Onderzoek naar PFAS-bron in rioolwater Sneek
Gepubliceerd op in Nieuws.
Uit onderzoek van Wetterskip Fryslân bij de rioolwaterzuiveringsinstallaties in Fryslân zijn er in Sneek verhoogde PFAS-waarden in het instromende afvalwater gevonden. Ook in het uitgaande water waren de PFAS-waarden hoog.
Geen verhoogde risico’s voor de volksgezondheid
Het uitgaande gezuiverde water van de rioolwaterzuivering (RWZI) in Sneek wordt direct na lozing sterk verdund in het oppervlaktewater van de Geau. Hierdoor zijn er volgens GGD Fryslân geen verhoogde risico's voor de volksgezondheid.
Vervolgonderzoek PFAS-bron
Als gemeente willen we weten hoe het kan dat er verhoogde PFAS-waarden in het instromende afvalwater aanwezig zijn. Daarom zijn we in samenwerking met de FUMO en Wetterskip Fryslân een vervolgonderzoek gestart naar de bron. Dit doen we door op verschillende plekken in het riool van Sneek monsters te nemen. Deze worden in een laboratorium geanalyseerd op de aanwezigheid van PFAS. Op basis van de onderzoeksresultaten bepalen we welke vervolgstappen we gaan doen.
PFAS zijn door de mens gemaakte stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen.
Hoge concentraties van deze stoffen hebben een negatief effect op het milieu en mogelijk op de gezondheid. [Bron: Wetterskip Fryslân]
PFAS hebben handige eigenschappen: ze zijn onder andere water-, vet- en vuilafstotend. Ze zitten in verschillende producten, waaronder smeermiddelen, voedselverpakkingsmaterialen, blusschuim, anti-aanbaklagen van pannen, kleding, textiel en cosmetica. Ook worden ze gebruikt in verschillende industriële toepassingen en processen. [Bron: RIVM]
De stoffen komen in het milieu door fabrieken die de stoffen maken of gebruiken. Ook kunnen PFAS in het milieu komen door het gebruik van PFAS-houdende producten, zoals blusschuim, impregneermiddel voor textiel en smeermiddelen, of als PFAS-houdende producten die bij het afval terecht komen. [Bron: RIVM]
Lees verder op de website van het RIVM
Vraag en antwoord
PFAS in rioolwaterzuiveringsinstallatie Sneek
Wetterskip Fryslân doet regelmatig onderzoek naar PFAS in het oppervlaktewater in Fryslân. Als hier PFAS worden aangetroffen, doet Wetterkip Fryslân vervolgonderzoek bij onder andere RWZI’s. Hierbij zijn in Sneek verhoogde PFAS-waarden aangetroffen.
In Sneek komen rioolbuizen van verschillende wijken uit op één grote rioolbuis. Deze rioolbuis komt uit bij de RWZI in Sneek. De PFAS-bron is hierdoor niet direct aan te wijzen. Daarom is aanvullend onderzoek nodig.
In de RWZI in Sneek komt regenwater, bedrijfsmatig afvalwater en huishoudelijk afvalwater samen. Op dit moment is niet duidelijk wat de PFAS-bron is.
In het riool van Sneek zijn op verschillende plekken monsters genomen. Deze worden in een laboratorium geanalyseerd. Hiermee kunnen we achterhalen wat de PFAS-bron is. Dit kost veel tijd. Het is nog niet duidelijk of het een eenmalige lozing gaat of dat het vaker gebeurt.
PFAS in oppervlaktewater
Mensen krijgen PFAS op verschillende manieren binnen. Een daarvan is via oppervlaktewater, zoals sloten, rivieren en meren. Hoeveel PFAS mensen op deze manier binnen krijgen verschilt. Dat hangt af van de manier waarop mensen het water gebruiken. Bijvoorbeeld erin zwemmen, hun moestuin besproeien of vissen (en deze op eten). [Bron: RIVM]
De RWZI Sneek ligt aan de Geau. Het loospunt van de RWZI op de Geau ligt ten noorden van de RWZI. Het loospunt is herkenbaar aan een 6 meter hoog abstract kunstwerk dat een zuiveringsbacil symboliseert.
De hoeveelheid water die vanuit de RWZI in Sneek in de Geau stroomt, is relatief klein. Daardoor verdunt het snel. Door de GGD en het Wetterskip is aangegeven dat zij geen gezondheidsrisico’s zien voor mens en dier. [Bron: Wetterskip Fryslân/GGD]
We raden af om in de buurt van een rioolwaterzuivering te zwemmen en altijd op een officiële zwemplek. De waterkwaliteit wordt daar regelmatig gecontroleerd. Lees meer over zwemmen in natuurwater.
Van het Wetterskip Fryslân hebben wij hierover geen aanvullende waarschuwingen ontvangen.
Op veel plaatsen in Nederland wordt de risicogrens voor PFAS in vis overschreden. Het RIVM adviseert dan ook om gevarieerd te eten. Vanuit het Wetterskip Fryslân hebben wij geen aanvullende waarschuwingen gekregen over schadelijke effecten van het eten van vis uit de Geau.
Het drinkwater uit de kraan in Fryslân is schoon en gezond en voldoet aan de gezondheidsnormen van het RIVM. In Fryslân wint en zuivert Vitens grondwater voor drinkwater en gebruikt hier geen oppervlaktewater voor.