De Joodse begraafplaats van Sneek ligt midden in de stad, enigszins verscholen tussen het groen. Eind mei 2024 hebben vrijwilligers de begraafplaats opgeknapt. De meeste teksten op de stenen waren door de jaren heen onleesbaar geworden.

Geschiedenis van de begraafplaats

In 1823 liet de Joodse Gemeente deze begraafplaats aanleggen op de terp Barrewier. Dit is een kleine terp die toen nog buiten de bebouwde kom lag, een stukje ten noorden van de stad. Dit is ook goed te zien op de kadastrale kaart van 1832, waar de begraafplaats rood omcirkeld is (zie afbeelding 1). Voordat de begraafplaats in Sneek werd aangelegd, maakten de Joodse inwoners gebruik van de Joodse begraafplaats in Leeuwarden.

In 1890 werd de Joodse begraafplaats bij Sneek uitgebreid in de richting van de stad. Tot 1951 was de toegang via een lang pad richting de Leeuwarderweg. Tegenwoordig bevindt de ingang zich in het Burgemeester de Hooppark. Naast de ingang van de begraafplaats werd in 2011 een monument geplaatst ter herinnering aan de Joodse gemeenschap van Sneek. Op de begraafplaats zijn 96 grafstenen bewaard gebleven, waarvan de oudste grafsteen dateert uit 1823.

Herstel van de grafstenen

Dankzij een initiatief van Stichting Monument Synagoge Sneek heeft de eigenaar van de begraafplaats contact opgenomen met de Stichting Boete en Verzoening. Deze stichting heeft al veel Joodse begraafplaatsen opgeknapt in Nederland en hebben dus ruime expertise in het herstellen van grafstenen.

De vrijwilligers hebben de stenen eerst voorzichtig schoongemaakt. Daarna zijn de stenen opgeschuurd.  De stenen die oorspronkelijk zwartgeletterd waren, zijn met een stempel, penseel en inkt weer ‘gezwart’, zodat de teksten weer goed leesbaar zijn. Dit proces, ook wel ‘zwarten’ genoemd, wordt uitgevoerd door een kurk in een potje inkt te dopen en deze voorzichtig op de uitstekende letters te drukken. Zo wordt elke letter weer zwart. Eventuele inktspetters naast de letters worden met een klein mesje zorgvuldig weggekrabd.

Ook is meteen de mooie groene boomsingel van de begraafplaats gesnoeid en het toegangshek schoongemaakt.  

Vrijwilligers ontvangen een boomcertificaat

De vrijwilligers van de stichting Boete en Verzoening hebben hard gewerkt om de begraafplaats in Sneek op te knappen. Als beloning voor hun werk kregen ze een boomcertificaat van het Joods Nationaal Fonds. Dit betekent dat er een boom wordt geplant in de Negev-woestijn, speciaal op naam van de vrijwilliger. 

De begraafplaats ziet er nu weer prachtig uit. De stichting mag trots zijn op het mooie werk!