Persberichten

Christelijke Muziekvereniging Hallelujah Makkum Sinds 1894 ontving op zondag 24 oktober 2021 uit handen van burgemeester Jannewietske de Vries een Koninklijke erepenning ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van de muziekvereniging. De penning was al eerder door de Koning toegekend, maar kon vanwege coronamaatregelen niet worden uitgereikt.

Eind 19e eeuw schoten op het Friese platteland de muziekverenigingen als paddenstoelen uit de grond. Zo ook in Makkum waar, naast het bestaande korps Apollo, in 1894 de Christelijke Muziekvereniging Hallelujah werd opgericht. De vereniging telt nu circa 80 leden en bestaat uit een drumband en harmonie- en jeugdorkest ‘de Notenkrakers’. CMV Hallelujah is al 125 jaar een begrip in Makkum en omstreken. Ze typeren zichzelf als gezellig, dynamisch én veelzijdig.

De Koninklijke erepenning wordt verleend aan (sport)verenigingen, stichtingen of instellingen. Het symboliseert het respect en de waardering die de Koning heeft voor bijzondere verdiensten van de ontvanger.

Van de 150 vluchtelingen die op dit moment verblijven in Heeg, zijn ongeveer 40 kinderen in de basisschoolleeftijd. Na de herfstvakantie gaan deze kinderen naar school in de Master Sperkhemschool in Sneek.

Vanaf oktober 2021 tot 1 mei 2022 worden er 150 vluchtelingen met een verblijfsvergunning opgevangen in Heeg. Zij wonen en verblijven in de voormalige Stayokay. De gemeente Súdwest-Fryslân is verantwoordelijk voor het bieden van passend onderwijs aan de kinderen van deze vluchtelingen. In Heeg zijn geen mogelijkheden om deze kinderen naar school te laten gaan. Met onderwijsorganisatie Odyssee is daarom gezocht naar een andere geschikte locatie in de gemeente. Kinderen van het AZC in Sneek krijgen les op Odyssee-school de Master Amiko. Het personeel daar is gespecialiseerd in lesgeven aan kinderen met Nederlands als tweede taal. Samen met de Master Amiko zal een constructie bedacht worden om de kinderen uit Heeg en Sneek te verdelen over de twee schoolgebouwen.

De Master Sperkhemschool was tot vorig jaar in gebruik als basisschool maar vanwege het teruglopend aantal leerlingen is de school opgeheven en het pand verhuurd aan kinderdagverblijf Citykids. Met kleine aanpassingen kan het pand weer als school dienst doen. Daarmee is dit een uitermate geschikte locatie voor tijdelijke scholing. Na 1 mei 2022 zal het gebouw weer als kinderdagverblijf gebruikt worden.

Deze herfstvakantie wordt het gebouw gereed gemaakt voor ontvangst op maandag 25 oktober. De kinderen worden met leerlingenvervoer gebracht en gehaald. De gemeente heeft deze beslissing gemaakt In goed overleg met wijkplatform Sperkhem. Omwonenden in Sperkhem zijn per brief geïnformeerd.

De drie finalisten voor de prijs ‘Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân zijn bekend. Brandsma Digitaal Meten, Tegelgroothandel Julius van der Werf en The Imagineers maken kans op de Ondernemersprijs. Over precies een maand wordt tijdens het grote ondernemersevent in het Theater Sneek bekend gemaakt wie er met de prijs vandoor gaat. 

Het proces

De jury ging afgelopen week langs bij de 7 genomineerden voor de Ondernemersprijs 2021. Zeven bedrijfsbezoeken die allen erg inspirerend en veelbelovend waren. Vervolgens kwam de jury bijeen om de knoop door te hakken. Jurylid Wytze G. Rijke van TCNN: “De genomineerde bedrijven zijn stuk voor stuk indrukwekkende voorbeelden van innovatief ondernemerschap in de gemeente Súdwest-Fryslân. Deze pareltjes zijn echter in totaal verschillende branches actief waardoor de eindbeoordeling een lastige exercitie is geweest. Eigenlijk zijn alle genomineerden winnaars, daar mogen ze echt trots op zijn”.

De finale

De drie finalisten verschijnen voorafgaand aan de finaleavond nog een keer voor de jury. Zij mogen hun bedrijf pitchen en vertellen waarom zij denken het beste bedrijf van Súdwest-Fryslân te hebben. De jury zal zich vervolgens beraden over welke bedrijf de Ondernemersprijs van 2021 wint.

De ondernemersprijs is een initiatief van de gemeente Súdwest-Fryslân en haar ondernemersfederatie. Het is, na 2019, de tweede keer dat deze prijs wordt uitgereikt. Het doel van de prijs is om verbinding en bewustzijn te creëren bij ondernemers en hen te inspireren om over te gaan tot actie gericht op relevante thema’s. Dit jaar is dat thema ‘Innovatie’.

Hét Ondernemersevent 2021

Op 15 november vindt het Ondernemersevent 2021 plaats. Inspirerende sprekers nemen aanwezigen mee in de complexiteit van innovatie en ondernemen in een toekomst die aan verandering onderhevig is. Tijdens de avond wordt toegewerkt naar de climax van de verkiezing: ‘Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân’. Aansluitend is er gelegenheid voor de aanwezigen in gesprek te gaan met collega-ondernemers en de gemeente.

Wethouder Bauke Dam kijk uit naar het bijzondere event: “We hebben een fantastische groep vindingrijke ondernemers in onze gemeente. Het afgelopen jaar heb ik dat tijdens de bedrijfsbezoeken bij een veel ondernemers met eigen ogen gezien. Ik kijk er dan ook naar uit om ze allemaal terug te zien tijdens het ondernemersevent. En wat betreft de Ondernemersprijs, dat is een mooie stimulans voor de winnaar, maar deze gemeente telt tal van goede, gedreven en gepassioneerde ondernemers. En daar ben ik grutsk op!”

In financieel onzekere en uitdagende tijden presenteert Súdwest-Fryslân de laatste programmabegroting van deze bestuursperiode met een balanstotaal van € 287,5 miljoen. Súdwest-Fryslân zet vol in op brede welvaart en heeft ruimte om te investeren in vitaal wonen, werken en genieten in de gemeente.

Onvoorspelbare financiële stromen vanuit het Rijk hebben invloed op de begroting en de nasleep van Corona zal de komende tijd nog de nodige financiële gevolgen hebben. De gepresenteerde begroting is structureel sluitend. Ook blijft de algemene reserve op niveau, er is nog € 2,9 miljoen vrij besteedbaar. Dit komt met name door de toezegging die het Rijk aan gemeenten heeft gedaan tijdens Prinsjesdag. Ook komt er vanuit het Rijk extra geld voor Jeugdzorg. Door de hogere bijdragen van het Rijk is het gelukt om voor het aanpassen aan de inflatie € 1,5 miljoen te reserveren. Daarnaast wordt er € 3 miljoen per jaar extra geïnvesteerd om een inhaalslag te maken in verband met achterstallig onderhoud van bruggen, wegen, water en groen. Het bedrag van eerder ingevoerde bezuinigingen in het sociale domein wordt verlaagd.

Vitaal wonen, werken genieten voor iedereen

‘Het resultaat van de begroting is zondermeer positief te noemen. De kwaliteit van onze gemeente als vitaal woon- en leefgebied wordt erkend. Samen met partners investeren we hier slagvaardig in’, aldus wethouder Financiën Gea Wielinga. ‘En juist in de huidige tijdgeest voegen we daar meer prominent ‘positieve gezondheid’ aan toe. We kijken met een brede blik naar dit actuele thema. Het gaat om veerkracht, dat iedereen mee kan doen in de maatschappij, en over de omgeving waarin we leven. We willen nog meer werken aan een sterke sociaal-economische structuur en een goed voorzieningenniveau.’

Ruimte voor ambities

Na 10 jaar Súdwest-Fryslân is het tijd voor de volgende stap in de ontwikkelkracht in de vorm van de Ontwikkelmachine. Hierbij staan een actiegerichte benadering en slagkracht voorop waarbij samen wordt gewerkt met inwoners en externe partners. Ook komend jaar is er ruimte om € 2 miljoen te investeren in grote ontwikkelingen, zoals in de uitbreiding van bedrijventerreinen bij Sneek, Bolsward en kleinere kernen. Dit gebeurt met een krachtig Ontwikkelfonds waaruit dit mogelijk worden gemaakt, zoals bijvoorbeeld recent bedrijventerrein De Hemmen III. Het Ontwikkelfonds wordt jaarlijks met een half miljoen extra gevuld.

Klimaat

De gemeente staat voor grote investeringen op het gebied van de uitvoering van de Klimaatagenda. Het gaat hierbij om plannen voor duurzame energieopwek, de aanpak van de aardgasvrije wijken en het mede mogelijk maken van duurzame initiatieven vanuit de mienskip. Súdwest-Fryslân blijft hier onverminderd op inzetten en verwacht overigens wel dat het Rijk hierin compensatie biedt.

Huurders van woningen in Súdwest-Fryslân kunnen tot 70 euro subsidie krijgen van de gemeente als zij in hun huurhuis kleine energiebesparende maatregelen nemen. Voorheen was deze regeling alleen beschikbaar voor eigenaren van koopwoningen. Van 15 oktober 2021 tot en met uiterlijk 31 juli 2022 kunnen huurders energiebesparende producten aanschaffen bij de lokale bouwmarkt en de kosten retour krijgen of via een shoptegoed van de gemeente producten kopen bij het Duurzaam Bouwloket. Voorbeelden van energiebesparende producten zijn radiatorfolie, tochtstrips of ledlampen. Daarnaast kan er gekozen worden voor de hulp van een energiecoach die de bewoner in zijn eigen huis voorziet van tips om energie te besparen.

Na het succes van de Regeling Reductie Energiegebruik (RRE) eerder dit jaar, waar woningbezitters in Súdwest-Fryslân in totaal €540.000 hebben besteed aan energiebesparing, is nu de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW) van toepassing. Hiervoor is in Súdwest-Fryslân ruim €300.000 beschikbaar. Het bedrag is vastgesteld op basis van het aantal huurwoningen. Van de woningen in Súdwest-Fryslân is 35 procent een huurwoning, onder te verdelen in particuliere huur (8%) en sociale huur (27%). Van de RRE-regeling is veelvuldig gebruik gemaakt. Hierbij was vooral de bespaarbox, een doos met een selectie van energiebesparende producten, in trek. Maar ook een kleine bijdrage aan een grotere investering, zoals vloerisolatie of een zuinige koelkast, werd goed ontvangen.

Wethouder klimaat, Erik Faber hoopt dat de regeling voor huurders minstens zo populair wordt. “Ik moedig iedereen in onze gemeente aan om van deze regeling gebruik te maken en daarmee het persoonlijk energieverbruik te verlagen”, aldus Faber. Súdwest-Fryslân vindt het belangrijk om ook huurders mee te nemen in de energietransitie. “De energiecoach kan hier een belangrijke rol in spelen”, geeft de wethouder aan. “Deze professional kan vaak in slechts één bezoek aan huis tips geven om met minimale investering, veel energie te besparen.” Energiebesparende maatregelen dragen niet alleen bij aan een beter klimaat, voor inwoners kan dit een aanzienlijk lagere energierekening betekenen.

Meedoen kan vanaf 15 oktober alleen via de website van Duurzaam Bouwloket. De regeling kent net als zijn voorganger een op = op karakter. Vragen over de actie kunnen via het Duurzaam Bouwloket worden gesteld.

Wetterskip Fryslân begint maandag 25 oktober met het uitbaggeren van de verbindingsvaart tussen de Palsepoel en Skûtelpoel bij Heeg. Hiervoor is het waterschap sinds vorige week woensdag 13 oktober begonnen met de aanleg van een baggerdepot langs de vaart om de bagger in op te slaan. Eind deze week is dit depot klaar. Ook start het waterschap eind deze week met het uitbaggeren van de sloot langs de Polderwei/De Skatting in het dorp Heeg.

Wetterskip Fryslân beheert de hoofdwateren in Fryslân, waaronder de verbindingsvaart en de sloot langs de Polderwei/De Skatting in Heeg. De wateraan- en -afvoer van de vaart moet worden verbeterd om de inwoners in de toekomst te beschermen tegen wateroverlast. Door het dieper maken van de vaart verbetert niet alleen de doorstroming, maar ook de waterkwaliteit. En schoon en helder water is weer goed voor de flora en fauna. Ook is de verbindingsvaart straks beter bevaarbaar voor kleine bootjes en kano’s.

Bij de sloot langs de Polderwei/De Skatting is het baggeren nodig om de wateraanvoer naar het gemaal te verbeteren.

Aanleg baggerdepot

Wetterskip legt sinds vorige week woensdag aan de noordkant van de verbindingsvaart ten zuidoosten van de Palsepoel een baggerdepot voor het opslaan van de bagger aan. Van de afgegraven teelaarde (vruchtbare bovengrond) wordt een dijkje van maximaal 1,5 meter hoog om het depot heen gemaakt. Zo kan de bagger worden opgeslagen.

Baggeren verbindingsvaart

Na de aanleg van het baggerdepot gaat het waterschap in totaal 3000 kubieke meter bagger uit de verbindingsvaart over een lengte van 650 meter verwijderen. De baggerspecie wordt met een baggerzuiger via drijvende leidingen naar het baggerdepot getransporteerd, waar het in het depot wordt gespoten. In het depot van 1,5 hectare zal ongeveer 3000 m3 bagger worden opgeslagen. De baggerwerkzaamheden duren naar verwachting tot medio november.

Grasland na twee jaar

Na de baggerwerkzaamheden droogt de bagger in het depot in en wordt het na één jaar enkele keren omgezet om het indrogen te bevorderen. Na ongeveer twee jaar maakt het waterschap de ingedroogde bagger (inmiddels grond) weer vlak en wordt de teelaarde (uit de dijkjes) op de ingedroogde bagger gebracht. Daarna wordt het opnieuw ingezaaid met gras. 

Baggeren sloot Polderwei/De Skatting

Wetterskip gaat in het dorp Heeg de sloot vanaf het gemaal langs De Skatting, de Polderwei tot aan de brug over een lengte van 360 meter baggeren. Er wordt 750 m3 bagger uit de sloot verwijderd. Een kraan haalt de bagger vanaf de kant uit de sloot en laadt de baggerspecie in vloeistofdichte vrachtauto’s. Die voeren de baggerspecie af naar een erkend stort elders. De werkzaamheden duren maximaal een week. 

Aannemer J.O. van der Meer uit Schearnegoutum voert het baggerproject namens Wetterskip Fryslân uit.

Meer informatie over het baggerproject in Heeg is te vinden op: www.wetterskipfryslan.nl/baggerenheeg

Wetterskip Fryslân begint dinsdag 12 oktober met het uitbaggeren van de Opfeart  langs de Mardyk bij Greonterp. Een deel van de baggerspecie gebruikt het waterschap om de waterkering langs de vaart op hoogte te brengen. De baggerwerkzaamheden duren tot eind oktober 2021. 

Wetterskip Fryslân beheert de hoofdwateren in Fryslân, waaronder de Opfeart bij Greonterp. Omdat de vaart niet diep genoeg is, groeit deze snel vol met waterplanten. Door de baggerlaag uit de vaart te verwijderen, verbetert de afvoer van water. Een goede waterafvoer beschermt inwoners tegen wateroverlast.

Het dieper maken van de vaart verbetert ook de waterkwaliteit. En schoon en helder water is weer goed voor de flora en fauna. Ook wordt de vaart door het baggeren beter bevaarbaar voor kanovaarders.

Baggeren Opfeart Greonterp

Wetterskip gaat de Bloedsloot vanaf ‘It Fliet’ richting Greonterp langs de Mardyk over een lengte van 3450 meter baggeren. Het waterschap verwijdert ongeveer 13.000 m3 bagger uit de vaart. Een deel van de baggerspecie wordt met een kraan op de kant gelegd.

Het andere deel van de baggerspecie wordt met een bootje met een schuifbord naar de hiervoor aangewezen trajecten geschoven en daar door een kraan op de kant geschept. Deze bagger wordt over een jaar, nadat het voldoende is ingedroogd, in overleg met de grondeigenaren/pachters gebruikt om de waterkering te verbeteren.

Waterkering op hoogte

De waterkering langs de vaart is op een aantal plaatsen niet hoog en/of stabiel genoeg. Het waterschap gebruikt de baggerspecie om deze delen van de kering te verbeteren. Zo voldoet deze straks weer aan de veiligheidseisen en is de streek beschermd tegen wateroverlast. De baggerspecie wordt niet op de waterkering neergelegd, maar tegen het binnentalud erachter. Aannemer J.O. van der Meer uit Schearnegoutum voert het baggerproject namens Wetterskip Fryslân uit

Woensdag 6 oktober is een aantal bedrijven in Workum gecontroleerd op het naleven van de geldende wet- en regelgeving en op de aanwezigheid van ondermijnende criminaliteit. Toezichthouders, handhavers en politie werkten gezamenlijk aan deze controle. Het was de eerste keer dat de gemeente Súdwest-Fryslân samen met de politie een integrale controle uitvoerde.

Met deze acties wil de gemeente bereiken dat Hoekseize een gezond bedrijventerrein blijft, waar eerlijke bedrijven alle ruimte krijgen om te ondernemen op een plek waar ze met trots klanten en gasten kunnen ontvangen. Ondermijnende criminaliteit, wanneer de onderwereld de ‘bovenwereld’ gebruikt voor criminele activiteiten, moet daarbij zoveel mogelijk uitgesloten worden. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als een leegstaande stal of loods wordt gebruikt voor de productie van drugs. Er was geen specifieke aanleiding om in Workum te controleren. Deze controle maakt onderdeel uit van een groter integraal onderzoek ter preventie van ondermijning.

Waarop is gecontroleerd?

De gemeente heeft controles uitgevoerd op het naleven van milieu- en bouwregelgeving en op het handelen binnen het bestemmingsplan. De politie lette daarbij op signalen van ondermijning. Daarnaast is het in- en uitgaande verkeer van Hoekseize gecontroleerd.

Uitkomst controle

De algehele conclusie is dat de Hoekseize een vitaal terrein is met vele keurige ondernemers. Hier en daar zijn kleine overtredingen geconstateerd waarop actie ondernomen dient te worden. Daarover wordt contact opgenomen met de betrokken ondernemers.

Vervolg controles

Het is een taak van de overheid om erop toe te zien dat we een veilige leefomgeving hebben en houden. Achter de schermen werken alle overheidspartners hier samen hard aan. Meestal is dat onzichtbaar, behalve op dagen als deze, wanneer er een zichtbare actie plaatsvindt. In het vervolg zullen controles als deze vaker gaan plaatsvinden. Zowel gemeente als politie zijn tevreden met deze samenwerking.

Er komt een tijdelijke noodopvanglocatie voor asielzoekers in de voormalige Stayokay op It Eilân in Heeg. Het college van burgemeester en wethouders heeft dinsdag 5 oktober besloten om het verzoek van het COA in te willigen. Inwoners van Heeg zijn inmiddels geïnformeerd met een brief.

De noodopvang is toegestaan tot 1 mei 2022 voor maximaal 150 personen. Deze termijn wordt niet verlengd. De tijdelijke bewoners, voornamelijk gezinnen, zijn allen in het bezit van een verblijfsvergunning. De locatie in Heeg wordt nu geschikt gemaakt om de eerste bewoners te ontvangen. De locatie Stayokay is een dependance van het AZC in Sneek. Dat houdt in dat de leiding van Sneek ook de leiding van Heeg gaat vormen. Het COA heeft beveiligingsorganisatie Trigion ingehuurd voor het beheer van het terrein.

Er zijn de afgelopen weken gesprekken gevoerd met zowel Plaatselijk Belang als de inwoners. De reacties gaven vertrouwen dat er met het toestaan van deze tijdelijke noodopvanglocatie een verantwoorde keuze is gemaakt.

Het COA zoekt nog naar vrijwilligers voor al het werk dat moet gebeuren op de locatie in Heeg. Dit gaat om bijvoorbeeld tolken en gezinsbegeleiders.

Vrijdag 1 oktober bracht directeur-generaal Bestuur, Ruimte en Wonen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de heer Chris Kuijpers een bezoek aan de Gemeente Súdwest-Fryslân. Op eigen verzoek ging hij in gesprek met energiecoöperatie Warm Heeg over de plannen om Heeg te verwarmen met aquathermie. Burgemeester Jannewietske de Vries verwelkomde directeur-generaal Kuijpers in het Heechhûs in Heeg, waar de kracht van Súdwest-Fryslân werd uitgelegd. Vervolgens maakte het gezelschap een wandeling door een stormachtig Heeg, waar speciale aandacht was voor een aantal unieke projecten in de gemeente die bijdragen aan de energietransitie.

Wethouder Erik Faber nam het gezelschap mee in de klimaatplannen van Súdwest-Fryslân: aquathermie; geothermie; waterstof; diverse ambitieuze plannen, waarvoor samenwerking met het rijk gewenst is, werden besproken. Faber is enthousiast over de verbindingen die gelegd zijn: “Als we samen met het rijk kunnen optrekken, zijn de vervolgstappen binnen handbereik”.

Aangezien het thema ‘wonen’ ook onderdeel uitmaakt van de portefeuille van de heer Kuijpers en ‘wonen’ en ‘aardgasvrij’ nauw met elkaar verbonden zijn, kwam ook de uitdaging op de woningmarkt uitvoerig aan bod. Wethouder Mark de Man ging het gesprek aan over dit complexe onderwerp in een gemeente met zoveel verschillende kernen.  “We willen graag dat onze inwoners in hun eigen kern kunnen blijven wonen. Hiervoor is het nodig om slimme woonconcepten te ontwikkelen die in de huidige vraag kunnen voorzien, maar waarbij ook rekening gehouden wordt met veranderde woonvragen in de toekomst”, aldus Mark de Man.

De sfeer was ontspannen en productief. De frisse wind waaide niet alleen door Heeg maar ook door de inhoud. Concrete tips werden gegeven om het gezamenlijke doel sneller te bereiken. Ideeën werden uitgewisseld en plannen gemaakt voor samenwerking tussen verschillende overheden. Maar er was ook verwondering voor het zelf-organiserend vermogen van Súdwest-Fryslân en Heeg in het bijzonder. Directeur-Generaal Kuijpers was aangenaam verrast over de mate van participatie en de inzet van de Mienskip in Súdwest-Fryslân. “Het is bewonderenswaardig met hoeveel inzet en enthousiasme hier gewerkt wordt aan de verduurzaming”. benadrukt de heer Kuijpers. 

Burgemeester Jannewietske de Vries kijkt tevreden terug op het bezoek van de directeur-generaal. “As grutste gemeente fan Nederlân yn termen fan oerflakte hawwe wy de saken op meardere mêden goed op oarder. Ik bin der grutsk op dat wy de direkteur-generaal sjen litte koene dat Súdwest-Fryslân al in ein op wei is yn ‘e enerzjytransysje.”, aldus de Vries.

Proeftuinen aardgasvrije wijken

Aanleiding van het bezoek is het Programma Aardgasvrije Wijken. Dit programma selecteert jaarlijks enkele zogenoemde proeftuinen die aanspraak kunnen maken op rijkssteun. Energiecoöperatie Warm Heeg dient samen met de gemeente Súdwest-Fryslân dit najaar een aanvraag in voor de derde ronde proeftuinen. Begin 2022 wordt bekend of Warm Heeg geselecteerd wordt en daarmee een stap dichter bij een aardgasvrij Heeg komt. 

De gemeenteraad van Súdwest-Fryslân heeft gister ingestemd met de Transitievisie Warmte. In deze visie, die al eerder ter inzage lag voor inwoners, zet de gemeente een eerste stap om woningen aardgasvrij te maken en daarmee CO2 te reduceren. In de raadsvergadering werden drie moties aangenomen die volgens wethouder Erik Faber het beleid van de visie alleen maar verder ondersteunen.

De strekking van de moties is vrijwel gelijk. In alle drie de gevallen gaat het om het kostenaspect, waarbij voorop staat dat overgaan op een duurzame energiebron betaalbaar moet zijn voor iedereen. Er wordt gevraagd om te streven naar een budget-neutrale invoering, oftewel een investering met een zekere terugverdientijd. Raadsleden spraken hun zorgen uit over inwoners die straks hun energierekening niet meer kunnen betalen. De zogenoemde energiearmoede, waarbij inwoners meer dan 10% van hun inkomen uitgeven aan energie, is momenteel erg actueel. Een vangnetregeling zou uitkomst kunnen bieden, evenals het isoleren en verduurzamen van (sociale) huurwoningen. 

Allerlei punten die gemeente Súdwest-Fryslân de komende tijd verder gaat onderzoeken. Samenwerking met andere partijen is daarbij essentieel. Met woningbouwcorporaties kan verduurzaming van sociale huurwoningen slim gecombineerd worden met het aardgasvrij maken van een wijk of dorp. Voor de financiële haalbaarheid en betaalbaarheid is Súdwest-Fryslân in gesprek met andere gemeentes en het rijk. Subsidiemogelijkheden zullen verkend worden. Ook samenwerking met de inwoners zelf is van belang. Ideeën vanuit de Mienskip worden omarmd en in gesprek gaan en blijven met inwoners staat voorop.

“De warmtetransitie zal veel mensen raken” stipt wethouder Faber terecht aan. “Maar het is ook iets wat we met elkaar doen. Het klimaat wacht niet. De transitie kan daarmee ook niet wachten. Wel kunnen we er met elkaar richting aan geven en zorgen dat we niemand in de kou laten staan”, “We zijn trots op de plannen die er liggen en nu de gemeenteraad onze plannen steunt, kunnen we deze verder uitwerken”. aldus Faber.

In de Transitievisie Warmte, die onderdeel uitmaakt van het klimaatakkoord, legt de gemeente Súdwest-Fryslân de contouren vast om 8000 woningen, woonwijken of dorpen stapsgewijs aardgasvrij te maken voor 2030. Daarbij wordt gekeken naar het huidige energieverbruik, het type woningen en de kansen in de omgeving. De concrete invulling wordt per wijk of dorp vastgesteld in wijkuitvoeringsplannen.

Vandaag is het de Global Goals Action Day, ook wel bekend als Vlaggendag. Tijdens deze dag wordt nationaal, regionaal en lokaal aandacht gevraagd voor de Global Goals. Ook de gemeente Súdwest-Fryslân voelt zich verantwoordelijk voor het bijdragen aan een betere wereld. Samen met meer dan 100 andere gemeentes hees burgemeester Jannewietske de Vries vanochtend de Global Goals-vlag.

De Global Goals

Zes jaar geleden hebben de Verenigde Naties 17 Global Goals samengesteld, ook wel bekend als Sustainable Development Goals (SDG’s) of duurzame ontwikkelingsdoelen, om van de wereld een betere plek te maken. Internationaal, nationaal, regionaal én lokaal wordt hard gewerkt om deze doelen te realiseren voor 2030.

Burgemeester hijst vlag

Nederland telt intussen meer dan honderd ‘Global Goals’-gemeenten, die de SDG’s op lokaal niveau implementeren. In al die gemeentes wappert vandaag net als in Súdwest-Fryslân vandaag de Global Goals-vlag. Burgemeester Jannewietske de Vries: “Mei de Global Goals flagge yn top freegje wy oandacht foar de ûntwikkelingsdoelen dy’t sa belangryk binne. Wy witte allegear dat it heech tiid is dat wy dizze doelen écht opnimme yn gemeentlike plannen, yn ús mienskip, yn ús libben. It is ynspirearjend om dêr rûnom op de wrâld mei in hiele soad lokale oerheden en organisaasje oan te wurkjen.”

Lokale helden uit de gemeente

Wethouder Mark de Man is portefeuillehouder én ambassadeur van de Global Goals: “Wij zijn Global Goals gemeente en dat doen we samen en voor de mienskip. Gelukkig zien we allerlei prachtige initiatieven in de gemeente die bijdragen aan het behalen van deze doelen, zoals de duurzame sloepen in Woudsend, de dorpstuin in Hieslum en de deelwinkel in Bolsward en Makkum.”

Deze bijzondere initiatieven uit de mienskip worden uitgelicht in deze film: https://www.youtube.com/watch?v=KGnV1UoJfTk

Ambassadeur over landsgrenzen heen

De Global Goals zorgen niet alleen in onze gemeente voor mooie initiatieven. De gemeenschappelijke taal van de Global Goals leidt bovendien tot goede gesprekken met collega gemeentes, zelfs over landsgrenzen heen. Zo sprak wethouder De Man deze week met Vlaamse gemeentes over de implementatie van de Global Goals in beleid en in uitvoering. “We zullen toch samen moeten werken aan een betere wereld. Wij doen dat hier in de gemeente met onze mienskip, maar waar het kan trekken we ook met andere gemeenten op.”

De eerste gemeentepenning van Súdwest-Fryslân is donderdag 23 september uitgereikt aan drs. H.H. (Hayo) Apotheker. Hij ontving de erepenning uit handen van burgemeester Jannewietske de Vries, onder toeziend oog van zijn echtgenote mevrouw Arjette de Pree.

De erepenning en de bijbehorende oorkonde zijn een teken van grote waardering voor de wijze waarop Apotheker de gemeente heeft gediend in zijn functie van burgemeester in de periode van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2017. Het college van B&W besloot afgelopen zomer tot het instellen van de gemeentepenning.

‘We hadden hier in Súdwest-Fryslân meer dan de juiste persoon op de juiste plek. Je bent een bestuurder van bijzonder kaliber, de nestor onder de burgemeesters. Een analytisch denker met groot strategisch inzicht en bij uitstek een verbinder’, zo roemde burgemeester Jannewietske de Vries de voormalig burgemeester van Súdwest-Fryslân.

De uitreiking van de erepenning vond plaats tijdens het Symposium Burgerbetrokkenheid en vernieuwing lokale democratie dat donderdag 23 september werd gehouden in Cultuurhistorisch centrum De Tiid. Het symposium werd georganiseerd in het kader van het tienjarig jubileum van de gemeente Súdwest-Fryslân. Journalist Joris Luyendijk, voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer en Auke van Keulen (lid Burgerforum Súdwest-Fryslân) namen de gasten vanuit verschillende perspectieven mee in dit actuele thema.

De gemeente Súdwest-Fryslân en Wetterskip Fryslân gaan kijken naar mogelijke deelname in het windmolenpark Nij Hiddum Houw. Vattenfall Windpark wil vier van de negen in aanbouw zijnde molens verkopen. De gemeente en Wetterskip Fryslân zien daarin kansen om een groot deel van hun energieverbruik duurzaam op te wekken. Ook biedt dit kansen om de opbrengst in de regio te houden en de omgeving mee te laten profiteren.

Wetterskip Fryslân heeft als doelstelling om in 2025 energieneutraal te zijn. Op dit moment wekt het waterschap 30 procent van zijn energieverbruik duurzaam op. Dit gebeurt vooral door zonnepanelen op het terrein van de eigen rioolwaterzuiveringsinstallaties. Ook produceert het waterschap biogas bij enkele rioolwaterzuiveringen door slibvergisting. Met 27 rioolwaterzuiveringen en bijna 1000 gemalen verbruikt het waterschap relatief veel stroom. Het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân heeft daarom opdracht gegeven om breder te kijken naar mogelijkheden om zowel energie te besparen als energie duurzaam op te wekken.

Gesprek met de omgeving

Uit de verkenning moet blijken of aankoop voldoende rendement kan opleveren voor zowel de gemeente, Wetterskip Fryslân als voor de omgeving. De gemeente Súdwest-Fryslân en het waterschap gaan hierover ook met omwonenden in gesprek. Uitgangspunt is dat bewoners niet alleen de lasten, maar ook de lusten van de windmolens ervaren, mochten gemeente en Wetterskip tot aankoop overgaan.

Annet van der Hoek, dagelijks bestuurder Wetterskip Fryslân: ‘Allinich al mei twa fan dizze mounen kinne wij de stap nei 100% eigen produksje meitsje. Dy mogelijkheid wolle wy graach undersykje. Mar it mei ek dúdelik weze dat it ús net fan de ferplichting untslacht om  yn alle opsichten mear doursum te wurden, wệzen en bliuwen.’

Erik Faber, wethouder Súdwest-Fryslân: ‘Deze verkenning past naadloos in het advies van het burgerforum van afgelopen jaar over de toekomst van energie in Súdwest-Fryslân. Hieruit kwam naar voren dat inwoners het belangrijk vinden dat zij mee kunnen profiteren van opwekken van duurzame energie, zodat de lusten en lasten rechtvaardig verdeeld worden.’

In Súdwest-Fryslân maken op dit moment ongeveer 4250 inwoners gebruik van zorg via de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) voor begeleiding en huishoudelijke hulp. Dit betreft grotendeels huishoudelijke hulp (ca 2500 inwoners) en daarnaast ambulante begeleiding aan huis, persoonlijke verzorging, kortdurend verblijf en dagbestedingsactiviteiten op locatie. De gemeente Súdwest-Fryslân wil de zorg voor deze kwetsbare groep inwoners graag zo goed mogelijk organiseren en faciliteren en streeft daarom al geruime tijd naar een onderlinge samenwerking tussen zorgaanbieders.

Vanaf 2022 gaat AtHomeFirst Friesland en het samenwerkingsverband van Zorggroep Alliade /GGZ Friesland alle vormen van de Wmo-begeleiding in Súdwest-Fryslân coördineren en uitvoeren. Suver Thús en Axxicom Thuishulp doen dit voor de huishoudelijke hulp. Woensdag tekende Gemeente Súdwest-Fryslân de Wmo-contracten met deze vijf zorgaanbieders voor ten minste vijf jaar.

“Een memorabel moment”, noemt wethouder van de gemeente Súdwest-Fryslân Gea Wielinga de ondertekening, die plaatsvindt in de raadszaal in Sneek. Wielinga, die nauw betrokken is bij dit onderwerp sinds gemeentes deze zorgtaak in 2015 overnamen van de Rijksoverheid, is dankbaar voor het contract dat er nu ligt. “Er is een lang traject aan vooraf gegaan. We hoopten tot een samenwerking te komen met betrokken, lokale en nieuwe partijen en dat is gelukt. Samenwerken op alle fronten is onze visie en daarmee maken we de zorg toekomstbestendig voor onze inwoners. Want daar gaat het om”, benadrukt de wethouder. De sfeer in de raadszaal is ontspannen en ook de samenwerkende partijen zijn unaniem enthousiast: “We kijken uit naar een mooie, langdurige samenwerking en kunnen hiermee een voorbeeld zijn voor andere gemeentes.”

Wat gaan inwoners merken van deze nieuwe samenwerking?

De nieuwe overeenkomsten met de zorgaanbieders gaan in op 1 januari 2022. Dat betekent niet direct verandering voor mensen die nu hulp ontvangen. De relatie tussen inwoner en zorgverlener proberen we zoveel mogelijk in stand te houden. Indien die verandert, volgt er eerst een persoonlijk gesprek. De gemeente Súdwest-Fryslân wordt voor de huishoudelijke hulp en begeleiding in vier gebieden verdeeld: Sneek-Noord, Sneek-Zuid, Bolsward e.o. en Buitengebied. In elk gebied coördineert één aanbieder de Wmo-zorg. Deze aanbieder bekijkt samen met de andere zorgverleners in het gebied welke ondersteuning mensen nodig hebben. “Natuurlijk begrijpen we dat het voor sommige mensen spannend is dat er mogelijk iets verandert maar we hebben het volste vertrouwen dat het goed komt. Dit is een manier om het achter de schermen goed te organiseren. Ook dat is in het belang van de inwoners. Voorop staat natuurlijk dat mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben.” Aldus wethouder Wielinga.

Dinsdagochtend 7 september opende koning Willem-Alexander Cultuurhistorisch Centrum De Tiid in het voormalig stadhuis van Bolsward. Tijdens een rondleiding bezocht de koning onder meer de gerestaureerde toren, de raadszaal en de tentoonstellingsruimte. Aansluitend was de openingshandeling en sprak de koning met bewoners, bouwers en subsidieverstekkers over de totstandkoming van De Tiid en het belang van het centrum voor de bewoners van Bolsward.

Bij de ontvangst droeg Rieneke Speerstra van de Gysbert Japicx Holckema Stifting een gedicht van Hindrik van der Meer voor vanaf de balustrade van De Vierschaar. Ook bij de openingshandeling stond Gysbert Japicx centraal. In de centrale hal van De Tiid onthulde de Koning een tekst van Japicx:

‘Wa’t tiid net brûkt, dy’t tiid ûntgliidt,
ûntfljocht, ûntdûkt, men wurdt se kwyt’

De sirkel is rûn

Burgemeester Jannewietske de Vries kijkt zeer tevreden terug op het bezoek van de Koning.  “De Kening naam hjoed alle tiid. Safolle minsken hawwe mei leafde wurke om De Tiid  ta in súkses te meitsjen. Mei de iepening slute wy in lange tariedingstiid ôf. De sirkel is rûn. En wat is De Tiid moai wurden. It is no tiid om it werom te jaan oan de ynwenners fan Boalsert en takomstige generaasjes.”

Ontmoetingsplek voor Bolsward

De Tiid ademt de Friese taal en cultuur en is een plek waar bezoekers kunnen inpluggen op de geschiedenis van Súdwest-Fryslân, er onderdeel van worden en er zelf geschiedenis kunnen maken. Hier komen het gemeenteloket en –archief, de bibliotheek, museum De Tiid, trouwlocatie, auditorium, winkel, VVV en horeca samen onder een dak.

De gemeente Bolsward ging tijdens de gemeentelijke herindeling van 2011 op in de nieuwe gemeente Súdwest-Fryslân. Door de herindeling verloor het monumentale stadhuis van Bolsward, gebouwd in de periode 1614-1617, zijn functie. Om de eigen identiteit van Bolsward een plek te geven, is het voormalig stadhuis gerestaureerd tot een ontmoetingsplek voor de bewoners.

Openingsactiviteiten voor publiek

Het openingsweekend voor publiek is zaterdag 11 en zondag 12 september. In verband met een maximum aantal toegestane gasten, is aanmelden verplicht. Aanmelden kan op www.detiid.nl/opening

Woensdag 1 september bracht commissaris van de Koning in Fryslân, de heer Arno Brok, een ambtsbezoek aan gemeente Súdwest-Fryslân. Dit keer stond het ambtsbezoek in het teken van de Greidhoeke, waar twee bedrijfsbezoeken op het programma stonden.

Burgemeester Jannewietske de Vries verwelkomde commissaris Brok in het Bestjoershûs in Sneek, waarna in een bestuurlijk overleg met het college van burgemeester en wethouders actuele onderwerpen werden besproken. Vervolgens maakte commissaris Brok een tour door de Greidhoeke, waar speciale aandacht was voor het kenmerkende landschap, de dorpen met hun kerktorens en de weidse vergezichten.

Mienskipsbier en buorkje mei in siel

Het eerste bedrijfsbezoek was aan het veehouderijbedrijf van Symen en Grietje Bouma in Easterein. Brok sprak met hen over onder andere de Friese kleiweide als onderdeel van de regiodeal natuurinclusieve landbouw. Daarna was het in Easterwierrum de beurt aan de broers Sipke en Sipko Dotinga, eigenaren de Friese bierbrouwerij Tsjerkebier, waar bijzondere en waardevolle streekbieren worden gebrouwen. Een deel van de opbrengst wordt ingezet om de in onbruik geraakte oude Friese kerken in de dorpen te behouden.

Het ambtsbezoek werd afgesloten met een lunch met de fractievoorzitters van de gemeenteraad, waarbij ook de (plaatsvervangend) griffier en het college van b&w aanwezig waren.

“Op alle punten skoart de gemeente Súdwest-Fryslân goed,” sei kommissaris Brok nei ôfrin fan de amtsbesite. “Kompliminten binne op syn plak foar de boargemaster, de wethâlders en de gemeenteried. It is moai om te sjen dat der yn Súdwest-Fryslân in soad inisjativen, lyts en grut, fan de grûn komme. Dat der ambysje en fyzje bliuwt is tige wichtich foar de gemeente.”

Burgemeester Jannewietske de Vries kijkt tevreden terug op het ambtsbezoek van de commissaris. “As twadde gemeente fan Fryslân en fjirde fan Noard-Nederlân hawwe wy de saken op meardere mêden goed op oarder. Ik bin der grutsk op dat wy de kommissaris sjen litte koene dat Súdwest-Fryslân in robúste en takomstbestindige gemeente is.”

Kommissaris Brok bringt amtsbesite oan Súdwest-Fryslân

Woansdei 1 septimber brocht kommissaris fan ’e Kening yn Fryslân, de hear Arno Brok, in amtsbesite oan gemeente Súdwest-Fryslân. Ditkear stie de amtsbesite yn it teken fan ’e greidhoeke, dêr’t twa bedriuwsbesiten op it programma stiene.

Boargemaster Jannewietske de Vries ferwolkomme kommissaris Brok yn it Bestjoershûs yn Snits en dêrnei waarden yn in bestjoerlik oerlis mei it kolleezje fan boargemaster en wethâlders aktuele ûnderwerpen bepraat. Ferfolgens makke kommissaris Brok in toer troch de Greidhoeke, dêr’t spesjaal omtinken wie foar it karakteristike lânskip, de doarpen mei harren tsjerketuorren en de wide fiersichten.

Mienskipsbier en buorkje mei in siel

De earste bedriuwsbesite wie oan it feehâlderijbedriuw fan Symen en Grietje Bouma yn Easterein. Brok prate mei harren oer ûnder oaren de Fryske klaaigreide, as ûnderdiel fan ’e regiodeal foar natuerynklusive lânbou. Dêrnei wie it yn Easterwierrum de beurt oan ’e bruorren Sipke en Sipko Dotinga, eigeners fan ’e Fryske bierbrouwerij Tsjerkebier, dêr’t bysûndere en weardefolle streekbieren broud wurde. In part fan ’e opbringst wurdt ynset om de yn ûnbrûk rekke âlde tsjerken yn ’e doarpen te behâlden.

De amtsbesite waard ôfsletten mei in lunch mei de fraksjefoarsitters fan ’e gemeenteried, dêr’t ek de (plakferfangend) griffier en it kolleezje fan b&w by oanwêzich wie.

“Op alle punten skoart de gemeente Súdwest-Fryslân goed,” sei kommissaris Brok nei ôfrin fan de amtsbesite. “Kompliminten binne op syn plak foar de boargemaster, de wethâlders en de gemeenteried. It is moai om te sjen dat der yn Súdwest-Fryslân in soad inisjativen, lyts en grut, fan ’e grûn komme. Dat der ambysje en fyzje bliuwt, is tige wichtich foar de gemeente.” Boargemaster Jannewietske de Vries sjocht tefreden werom op ’e amtsbesite fan ’e kommissaris. “As twadde gemeente fan Fryslân en fjirde fan Noard-Nederlân hawwe wy de saken op meardere mêden goed op oarder. Ik bin der grutsk op dat wy de kommissaris sjen litte koene dat Súdwest-Fryslân in robúste en takomstbestindige gemeente is.”

Een tijdelijke noodoplossing voor de wateroverlast in Woudsend is in zicht. Gemeente Súdwest-Fryslân laat, vooruitlopend op een structurele oplossing, in de Melchior Clantstrjitte een pomp plaatsen die bij hevige regenval overtollig water wegpompt naar De Ie. De pomp staat er preventief en slaat alleen aan bij wateroverlast. De werkzaamheden starten maandag 6 september en duren ongeveer een week.

Wethouder Erik Faber lichtte de plannen voor de tijdelijke noodoplossing woensdag 1 september toe in Woudsend. Hiervoor waren direct omwonenden van de tijdelijke noodvoorziening, het bestuur van Dorpsbelang Woudsend en de beide basisscholen in het dorp uitgenodigd. Eind september volgt een brede bijeenkomst voor alle inwoners van Woudsend waarin zij verder worden geïnformeerd en betrokken bij een structurele oplossing voor de wateroverlast.

Faber: ‘Het is nu tijd voor actie in Woudsend, want wateroverlast wil je gewoon niet. De tijdelijke noodvoorziening is natuurlijk hard nodig, maar daarmee is het probleem nog niet opgelost. En met alleen het riool aanpassen zijn we er ook nog niet. Dit is een eerste stap. De locatie voor de noodvoorziening is overigens niet toevallig gekozen. De Melchior Clantstrjitte is weliswaar het centrum van de wateroverlast, maar ook andere delen van Woudsend hebben baat bij deze locatie. Ondertussen zijn we, met de samenwerkende partijen, aan de slag met de voorbereidingen voor een structurele oplossing waar we medio 2022 mee starten.’

Zondag 22 augustus kreeg Woudsend voor de derde keer in korte tijd te maken met hevige regenval, waarbij binnen één dag evenveel water viel als normaal in een maand. Dit zorgde ervoor dat straten onderliepen en er water binnenkwam in kelders, woningen en bedrijven.

Als het aan het college van burgemeester en wethouders ligt, kan worden gestart met het haalbaarheidsonderzoek naar de herontwikkeling van de voormalige locatie van Koninklijke Tichelaar aan de Turfmarkt in Makkum. Om dit uit te kunnen voeren, wordt de raad op 30 september gevraagd om krediet beschikbaar te stellen.

Initiatief

PAAvON Vastgoed B.V. en zorgorganisatie Patyna hebben een initiatief ingediend voor de herontwikkeling van de Tichelaarlocatie. Het initiatief bestaat uit een woongedeelte met 32 zorgwoningen, 4 seniorenwoningen en 7 appartementen voor senioren en/of jongeren. Daarnaast wordt in het initiatief gesproken over zorgvoorzieningen, een winkel/museum van Koninklijke Tichelaar, horeca en een dorpskamer.

Onderzoek naar haalbaarheid

Het college heeft op 24 augustus 2021 besloten om in te stemmen met de intentieovereenkomst om de haalbaarheid van de herontwikkeling van deze locatie te onderzoeken en deze met de initiatiefnemers aan te gaan. In de overeenkomst staan de voorwaarden waaronder de gemeente mee wil werken om de haalbaarheid van het initiatief te onderzoeken. Uit het haalbaarheidsonderzoek moet ook blijken hoe de monumentale waarden behouden kunnen blijven (voor zover deze nog aanwezig zijn) en in hoeverre de monumentale panden duurzaam kunnen worden gemaakt.

“De Tafel van Makkum”

Wethouder Mark de Man: “Wij zijn er trots op dat de plannen voor herontwikkeling van de Tichelaarlocatie samen met de mienskip tot stand zijn gekomen. De gemeente Súdwest-Fryslân startte in juli 2019 met de Tafel van Makkum. Inwoners, bedrijven en instellingen gingen actief met elkaar in gesprek over verschillende thema’s om te komen tot initiatieven die voor Makkum belangrijk zijn. De herontwikkeling van de Tichelaarlocatie is één van de wensen uit het thema “Wonen, zorg en welzijn. Door de nieuwe invulling van het gebied, willen we dit mooie stukje Makkum ook weer levendig en leefbaar maken.”

Meer informatie

Meer informatie over de plannen vind je op de projectwebsite van Tichelwurk Makkum.