Tijdelijke woonwijk met bijzonder karakter moet blijvend verschil maken

Gepubliceerd op in Nieuws, Wonen in Súdwest-Fryslân en Sneek - Tijdelijke woningen.

Op het voormalige manegeterrein aan de Pim Mulierstraat in Sneek komt een tijdelijke wijk met 150 woningen. Belangrijke kenmerken van de nieuwe wijk zijn veel groen, royale opzet, gezamenlijke ruimtes en een hoge uitstraling met kwaliteitswoningen. Elk woongebouw bestaat uit twee of drie lagen. Het zullen vooral kleine huishoudens, jongeren, starters en spoedzoekers zijn die in de nieuwe wijk een woning huren.

Dat er is gekozen voor een tijdelijke en niet een permanente wijk, heeft te maken met de snelheid van toevoegen. Normaalgesproken kost een woonwijk bouwen zeven tot tien jaar.

Snelle verlichting van de woningdruk

Wethouder Michel Rietman van de gemeente Súdwest-Fryslân: “De voordelen van tijdelijke woningen zijn een snelle verlichting van de woningdruk en flexibel inzetbaarheid door modulaire bouw. Het is erg geschikt als tussenoplossing voor locaties die nu beschikbaar zijn, maar op termijn wellicht een andere bestemming krijgen. Het was een manegeterrein; het krijgt nu een woonbestemming, maar het kan zijn dat we over vijftien jaar kiezen voor een sportbestemming. Het kan zomaar zijn dat de 150 tijdelijke woningen over vijftien jaar niet meer nodig zijn. Ook gezien de toekomstige ontwikkeling langs de rondweg in het gebied Harinxmaland waar in de toekomst nog zo’n 300 woningen bij komen.”

In één jaar tijd

De wijk wordt aangelegd door WIJK, een bedrijf dat zich heeft toegelegd op het snel realiseren door de woningen modulair te bouwen. Hierdoor duurt de bouw slechts een jaar vanaf de start. Het bedrijf ontwikkelt, realiseert, beheert en exploiteert ‘WIJKen’ door heel Nederland.

Joris Burggraaff, ontwikkelingsmanager van WIJK: “In Nederland is een groot tekort aan woningen. Aan de andere kant wordt er heel hard geroepen dat er woningnood is, maar er gebeurt helemaal niets.” WIJK biedt een snelle oplossing die op korte termijn beschikbaar is. “Vrij snel kan er een wijk staan voor 250 bewoners. Woningen die eventueel na vijftien jaar een tweede leven kunnen krijgen op een andere plek. Dit zonder dat wij de lange termijnvisie dwarsbomen. Als een gemeente met een gebiedsontwikkeling voor de lange termijn bezig is, kunnen wij voor korte termijn een oplossing bieden. Terwijl de gemeente nog steeds kan doorgaan met de lange termijn. Na vijftien jaar kan de WIJK verplaatst worden en kan het gebied met traditionele woningbouw gevuld worden.

Of we kunnen gedurende die periode de WIJK inpassen in de gebiedsontwikkeling. De kwaliteit van WIJK is hoog, waardoor het zelfs mogelijk is om de woningen permanent te laten staan. Het mes snijdt dus aan twee kanten. En we merken dat Súdwest-Fryslân dat snapt. In Sneek is de gemeente bezig met de lange termijn met de gebiedsontwikkeling Harinxmaland, maar ziet ook dat er nú een probleem is. Dat er nú behoefte is aan woningen. Súdwest-Fryslân heeft lef door te kiezen voor deze oplossing.” Wanneer de eerste schep precies de grond in gaat is vooral afhankelijk van de netcongestie en de stikstofproblematiek.

Compleet leefgebied

Om de woningnood te verzachten heeft WIJK een gestandaardiseerd leefgebied-concept. Het WIJK-concept bestaat uit 80 tot 150 woningen en een WIJKhart, zorgvuldig geplaatst in een parkachtig gezamenlijk landschap. In het WIJKhart komen een aantal gezamenlijke voorzieningen, gericht op het stimuleren van ontmoeting en verhogen van het wooncomfort.

Te denken valt hierbij aan een gezamenlijke kantoorruimte, een klusruimte, sport- en spelmogelijkheden, een wasruimte, een gezamenlijke pakketruimte, een bijeenkomstruimte als je een feestje wilt geven en een gedeelde pluktuin met vruchtenhagen en fruitbomen. Kortom, er is veel mogelijk. Burggraaff: “Als je de was gaat doen, loop je naar de wasruimte en ontmoet je daar je buren. Wij zetten niet alleen woningen neer; wij maken een compleet leefgebied. Thuis voelen is met elkaar. Gemeenschap, het delen met elkaar. En we zetten daar ook nadrukkelijk het landschap voor in. We gebruiken de natuur, planten en bomen, om woongeluk en gezondheid te stimuleren. Als mensen in het groen zitten, dan werkt dat stress-verlagend en moedigt ook aan tot ontmoeten.”

Stapelen en koppelen

Rond het WIJKhart komen woongebouwen, met in Sneek twee en drie bouwlagen. Energiezuinige woningen die voldoen aan het Bouwbesluit voor permanente bouw. De woningen worden bijna volledig in de fabriek in Oirschot gemaakt. Nadat ze als 3D-modules op een vrachtwagen op de bouwlocatie aankomen, is het een kwestie van stapelen en koppelen, eenvoudig gezegd. Dit zorgt ervoor dat ze over vijftien jaar, mocht dit nodig zijn, kunnen worden verplaatst. Het enige dat achterblijft is de fundering en de flora en fauna. Als het aan WIJK ligt, verrijzen straks soortgelijke wijken in alle 342 gemeentes die Nederland rijk is. Burggraaff: “In Nederland hebben we 2,2 miljoen hectare agrarische grond. Als we daar 0,02 procent van gebruiken, kunnen we in elke gemeente een WIJK neerzetten.”

‘Proeftuin voor toekomstgericht wonen’

“Het concept van WIJK is het antwoord op de vraag hoe we zo snel mogelijk woningen kunnen toevoegen in deze periode van woningkrapte”, zegt wethouder Michel Rietman. “Doordat het binnen één jaar na opdracht kan worden gebouwd, bied je ook uitkomst voor de doelgroepen die nú een woning nodig hebben. Het wordt een proeftuin voor toekomstgericht wonen. Want de nieuwe wijk biedt ook ruimte om te gaan experimenteren met nieuwe woonvormen, kleinere huishoudens, circulair bouwen, energieneutraal bouwen, maar ook de sociale innovaties. Dát spreekt me juist aan in dit concept:

ontmoetingsruimtes, moestuin, er komen deelauto’s bij. Zo’n wijk kan ook bijdragen aan de sociale cohesie. Wat in die wijk geleerd wordt, kunnen we ook weer als basis gebruiken voor blijvende verbeteringen bij de reguliere woningbouw. Het moet een veerkrachtige wijk zijn et veel groen en ruimte. Het moet een kwalitatieve toevoeging hebben. Voor de mensen die er wonen en ook voor de omgeving. Het tijdelijke wonen moet een blijvend verschil maken.”