Wommels in actie
Gepubliceerd op in Duurzaam.
Wommels heeft een actieve energiecoöperatie: de Wommelser Enerzjy Koöperaasje (WEK). Samen werken ze aan een duurzaam dorp. Zij helpen inwoners met energiebesparing en het opwekken van duurzame energie. Dat doen ze mét het dorp.
“Veel inwoners hebben vragen over energie. Sommige mensen zijn it paad bjuster en dat snappen we. Want waar moet je beginnen? Wij helpen graag. En soms verwijzen we door naar een energiecoach, energieadviseur of het energieloket. Hulp is nooit ver weg. Maar soms wist je niet dat het er was of dat je het nodig had,” vertellen Peter Meijlis en Lukas Offinga van de WEK. In Wommels zijn zij afgelopen periode een actie gestart.
Hoe zijn jullie gestart?
Bij een bijeenkomst met alle energiecoöperaties uit Súdwest-Fryslân vertelde de gemeente over een isolatiesubsidie. Mensen met een koopwoning met een WOZ-waarde tot €295.000 (gemeten op 1 januari 2022) kunnen tot 1.800 subsidie krijgen voor isolatie.
“Dat bracht ons van de WEK op een idee. Hier moeten we iets mee doen”, vertelt Lukas enthousiast. “Samen met Dorpsbelang hebben we de koppen bij elkaar gestoken en een plan gemaakt. Gelukkig kregen we daarbij hulp van energiecoördinator Richt Fokkens van de gemeente Súdwest-Fryslân. Zij legde ons alles uit over de subsidie en dacht en hielp mee om het plan vorm te geven. In plaats van alleen een flyer door de bus te doen, besloten we langs de deuren te gaan. Het voelt toch anders als iemand uit je eigen dorp aanbelt.”

En hoe ging dat verder?
Peter: “Met een enthousiaste groep van 10 vrijwilligers bezochten we ruim 130 woningen. Iemand van dorpsbelang, van de WEK en een enthousiaste bewoner. En je bent zo klaar als iedereen langs 10 woningen gaat. We vertelden over het geld dat voor hun klaarligt en de voordelen van isoleren. We nodigden mensen uit om langs te komen in het Dielshûs. Daar konden ze met een kop koffie rustig hun vragen stellen.
Bij de bijeenkomst in het Dielshûs waren er ruim 40 mensen. Sommige inwoners meldden zich vroegen direct het geld aan en anderen wilden nog even nadenken of twijfelen nog. Misschien gaan we nog wel even langs, om te vragen of ze nog hulp nodig hebben.”
Toen de beide heren aanbelden kregen ze verschillende verhalen. Zo sprak Lukas een oudere meneer van ruim in de 80. Hij was geboren in hetzelfde huis en heeft nog maar de laatste 20 jaar elektriciteit. “Hij zei: ‘Het zal mijn tijd wel duren.’ En dat begrijp ik,” vertelt Lukas. “Maar er waren ook anderen die wél enthousiast aan de slag wilden. Zo was er iemand die graag iets wilde doen, maar nog niet goed wist waar te beginnen. Ook een jong stel dat net was verhuisd, gaf aan dat ze plannen hadden om hun woning te isoleren. Over het algemeen was de respons heel positief. Mensen waren blij met de aandacht en het initiatief.”
Waar moet je moet beginnen?
Veel mensen vroegen zich af wat voor hen handig is. De energiecoach van de gemeente kan je daarbij helpen. En de WEK besloot samen met dorpsbelang twee energieadviseurs te vragen om mensen te helpen. “Met dit ‘meitinkadvys’ loopt de adviseur samen met je in een uurtje door je huis. Dan krijg je vooral praktische tips. Vooral welke isolatiemaatregelen het beste passen in dat huis. Bijvoorbeeld om de ramen te vervangen door isolerend HR++-glas, of in die ene koude hoek van het huis een voorzetwand te plaatsen. Daarnaast is er ook een 'folsleinadvys'. In dat geval krijg je een uitgebreid rapport met een stappenplan om je woning stap voor stap te isoleren”, aldus Lukas.
Peter vult aan: “Je huis verduurzamen is een flinke klus. Zeker als je een gezin hebt, wilt sporten en je vrienden en familie nog wil zien. Want het zorgt ook voor wat overlast en geregel, voordat je ervan kan genieten. Zo heb ik ook mijn eigen dochter op weg geholpen. Want je moet er wel even voor zitten. Nu scheelt het geld en de ontzorging van de gemeente veel. De eerste stap is aanmelden. Kom je er niet uit? Dan helpen we je graag.”
Wat voor hulp bieden jullie nog meer?
“Als het koud is, ga ik ook met de warmtebeeldcamera langs bij mensen. Ik ben al bij meer dan 70 mensen geweest. Samen kijken we dan naar het huis. Mensen kunnen meekijken en zien waar de warmte uit het huis lekt. Vaak zijn dat de ramen of de randen van het dak naar muur. Je weet dan precies waar je het beste kunt isoleren. Veel mensen laten daarna hun ramen vervangen door isolerend HR++-glas”, vertelt Lukas. “Daar helpt dit geld enorm bij. Wie hulp nodig heeft bij het aanvragen van subsidie, verwijzen we ook weleens door naar Jacob van SWF Tichtby. Zij zitten elke week in It Bynt en helpen mensen met aanvragen van geld. Ook de energiecoach van de gemeente kan je helpen met aanvragen”.
Ook organiseert de WEK een energiecafé op 1 maart in het Dielshûs. “Dan willen we samen met het dorp nieuwe ideeën bedenken. Misschien organiseren we dit jaar wel een gezamenlijke inkoopactie voor isolatiemateriaal of HR++-glas. Daarmee kun je goedkoper je huis isoleren. Maar daar komen we samen uit. Want in ons dorp zit zo veel kennis en kunde. En dat moeten we bij elkaar brengen. Om zo samen verder te verduurzamen,” aldus Peter .
Heb je nog een oproep?
“Woon je in Wommels en heb je vragen? Neem contact op met ons. Ook als je twijfelt of nog geen concrete vraag hebt. Of nog niet precies weet wat je kunt isoleren. Ook dan helpt de WEK je graag op weg”, geeft Peter aan.
“Wil je in jouw dorp iets organiseren? De gemeente heeft ons goed geholpen. Het start allemaal met een telefoontje of een kop koffie. Hulp is nooit ver weg.”
Samen slimmer verder
In onze gemeente zijn meer dan twintig energiecoöperaties en initiatieven actief. Zij starten allerlei projecten. Groots en klein. Ze beginnen met een idee, gewoon thuis aan de keukentafel, in het dorpshuis of tijdens een feestje.
Een goed idee, wordt samen nog beter. Zo ontstonden er bijvoorbeeld ideeën voor een gezamenlijke (moes)tuin, deelauto’s, repaircafés, deelkasten en recyclepunten. En ideeën om buren te helpen met energie besparen.
Als je een goed idee hebt, neem dan gerust contact op met de energiecoördinator van de gemeente. Zo vergroten we de impact! Mail duurzaamheid@sudwestfryslan.nl.
Je kunt ook zelf iets organiseren. Bijvoorbeeld een inkoopactie voor isolatiemateriaal, een energiemarkt in het dorpshuis of fixacties. Naast de gemeente zijn er ook andere partners die jullie (gratis) kunnen begeleiden. Kijk meer informatie op foar-elkoar.frl
Benieuwd of er een energiecoöperatie in jouw dorp of wijk actief is? Kijk op uskooperaasje.frl.