders van landbouwvoertuigen. Daarin staat wat ze moeten doen als ze modder op de weg hebben achtergelaten. De folder is verspreid via het blad Nieuwe Oogst, Friese gemeenten en landbouworganisaties zoals LTO en CUMELA Nederland.

Horecaondernemers in Súdwest-Fryslân mogen ook na 1 oktober gebruikmaken van hun uitgebreide terrassen. De gemeente is van plan de gedoogbesluiten, die de horecazaken voor de zomer kregen, te verlengen tot 1 april 2021.

“De buitentemperaturen in de periode oktober tot en maart nodigen doorgaans niet uit tot terrasbezoek, maar in deze coronatijd biedt juist het buitenleven kansen aan de horeca”, zegt wethouder Mark de Man. De gemeente wil daarom met de horecaondernemers in gesprek om de terrassen winterproof te maken, zodat gasten ook in de winter van het terras gebruik kunnen maken. Aan de hand van deze gesprekken wordt besloten over wat kan en wat mag.

Iedereen wordt geraakt door de coronamaatregelen, zowel inwoners als ondernemers. De Man: “De gemeente denkt mee bij passende oplossingen, waarbij de belangen van alle betrokkenen worden afgewogen. Tegelijk willen wij  dat het openbare leven doorgaat, dat inwoners plezier kunnen beleven, maar ook met plezier blijven werken en wonen in onze gemeente.”

De gemeente Súdwest-Fryslân en de woningcorporaties Elkien en Accolade trekken samen op in het toekomstbestendig maken van de wijk Het Eiland in Sneek. Elkien gaat aan de slag met 321 huurwoningen. De gemeente heeft het voornemen om van Het Eiland een aardgasvrije wijk te maken. Accolade haakt aan bij dit wijkverduurzamingsplan.

De gemeente en beide corporaties willen inwoners, verenigingen van eigenaren, maatschappelijke partners en ondernemers nauw betrekken bij het uitwerken van de plannen voor de wijk. “Wij staan met elkaar voor grote uitdagingen”, zegt wethouder Mark de Man. “Niet alleen als het gaat om zaken als wonen en duurzaamheid, maar ook om leefbaarheid. Wij willen gaan voor een integrale aanpak.”

Het Eiland telt in totaal 942 woningen en appartementen. Elkien bezit daarvan ruim de helft (487). Accolade is eigenaar van 135 huurwoningen. Eenderde deel (320 woningen en appartementen) is eigendom van particulieren.

Aanleiding voor het verduurzamingsplan voor de hele wijk is het renovatieplan van Elkien die aan de slag wil met 321 huurwoningen die niet meer aan de huidige eisen voldoen. “We werken graag samen aan een wijk waar het prettig en betaalbaar wonen is voor onze huurders”, zegt directeur Peter van de Weg. “De komende twee jaar trekken we uit om plannen te maken met de bewoners.”

Accolade haakt hier graag bij aan, aldus directeur-bestuurder Rein Swart. “Dit is een belangrijke stap naar een fossielvrij Friesland”, zegt hij.

Wethouder Erik Faber van Súdwest-Fryslân onderschrijft dit. “In het jaar 2050 moeten alle woningen in Nederland aardgasvrij zijn”, zegt hij. “Dat klinkt nog ver weg, maar deze opdracht is zo groot dat we er nu mee moeten beginnen.”

De voorgenomen plannen betekenen echter niet dat Elkien al op korte termijn begint met de werkzaamheden. De verwachting is dat de woningcorporatie pas in 2022 kan starten met het renovatieplan, dat gefaseerd wordt uitgevoerd.

Gelijktijdig onderzoeken de verschillende partijen in hoeverre de plannen voor een aardgasvrije wijk haalbaar zijn. Zo moet worden onderzocht welk alternatief voor aardgas op Het Eiland de beste keuze is en wanneer deze energiebron kan worden aangeboord. Faber: “Ik hoop van harte dat Het Eiland de eerste wijk in onze gemeente zal zijn waar de energietransformatie in praktijk kan worden gebracht. De komende jaren zullen stapsgewijs alle wijken en dorpen in Súdwest-Fryslân aan de beurt komen.”

De bewoners van Het Eiland zijn inmiddels met een brief geïnformeerd over de voorgenomen plannen.

Meer informatie over Het Eiland.

Danscafé ’t Hofje in Bolsward mag vanaf vrijdag 18 september weer bezoekers ontvangen.

Op last van de voorzitter van de Veiligheidsregio Fryslân (VRF) was de horecazaak sinds vorige week gesloten vanwege het niet naleven van de maatregelen uit de noodverordening.

Zo bleek dat de beperkende maatregelen met betrekking tot het houden van 1,5 meter afstand tussen de aanwezige personen niet of onvoldoende in acht werden genomen. Daarnaast vond reservering en toewijzing van een zitplaats niet consequent plaats en bezoekers werden hier ook niet op aangesproken.

De exploitant van het danscafé  diende 16 september  een plan in bij de gemeente Súdwest-Fryslân om aan te tonen dat hij maatregelen heeft genomen die wel in lijn zijn met de noodverordening. Dit plan is nu door de gemeente goedgekeurd, waardoor heropening verantwoord wordt geacht. De voorzitter van de VRF heeft dit advies overgenomen.

Er komt voorlopig een einde aan het parkeren  op het terrein van de voormalige verffabriek CPS/ Flexa aan de Oppenhuizerweg in Sneek. De gemeente huurde dit terrein  de afgelopen jaren van de huidige grondeigenaar en kon het zodoende in gebruik nemen als tijdelijke parkeervoorziening.

Nieuwe ontwikkelingen

De verffabriek is in 2008 gesloopt om plaats te maken voor nieuwe ontwikkelingen. Inmiddels is het bestemmingsplan voor realisatie van woningen en een supermarkt eind 2019 vastgesteld en onherroepelijk. Dat maakt voor de ontwikkelende partijen de weg vrij om hun bouwplannen in ontwikkeling te nemen.

Bouwrijp maken

Op 5 oktober starten de werkzaamheden om het terrein te saneren en bouwrijp te maken. Dat betekent dat vanaf die datum een einde komt aan het parkeren op dit terrein. Bezoekers van Sneek moeten dan een andere plek voor hun auto zoeken.

Op last van burgemeester Jannewietske de Vries van Súdwest-Fryslân is met ingang van 11 september een woning aan de Meeuwenlaan in Sneek voor de duur van drie maanden gesloten.

Uit politieonderzoek is gebleken dat de bewoner van de woning handelde in harddrugs. Tijdens een inval werd een handelshoeveelheid van 9 bolletjes heroïne, 8 pillen MDMA en resten cocaïne in de woning aangetroffen. De bewoner bleek al langere tijd te handelen in harddrugs en daarmee overlast te veroorzaken in de nabije omgeving.

Omdat er sprake is van handel en aanwezigheid van een handelshoeveelheid harddrugs heeft de burgemeester op basis van het Damoclesbeleid Artikel 13b Opiumwet besloten het pand voor de duur van drie maanden te sluiten. De sluiting van drugspanden moet drugscriminaliteit tegengaan, en verstoring van de openbare orde en aantasting van het woon- en leefklimaat voorkomen.

Op last van de voorzitter van de Veiligheidsregio Fryslân is met ingang van 11 september 2020 besloten Danscafé ’t Hofje in Bolsward te sluiten. Het besluit werd genomen vanwege het niet naleven van de maatregelen uit de noodverordening.

Het danscafé heeft zich in de nacht van zaterdag 5 op zondag 6 september 2020 niet aan de coronaregels gehouden. Zo bleek dat de beperkende maatregelen met betrekking tot het houden van 1,5 meter afstand tussen de aanwezige personen niet of onvoldoende in acht werden genomen. Daarnaast vond reservering en toewijzing van een zitplaats niet consequent plaats en bezoekers werden hier ook niet op aangesproken. Daarom is besloten om deze horecagelegenheid te sluiten.

De overtredingen zijn door de handhavers van gemeente Súdwest-Fryslân geconstateerd, waardoor burgemeester De Vries de voorzitter van de Veiligheidsregio heeft verzocht om tot sluiting over te gaan.

De ondernemer moet een plan indienen waaruit blijkt dat er maatregelen worden genomen om de regels uit de noodverordening na te leven. Na goedkeuring van het plan zal de voorzitter van de Veiligheidsregio heroverwegen of de sluiting wordt ingetrokken.

Súdwest-Fryslân heeft er een gemeentelijk monument bij: de schoorsteen op het terrein van zuivelverwerker Hochwald aan de Harlingerstraat in Bolsward.

“De schoorsteen is in Bolsward een markant herkenningspunt”, zegt wethouder Mirjam Bakker. “En het geeft een stukje geschiedenis weer van Bolsward als zuivelstad.” Bolsward telde ooit ten minste elf schoorstenen, waarvan er drie bij zuivelindustrieën hoorden.

Nu heeft de stad alleen nog het 45 meter hoge exemplaar aan de Harlingerstraat, maar ook deze leek te verdwijnen. “Althans, de eigenaar gebruikt de schoorsteen nu enkel als rookgasafvoer van de cv-installatie van het bedrijf, en dat zou ook met een veel kortere schoorsteenpijp kunnen”, schetst Bakker. “Sloop werd overwogen, maar gelukkig heeft de eigenaar veel gevoel bij de historie van het bedrijf en de bebouwing.”

Door de schoorsteen – in 1948 gebouwd voor de toenmalige Hollandia Fabrieken – aan te wijzen als gemeentelijk monument wordt deze beschermd tegen sloop. Ook geeft dit de eigenaar de mogelijkheid subsidie aan te vragen voor tegemoetkoming in de kosten voor groot onderhoud.

In het verleden stonden er honderden fabrieksschoorstenen in Súdwest-Fryslân. De meeste zijn nu gesloopt waaronder recent de exemplaren in Workum en Oosthem. Nu telt Súdwest-Fryslân er nog vier: in Sneek, IJlst, Witmarsum en dus Bolsward. Die in Witmarsum, onderdeel van de voormalige zuivelfabriek De Goede Verwachting, dateert uit 1896 en is rijksmonument.

De Sneker wijk Lemmerweg-West krijgt er vier straten met kaatstermen bij. In nieuwbouwplan Het Perk wonen de toekomstige bewoners straks aan De Opslag, Het Eerst, De Krans en Spelstraat.

Op het terrein aan de stadsrondweg N7 stond decennialang de christelijke middelbare technische school, geopend in 1970. Door scholenfusies (ROC Friese Poort) werd het schoolgebouw in 2009 overbodig, toen de leerlingen de nieuwbouw aan De Harste betrokken. De oude MTS is inmiddels gesloopt, net als de garage van Wander ernaast.

Op het nu nog braak liggende terrein komen 138 woningen en appartementen. Het gaat om 24 waterwoningen en 57 rijwoningen van Frisoplan BV en – in beeldbepalende hoogbouw tot elf verdiepingen - 57 huurappartementen van woningcorporatie Elkien.

De nieuwe straatnamen sluiten aan bij een aantal andere namen in de wijk, die ook naar de kaatssport verwijzen: Kaatsland, Partuurstraat, Bovenslag, Voorlijn en Boetsstraat.

In juni werd de nieuwe subsidieregeling voor het vergroenen van de daken in de gemeente Súdwest-Fryslân bekend gemaakt. Dit blijkt een groot succes te zijn. Om te voorkomen dat de gemeente inwoners moet teleurstellen, heeft het college het subsidieplafond verhoogd met € 50.000.

Wat is een groen dak?

Bij een groen dak plant je planten of struiken op je dak. Dit geeft vele voordelen:

• Je huis blijft in de zomer koeler en in de winter warmer, want een groen dak isoleert beter;
• Je dak gaat misschien twee tot drie keer langer mee dan bij gewone dakbedekking;
• Bij een flinke stortbui heb je minder snel problemen met het riool, doordat de planten het regelwater opnemen en vasthouden;
• Het ziet er mooi en kleurrijk uit;
• Je helpt bijen, vlinders en andere insecten, en vergroot de biodiversiteit.

Klaar voor de toekomst

In juni stelde de gemeente Súdwest-Fryslân al € 50.000 beschikbaar voor het vergroenen van daken. Wethouder Erik Faber: “Hevige regenbuien en hete, droge perioden komen steeds vaker voor. Prachtig dat zoveel inwoners hun daken willen vergroenen. Zo maken we met elkaar de gemeente klaar voor de toekomst.”

De wethouder is blij dat het subsidiebedrag nu is verdubbeld. “Zo blijven we inwoners stimuleren hun daken te vergroenen en kunnen ze rekenen op steun van de gemeente.”

Hoe werkt de subsidie?

Je kunt de subsidie aanvragen via de website van de gemeente. Als de gemeente je aanvraag goedkeurt, krijg je maximaal 50% van je totaalbedrag, met een maximum van € 5.000. Je plant de planten binnen een halfjaar na je aanvraag.

Steenbreek

Het stimuleren van groene daken past mooi bij het doel van Steenbreek: “Tegel eruit, plant erin.”

De gemeente is vorig jaar aangesloten bij deze nationale stichting. Veel inwoners én de gemeente zijn hard bezig om tuinen en straten te vergroenen. Een voorbeeld is de geveltuinenactie: al meer dan 200 inwoners hebben een gratis geveltuin bij de gemeente aangevraagd en laten aanleggen. Op www.sudwestfryslan.nl/steenbreek staat meer over Steenbreek in de gemeente Súdwest-Fryslân.

De monumentale kademuur van de Looxmagracht wordt de komende maanden gerestaureerd. Aannemer Oosterhof Holman Beton- en Waterbouw voert het werk uit en richt de straat opnieuw in. Eind mei 2021 is het werk klaar.

Lang traject

“Het is een traject van jaren geweest. De kademuur is monumentaal en daarom konden we niet ‘zomaar even’ de muur vervangen”, vertelt wethouder Mark de Man. “We hebben samen met de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed, Oosterhof Holman Beton- en Waterbouw en ingenieursbureau Lievense een ontwerp gemaakt voor de restauratie. Dit ontwerp is klaar, dus nu kan het echte werk beginnen.”

Planning

Van oktober tot januari haalt aannemer Oosterhof Holman de kademuur voorzichtig weg en plaatst er een stalen damwand met verankering.

In het nieuwe jaar haalt Oosterhof Holman op hun eigen werkplaats de kademuur uit elkaar en bouwt deze op betonnen voorhangschotten weer op. Dit is een wens vanuit de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed.

Tussen maart en mei plaatst Oosterhof Holman de voorhangschotten aan de nieuwe stalen damwand.

‘Blij voor de bewoners’

Als het werk aan de kademuur klaar is, richt de aannemer de straat opnieuw in. De bewoners kunnen hun auto dan ook weer in de straat kwijt. Wethouder De Man: “Ik ben blij voor de bewoners, die de afgelopen jaren best wat overlast hebben gehad. De Looxmagracht ligt er straks weer prachtig bij, met een zorgvuldig gerestaureerde kademuur.”

Op last van burgemeester Jannewietske de Vries van Súdwest-Fryslân is met ingang van 27 augustus een woning aan de Casper de Roblesdijk in Zurich voor de duur van zes maanden gesloten.

Uit politieonderzoek is gebleken dat de bewoner van de woning handelde in harddrugs. De woning speelde een centrale rol in de handel in internationale harddrugs, de zaak Vidar.

De woning werd op 2 maart 2020 doorzocht door de politie in het kader van een internationaal drugsonderzoek. Daarbij werden resten cocaïne aangetroffen en aan drugshandel gerelateerde zaken, zoals versnijdingsmiddelen, verpakkingsmateriaal, een precisieweegschaal, steekwapens en diverse buitenlandse valuta. Vanuit de woning werden onder andere de contacten gelegd over (internationale) drugshandel en geldelijke opbrengsten van drugshandel ontvangen, dan wel verdeeld en gedistribueerd.

Omdat er sprake is van handel heeft de burgemeester op basis van het Damoclesbeleid Artikel 13b Opiumwet besloten het pand voor de duur van zes maanden te sluiten. De sluiting van drugspanden moet drugscriminaliteit tegengaan, en verstoring van de openbare orde en aantasting van het woon- en leefklimaat voorkomen.

Vanmorgen installeerde de ambassadeur van Roemenië de heer Reinder Schaap uit Heeg als honorair consul voor Noord-Nederland. Dit gebeurde in het gemeentehuis in Sneek. De heer Schaap mag daarmee Roemenië vertegenwoordigen in Friesland, Groningen, Flevoland en Utrecht.

De ambassadeur en de honorair consul namen ook deel aan een rondetafelgesprek met wethouder Mark de Man en ondernemers uit de gemeente. Het gesprek ging over de kansen en uitdagingen in Fryslân en Roemenië. Wethouder de Man: “Dit was een prachtige kans om de ambassadeur van Roemenië kennis te laten maken met bedrijven uit Súdwest-Fryslân die een relatie hebben met Roemenië of die deze ambitie hebben. Daarbij richten we ons op twee sectoren die ook in Roemenië van belang zijn en aandacht verdienen: maritiem en agrarisch. Mede door de installatie van de heer Schaap hopen we in onze gemeente een goede band op te bouwen met Roemenië.”

Súdwest-Fryslân wil 1,8 miljoen euro uit de eigen reserves vrij maken om maatschappelijke instellingen in de gemeente te compenseren voor de geleden schade door de corona-uitbraak. “Het gaat in grote lijnen om verenigingen en organisaties die toch al afhankelijk zijn van gemeentelijke bijdragen”, zegt wethouder Mirjam Bakker.

“We hebben het dan over onze cultuur- en sportsector, dorpshuizen, multifunctionele centra, het verenigingsleven en andere ontmoetingsplaatsen. Deze instellingen vragen ons om steun, vaak in de vorm van financiële compensatie, kwijtschelding van huur, en opschorting van gemeentelijke leges en belastingen.”

Tot en met half augustus ontving de gemeente “een bescheiden aantal concrete aanvragen”, zegt Bakker. “Maar mondelinge verzoeken komen al wel veelvuldig binnen.” Het college van burgemeester en wethouders vindt dat de ‘mienskip’ van Súdwest-Fryslân op een zelfde wijze een beroep op de overheid moet kunnen doen als het bedrijfsleven en de grotere culturele instellingen.

Nu vallen de kleinere instellingen bij landelijke en provinciale compensatieregelingen veelal buiten de boot. Daarom stelde Súdwest-Fryslân een eigen regeling op. “Al deze instellingen zouden onder normale omstandigheden gewoon hebben gedraaid”, zegt Bakker. “Door de corona-periode hebben zij nu aantoonbaar problemen. Zonder gemeentelijke steun overleven zij deze periode niet, en dat willen wij zo veel mogelijk proberen te voorkomen. Want deze instellingen zijn het cement van onze ‘mienskip’.”

Tegelijkertijd merkt Bakker op dat de financiële situatie van de gemeente zelf ook verre van rooskleurig is. “Daarom blijven wij op onze beurt al het mogelijke doen om bij de provincie of het rijk ook weer compensatie voor onze uitgaven te krijgen.”

Met dit voorstel van financiële steun aan maatschappelijke instellingen van ten hoogste 1,8 miljoen euro lopen burgemeester en wethouders vooruit op een veel breder pakket aan ombuigingsvoorstellen. Daarover moet de gemeenteraad later dit jaar besluiten.

Ton Visser uit Bolsward ruimt sinds 1,5 jaar zwerfafval op in Bolsward. Hij houdt alles wat hij vindt bij in de app Litterati. Komende dinsdag (25 augustus) verwacht hij de 25.000ste peuk op te rapen.

Van peuk tot microplastic

De peuk, en dan vooral van de filtersigaret, staat met stip op nummer 1 in de lijst van Ton Visser: 25.000 van de 46.000 items die hij opraapte waren peuken. “Elk jaar gooien we in Nederland 7 miljard tot 10 miljard peuken op straat”, zegt Visser. “Het filter bestaat uit plastic, dat langzaam uit elkaar valt en verandert in microplastic. Eén peuk vervuilt zo 8 liter water. Zo worden dus miljarden liters water vervuild.”

Litterati

Visser stoorde zich altijd al aan al het zwerfafval en begon 1,5 jaar geleden met opruimen. De gemeente Súdwest-Fryslân benoemde hem eerder al tot ‘Grijper van de maand’. “Het viel me op hoeveel filtersigaretten op straat lagen”, vertelt Visser. “Het zijn er écht veel: sinds juli heb ik alleen in het winkelcentrum van Bolsward al 3.000 opgeraapt.” Visser fotografeert iedere peuk en zet deze in de app Litterati. De app heeft een kaart waarop je kunt zien waar wat voor zwerfafval is gevonden.

Peukentegels

Visser deelt zijn zwerfafvaloverzicht geregeld met de gemeente. “Waren alle inwoners maar zo als de heer Visser”, zegt wethouder Erik Faber. “Ik vind het fantastisch wat hij doet. Het is voor ons ook leerzaam: toen we zagen hoeveel peuken Visser vond, hebben we als proef peukentegels laten plaatsen. Niet om het roken te stimuleren, maar in de hoop dat mensen hun peuken daarin gooien.” De peukentegels liggen bij de bushaltes aan de Harlingerstraat, Koopman Heeresweg en Eekwerdlaan. Rokers gebruiken ze wel, maar toch liggen er nog steeds veel peuken naast de tegels.

“Eén peukje valt wel mee”

“Rokers zeggen dat er geen voorziening is om de peuk in te doen of dat het wel meevalt met één zo’n peukje”, vertelt Visser. “Maar dat ene peukje maakt inmiddels deel uit van de 25.000 peuken die ik van straat heb gehaald.” Hij hoopt dat de gemeente meer wil doen om de peuken uit het straatbeeld te halen.

Wethouder Faber: “We willen hier zeker wat mee, zoals meer peukentegels neerleggen. Natuurlijk moet het bij de rokers zelf vandaan komen, maar we kunnen wel voorlichting geven: dat één peukje op straat gooien niét meevalt. Dat is een mooie uitdaging voor ons als gemeente, maar stoppen met roken is het allerbeste. Zowel voor de roker als voor minder zwerfafval.”

“Ook ondernemers kunnen er wat aan doen”, voegt Visser toe. “Ik zie ze vaak een sigaret roken voor hun bedrijf en daarna de peuk op straat gooien. Als ze deze vanaf nu in een asbak doen en weggooien, scheelt dat al enorm.”

Lekker uitwaaien op de fiets en onderweg genieten van het landschap, de natuur en het heerlijke lokale, duurzame voedsel van onze Friese voedselproducenten in Súdwest-Fryslân? De gloednieuwe fietsroute  ‘Rondje Friese Meren - Gaasterland maakt dit mogelijk. Wethouder Gea Wielinga van de Gemeente Súdwest-Fryslân ontving de fietsroute vandaag van Monique Plantinga namens initiatiefnemer de Friese Milieu Federatie.

Wethouder Wielinga is zeer positief: “Verse streekproducten haal ik zelf meestal op de fiets, dichtbij huis aan de rand van Sneek. En dat smaakt naar meer! Met deze Streekzomer route kan ik mooi op de fiets ook allerlei lekkere producten van andere voedselproducenten in onze gemeente halen.”

Rondje Zuidwesthoek

Het Rondje Friese Meren is 56 kilometer lang, en kan gecombineerd worden met een 37 kilometer lange route door Gaasterland. De route  voert door het Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân: een bijzonder gebied met weilanden, dijken, pittoreske stadjes en weidse meren die overgaan in de bossen van Gaasterland. Neem een tas mee, want onderweg is veel te zien maar nog veel meer lekkers te koop: prachtige groente bij de Trimpe, heerlijke kaas van de Nijlander, verse melk die je zelf kunt tappen in Oudega en nog veel meer.

Streekzomer fietsroutes door heel Friesland

“Deze fietsroute is een van de zeven Lekker Dichtbij Streekzomer fietsroutes door Friesland. De routes zijn onderdeel van de Streekzomer campagne en de campagne De Friese Voetafdruk. Vanuit deze campagnes ie campagne bieden we inspiratie om te komen tot een duurzamere levensstijl en een kleinere ecologische voetafdruk. Vakantie vieren op de fiets in eigen land en kopen van lokaal duurzaam voedsel draagt hier goed aan bij”, vertelt Monique Plantinga.

De complete route is te downloaden via www.eetbaarfryslan.frl/streekzomer.

Daar staan ook de andere routes die de fietsers brengen langs ‘bloeiende bermen van blauwe bessen naar romig ijs en van pittige kaas naar versgebakken brood en verse groenten.’

Friese Voetafdruk

Om erachter te komen hoe groot jouw voetafdruk is en hoe je deze kunt verkleinen, kunnen inwoners een vragenlijst invullen op www.friesevoetafdruk.nl.

Gezondheidsproblemen voorkomen óf aanpakken als deze nog klein zijn. Dat is een belangrijk punt in het preventieakkoord ‘Samen doen, samen gezond’ van de gemeente Súdwest-Fryslân.

“We vinden het belangrijk dat onze inwoners fysiek en mentaal gezond zijn”, zegt wethouder Gea Wielinga. “Dat onze gemeente een omgeving is waar mensen graag wonen, werken en genieten.”

Daarom ondersteunt de gemeente de uitgangspunten van het Nationaal Preventieakkoord, dat gezond gedrag stimuleert. Belangrijke punten in dit akkoord zijn het tegengaan van roken, te veel alcohol drinken en overgewicht. Súdwest-Fryslân heeft ook aandacht voor andere thema’s die belangrijk zijn voor de gezondheid.

“Denk daarbij aan dat mensen het financieel op orde hebben. En aan zaken als kunnen lezen en schrijven, en op een computer werken. Want dan kunnen mensen gemakkelijker meedoen in de maatschappij”, zegt Wielinga. “Ook belangrijk is het hebben van ‘waardevolle relaties’, zoals familie en vrienden, die je kunnen steunen in lastige periodes.”

Het doel is iedereen, van jong tot oud, te stimuleren om gezond te leven. Wielinga: “Extra aandacht hebben we voor inwoners bij wie dat niet vanzelf gaat.” Toch kan een gemeente niet alle problemen en gezondheidsvraagstukken oplossen. “Daarom werken we samen met allerlei andere organisaties, zoals zorginstellingen, woningcoöperaties, scholen, sportclubs en zorgverzekeraars.”

Een voorbeeld is het project Cool Súdwest, om te proberen het gebruik van alcohol en andere genotsmiddelen door jongeren te verkleinen. Of de Vitale Regio, een samenwerkingsverband in vijf kernen (Koudum, Warns, Molkwerum, Stavoren en Hindeloopen) om ouderen met dementie zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen laten wonen, met een goede kwaliteit van leven.

Preventie is belangrijk, zegt Wielinga. “Want preventie gaat over het voorkomen van problemen of het aanpakken van problemen als ze nog klein zijn. Preventie heeft niet als doel zorg, hulp en ondersteuning te voorkomen. Dat is niet haalbaar. Maar als het lukt om het aantal zorgvragers met een paar procent naar beneden te brengen, gaat het welzijn van inwoners omhoog.”

Tegen het einde van zaterdagmiddag 25 juli is door de politie in samenwerking met gemeente Súdwest-Fryslân en in overleg met de Veiligheidsregio Fryslân ingegrepen bij een illegaal evenement op het Hegemermar.

Zo’n veertig boten (met in totaal ruim tweehonderd opvarenden) hadden zich daar verzameld en waren daar voor anker gegaan. Op een van de boten zou worden opgetreden door een band. Voor deze activiteit was echter geen vergunning aangevraagd.

Zonder vergunning is de samenkomst aangemerkt als een samenkomst in strijd met de afspraken in de noodverordening. Na een gesprek met zowel de organisatie als de bandleider is de waarschuwing gegeven dat op het bewust overtreden van de noodverordening een boete volgt van 4350 euro. Daarop is het evenement door de organisatie gestaakt.

Sneek moet het dit jaar zonder Sneekweek doen, maar de traditionele kermis op het Martiniplein, in het centrum van de stad, gaat wel door. Deze ‘zomerkermis’ vindt plaats van vrijdag 31 juli tot en met donderdag 6 augustus.

“Mooi dat het is gelukt om met de exploitanten passende afspraken te maken, zodat we ook dit jaar een kermis hebben in Sneek”, zegt burgemeester Jannewietske de Vries van Súdwest-Fryslân. “Vanzelfsprekend is het anders dan andere jaren, met de richtlijnen van de RIVM als leidraad. Veiligheid staat voorop, en dus moeten we goed in de gaten houden of het niet te druk wordt. Maar voor de horeca, de middenstand, de inwoners en onze gasten ben ik blij dat er ook deze zomer vertier is in de stad.”

Directeur Jan Boots van de Nederlandse Kermisbond (NKB) is “ontzettend blij” dat Sneek het licht op groen heeft gezet. “Als NKB hebben we steeds gezegd dat er veel kan, zoals nu op het Martiniplein, mits er passende maatregelen worden genomen.”

Hoe deze maatregelen in de praktijk uitpakken, wordt nu verder uitgewerkt. “Maar ik kan u verzekeren dat het een aantrekkelijke kermis wordt, met blikvangers en veel variatie en dus geschikt voor alle doelgroepen”, zegt Boots. “Het wordt net zo mooi als in 2019, en die kermis was in onze ogen de mooiste sinds jaren.” De NKB-directeur gaat uit van zo’n dertig attracties op het kermisterrein.

Ook John van Dam uit Bergen op Zoom, exploitant van de nostalgische draaimolen, is opgetogen dat hij nu eindelijk los kan. “Sneek wordt dit jaar pas onze eerste kermis. Hier kunnen we laten zien dat wij als exploitanten onze verantwoordelijkheid kunnen nemen, door ons te houden aan de richtlijnen van de RIVM.” Van Dam hoopt dat andere plaatsen het voorbeeld van Sneek zullen volgen.

Woningbezitters in Súdwest-Fryslân kunnen tot 90 euro terugvragen van de gemeente als zij in hun huis kleine energiebesparende maatregelen nemen. Voorbeelden zijn het aanbrengen van radiatorfolie of tocht-strips, het plaatsen van ledlampen en het waterzijdig inregelen van de cv-installatie.

“Veel mensen zijn onbekend met het waterzijdig inregelen”, zegt wethouder Erik Faber (klimaat). “Dat was ik ook, tot kort geleden, maar nu weet ik dat met waterzijdig inregelen tot 15 procent energie kan worden bespaard.” Als een cv-installatie niet waterzijdig is ingeregeld is de warmteafgifte niet optimaal. De ruimtes die zich ver van de cv-ketel bevinden worden dan onvoldoende verwarmd.

Ook kosten voor energieadvies over het verduurzamen van de eigen woning vallen binnen deze actie. Om geld te kunnen terugvragen moeten de energiebesparende maatregelen genomen zijn tussen 1 januari 2020 en 1 april 2021. Huiseigenaren die eerder dit jaar al maatregelen troffen en hiervan een betalingsbewijs kunnen overleggen, kunnen dus ook nog meedoen aan de actie.

Terugvragen kan alleen via de website www.duurzaambouwloket.nl/rre-swf. Ook vragen over de actie kunnen via de website worden gesteld.