Op stap met… De Helden van de Stad
Gepubliceerd op in Nieuws.
De wekker gaat vroeg, heel vroeg. Aan de Oude Oppenhuizerweg 67 in Sneek staat stipt om 04:45 een groep van 12 mannen, uitgedost in het herkenbare gele uniform, met een bak sterke koffie in de hand de ochtend door te spreken. Daar waar menigeen zal kreunen en steunen bij de gedachte zo vroeg op te moeten staan, is het voor deze groep tijdens de Sneekweek al jarenlang de normaalste zaak van de wereld. Hein Quarré, manager van het geheel, is ook aanwezig en vertelt: ‘Het is eigenlijk nooit moeilijk om aan mensen te komen. Iedereen wil graag. Het heeft natuurlijk ook wel wat, zo vroeg beginnen tijdens een week als deze.’
Wethouder mee als vuilnisman
Toch is deze ochtend net weer even anders dan de vorige. Vandaag krijgen de heren van de buitendienst namelijk hulp van wethouder Michel Rietman. Vrijwillig welteverstaan: ‘Deze mensen staan voor dag en dauw op om de rommel op te ruimen, zodat wij kunnen genieten van een schone binnenstad. Daar heb ik waardering voor. Daarnaast ben ik zelf ook wel benieuwd hoe dat gaat. En hoe kun je dat beter ontdekken dan door gewoon een keertje mee te gaan.’
Ik heb altijd al vuilnisman willen worden! Mag ik helpen?
De wethouder krijgt ook zo’n geel pak in de handen gedrukt en verdwijnt het gebouw in om zich om te kleden. Nog geen minuut later steekt zijn hoofd om de hoek van de deur: ‘Nick, dit is wel een heel ambitieus maatje!’ Gelukkig liggen er meerdere op voorraad.
Echte helden
Iets na 05:00 vertrekt de groep inclusief drie veeg- en twee vuilniswagens richting het centrum.
En wie verwacht dat de binnenstad leeg en verlaten is om die tijd, heeft het mis. Her en der zijn groepjes jongeren blijven hangen na de belevenissen van de voorgaande nacht. Bij aankomst in de Kleine Kerkstraat wordt dan ook van verschillende kanten hulp aangeboden.
‘Ik heb altijd al vuilnisman willen worden! Mag ik helpen?’ De wethouder incognito moet lachen: ‘Nou, weet je, er zit allemaal glas in die zakken. Je haalt zomaar je hand open. En dat kan niet, want jij moet vanavond weer feesten.’ ‘Oh ja, u heeft helemaal gelijk!’, antwoord de jongeman uitgelaten.
Regelmatig krijgende mannen in het geel van nog aanwezige jongeren te horen dat ze de helden van de stad zijn. En daar is Rietman het wel mee eens: ‘Als je zo vroeg op staat om de rommel van anderen op te ruimen zodat weer anderen weer van de binnenstad kunnen genieten, ja dan ben je wel een held volgens mij.’
Samenwerking Horeca en gemeente Súdwest-Fryslân
Terwijl de vuilniswagen zich langzaam van de Kleine Kerkstraat richting de Marktstraat beweegt, wordt van allerlei kanten vuilnis achterin de wagen gegooid. ‘We hebben de afspraak met de horeca dat zij de troep rondom hun zaak opruimen en in vuilniszakken doen. Wij doen de rest’, legt Quarré uit, terwijl we opzij moeten stappen voor een medewerker van club 1841 die een stapel afval naar de vuilniswagen brengt. ‘Mooi om die samenwerking tussen de horeca en de gemeente te zien’, aldus Rietman.
Manoeuvreren over het kermisterrein
Terwijl de wethouder samen met enkele andere collega’s de straat voor de Cine Sneek weer laat stralen, is even verderop de kermis ook aan de beurt. Dat waar de straten in het centrum breed en recht zijn, is het op de kermis net een behendigheidsspelletje.
Het is vakkundig manoeuvreren om zoveel mogelijk vierkante meters schoon te vegen: ‘Het is elk jaar weer krap, maar dit jaar lijkt alles wel dichter op elkaar te staan’, vertelt chauffeur Dirk, terwijl hij zijn veegwagen behendig en schijnbaar moeiteloos tussen de botsauto’s en de zweefmolen door beweegt. Met de enorme ‘stofzuiger’ onder de machine verdwijnt al het afval als door een wonder van de straat.
Ze zijn zich er echt bewust van dat ze dit voor de inwoners en de bezoekers doen.
Passie schoonmaakteam
Wethouder Rietman is onder de indruk van de passie en drive bij het team: ‘Het is niet alleen het schoonvegen van de straat, ze zijn zich echt bewust van het feit dat ze dit voor de inwoners en de bezoekers doen.’ Hoe dat zichtbaar wordt? ‘De manier van denken, in de details. Zo vertelde één van de mannen mij dat de vloer bij de suikerspinkraam plakt. Dat moesten we grondig aanpakken, anders hangt er straks een zwerm wespen om de zoete geur heen. Dat willen we voorkomen. Mooi toch!’
Nog zo’n voorbeeld: Eén van de vele publieke prullenbakken op het Grootzand had toch echt een extra behandeling nodig. Daar wordt niet even snel aan voorbij gegaan. Nee, de locatie wordt doorgegeven, zodat een collega op een later moment de prullenbak kan schoonmaken. Het zit ‘m in de details.
Ik hou er wel van: Mouwen opstropen en gaan.
Koffie en gebak om 07:00
Nog geen twee uur later zijn de straten binnen de grachten van Sneek zo goed als schoon. ‘Ik hou er wel van: Mouwen opstropen en gaan’, kijkt Michel Rietman terug terwijl hij zorgvuldig zijn stukje monchoutaart op de tafel voor hem uitkiest. Het is vaste prik tijdens de Sneekweek. Zodra de binnenstad schoon is, verzamelt het team zich bij restaurant De Walrus voor een welverdiende bak koffie. Het gebak is een gelukkige bijkomstigheid vandaag.
De verhalen van die ochtend en over hoe het vroeger ging, vliegen over de tafel: ‘Vroeger begonnen ze al om 01:00 met schoonvegen. Dat ging nog met de hand. Dat is geen doen. Gelukkig hebben we daar nu machines voor’, vertelt één van de heren aan tafel. En dat hij daar gelijk in heeft, blijkt wel uit de cijfers. De veegmachines verwerken samen gemiddeld zo’n 6.000 kg afval per dag op. Daarnaast verzamelen de vuilniswagen dagelijks meer dan 5.000 kg afval.
Dit is een goed stel hoor
Ondertussen wordt nog een keer ingeschonken door de jonge werknemer van De Walrus. Het is inmiddels na zevenen en de jongeman vertelt dat hij zelf om half zeven is begonnen. ‘Oowh’, klinkt het in koor. ‘Dat valt best mee.’ De jongeman lacht: ‘Gisteravond half zeven, hè.’ De mannen lachen. Er heerst een uitstekende sfeer en de eerste collega’s gaan er weer vandoor. Want ja, de reguliere shift wacht. Tot 16:00, dan is het klaar. Het zijn lange dagen, maar met deze sfeer en passie kom je een eind. Zoals een oud voetbalcommentator ooit zei: ‘Dit is een goed stel hoor’.