Provinciale Staten- en waterschapsverkiezingen 2023

Woensdag 15 maart 2023
Op 15 maart 2023 hebben de verkiezingen plaatsgevonden voor de leden van de Provinciale Staten en de leden van het algemeen bestuur van het waterschap.
Voorlopige uitslagen Súdwest-Fryslân
De voorlopige uitslagen van de in Súdwest-Fryslân uitgebrachte stemmen komen te staan op onze uitslagen-website.
Nieuwe zitting gemeentelijk stembureau
Het centraal stembureau te Leeuwarden heeft het gemeentelijk stembureau (GSB) opdracht gegeven tot het onderzoeken van vermeende fouten in de processen-verbaal van de verkiezingsuitslag.
Hiertoe zal een openbare zitting van het GSB Súdwest-Fryslân plaatsvinden op woensdag 22 maart 2023, vanaf 10.00 uur in het Bestjoershûs (Himdykkeamer), Marktstraat 1 te Sneek.
Meldingsformulier stemopneming Provinciale Staten verkiezingen
Vermoed je dat er een fout gemaakt is bij de Provinciale Staten verkiezingen? Je kunt vanaf 15 maart tot uiterlijk dinsdag 21 maart 2023 16.00 uur schriftelijk een melding indienen bij het Centraal Stembureau. Download het meldingsformulier, vul het in en stuur het op naar het CSB (Gemeente Leeuwarden) of stuur een mail naar verkiezingen@leeuwarden.nl.
Meldingsformulier stemopneming Waterschapsverkiezingen
Vermoed je dat er een fout gemaakt is bij de Waterschapsverkiezingen? Ga voor meer informatie naar de website van Wetterskip Fryslân en vul het meldingsformulier in.

Waarom stemmen voor het waterschap?
De waterschapsverkiezingen zijn verkiezingen voor het bestuur van de waterschappen. Door te stemmen kun je meebeslissen over de besteding van jouw belastinggeld en invloed uitoefenen op de werkwijze van het waterschap. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor het waterbeheer in Nederland. Zij zorgen voor de aanvoer en afvoer van water, het zuiveren van rioolwater en het onderhoud van waterkeringen zoals dijken en duinen. Sommige waterschappen beheren ook wegen en vaarwegen.
Waarom stemmen voor Provinciale Staten?
Het hoogste gezag in de provincie ligt bij de Provinciale Staten. Leden ervan worden rechtstreeks door de inwoners van de provincie gekozen. De voornaamste taak is het controleren van het bestuur van de provincie en het kiezen van de leden van de Eerste Kamer. Door jouw stem uit te brengen kun je dus invloed uitoefenen.
Wanneer mag ik stemmen?
Je mag voor de Provinciale Statenverkiezing stemmen als je
- Nederlander bent;
- 18 jaar of ouder bent;
- op 30 januari 2023 in de provincie Fryslân woont;
- niet bent uitgesloten van het kiesrecht.
Je mag voor de waterschapsverkiezing stemmen als je
- Nederlander, EU-burger of niet-Nederlander met een geldige verblijfsvergunning bent;
- 18 jaar of ouder bent;
- op 30 januari 2023 in het gebied van Wetterskip Fryslân woont;
- niet bent uitgesloten van het kiesrecht.
Wat heb je nodig als je gaat stemmen?
- Neem je stempas mee. Als je voor beide verkiezingen mag stemmen, heb je twee stempassen ontvangen. Afhankelijk van jouw nationaliteit kan het zijn dat je alleen een stempas hebt ontvangen voor de waterschapsverkiezing. Je mag dan alleen voor die verkiezing stemmen.
- Neem je paspoort, ID-kaart, rijbewijs of verblijfsdocument mee. Dit identiteitsbewijs mag niet langer dan vijf jaar verlopen zijn.
Coronaklachten? Ga niet naar het stembureau!
Heb je klachten of koorts op het moment dat je naar het stembureau wilt, dan mag je niet komen. Je kunt dan iemand anders vragen om namens jou te stemmen.
Op wie kan ik stemmen?
Bekijk de kandidatenlijsten van alle deelnemende partijen voor:
- Provinciale Statenverkiezingen
- Provinciale Statenverkiezingen in grote letters
- Waterschapsverkiezingen
- Waterschapsverkiezingen in grote letters
- Luister naar de gesproken versie van de kandidatenlijsten.
Stemhulp
Weet je nog niet op wie je gaat stemmen? Ontdek welke partij het beste bij jouw standpunten past. Kijk op:
Meer informatie over de verkiezingen?
Hieronder hebben we de antwoorden op de veelgestelde vragen voor je verzameld. Je leest er ook een overzicht van alle stembureaus in onze gemeente.
Voor meer informatie over de verkiezingen kun je op afspraak bij ons terecht. De bezoekadressen van Bureau Verkiezingen zijn:
- Marktstraat 8 te Sneek;
- Jongemastraat 2 te Bolsward.
Bureau Verkiezingen is van maandag tot en met donderdag open van 9.00-16.00 uur en op vrijdag van 9.00-12.30 uur.
Mailen kan naar verkiezingen@sudwestfryslan.nl. Wil je liever bellen? Dat kan via telefoonnummer 14 0515. Algemene informatie over de verkiezingen vind je op de website van de Kiesraad.

Veelgestelde vragen over de verkiezingen
Op jouw stempas staat het adres van een stembureau bij je in de buurt. Maar je mag ook in een ander stembureau in Súdwest-Fryslân stemmen. Kijk onder het overzicht stembureaus waar je kunt stemmen.
De stempassen worden in de tweede helft van februari bezorgd door PostNL. De kandidatenlijsten worden uiterlijk begin maart huis-aan-huis bezorgd. Op dit biljet staat het overzicht van alle deelnemende partijen en kandidaten en de locatie van alle stembureaus in deze gemeente.
Let op: Door corona kan er kort van tevoren nog een stembureau veranderen. Hier lees je het laatste nieuws of bel 14 0515. Wij helpen je graag.
Je kunt op drie manieren een nieuwe stempas aanvragen:
- online een kiezerspas of vervangende stempas aanvragen tot uiterlijk vrijdag 10 maart 2023;
- schriftelijk tot uiterlijk vrijdag 10 maart 2023;
- persoonlijk bij het gemeenteloket in Sneek of Bolsward tot uiterlijk dinsdag 14 maart 2023 12.00 uur.
De oude stempas is dan niet meer geldig.
Zonder stempas is het niet mogelijk om te stemmen.
Je kunt dan een andere kiezer vragen om namens jou te stemmen. Dit heet een volmacht afgeven.
Woont degene die voor jou gaat stemmen ook in Súdwest-Fryslân?
- Vul de achterkant van je stempas in en zet je handtekening.
- Geef je stempas mee aan de persoon die voor je gaat stemmen.
- Geef ook (een kopie van) jouw ID-bewijs mee.
- De persoon die namens jou stemt woont in Súdwest-Fryslân en stemt tegelijkertijd voor jou én zichzelf.
Je kunt ook, nog voordat je een stempas hebt gekregen, al iemand aanwijzen om voor jou te stemmen. Dit doe je met een schriftelijke volmacht. Die gebruik je ook als degene die je wilt machtigen niet in deze gemeente woont. De gemachtigde moet wel in de provincie Fryslân wonen of binnen het gebied van Wetterskip Fryslân.
Download het verzoek om bij volmacht te stemmen vul het in, scan en mail het naar verkiezingen@sudwestfryslan.nl, of stuur het verzoek op via de post naar Gemeente Súdwest-Fryslân, team Verkiezingen, Postbus 10.000, 8600 HA Sneek.
- Schriftelijk of per e-mail indienen kan tot uiterlijk vrijdag 10 maart 2023;
- Persoonlijk afgeven of aanvragen bij het gemeenteloket in Sneek of Bolsward tot uiterlijk dinsdag 14 maart 2023 12.00 uur.
Dan heb je een kiezerspas nodig.
Deze kun je op drie manieren aanvragen:
- online een kiezerspas of vervangende stempas aanvragen tot uiterlijk vrijdag 10 maart 2023;
- schriftelijk tot uiterlijk vrijdag 10 maart 2023;
- persoonlijk bij het gemeenteloket in Sneek of Bolsward tot uiterlijk dinsdag 14 maart 2023 12.00 uur.
Met de kiezerspas kun je gaan stemmen binnen de provincie Fryslân en/of binnen het gebied van Wetterskip Fryslân.
Je mag ook stemmen als je paspoort, ID-kaart of rijbewijs op de verkiezingsdag maximaal 5 jaar verlopen is.
Je mag stemmen als je een Verklaring van Vermissing laat zien in het stembureau. Samen met een document waar jouw naam en foto op staan, bijvoorbeeld een OV-chipkaart. Een Verklaring van Vermissing vraag je aan bij de gemeente.
Overzicht stembureaus
Alle stemlokalen in onze gemeente zijn toegankelijk voor mindervaliden.
Woensdag 15 maart 2023 zijn de stemlokalen geopend van 07.30 uur tot 21.00 uur.
- Arum, ’t Lokaal, Sytzamaweg 46
- Blauwhuis, De Freonskip, Vitusdyk 15
- Bolsward, It Heechhout, P.A. Bruinsmastraat 24
- Bolsward, Sporthal Middelzee Bureau I + II + III, De Blink 3
- Bolsward, Centrum Gasthuiskerk, Gasthuissingel 33
- Bolsward, Doopsgezinde Kerk, Skilwyk 29
- Burgwerd, Dorpshuis “Doniahûs”, Doniaweg 9
- Easterein, Verenigingsgebouw “De Skoalleseize”, ’t Heechhiem 11
- Easterwierrum, MFC De Tysker, Skuorrehôfwei 2 A
- Exmorra, Dorpshuis ‘t Honk, Dorpsstraat 48
- Gaast, Dorpshuis De Fûke, Buren 27
- Gaastmeer, Dorpshuis “Us Doarpshûs”, Munkedyk 15
- Goënga, Dorpshuis De Kosterij, Aldfeartsdyk 3
- Heeg, MFC It Heechhûs Bureau I + II, It Eilân 67
- Hemelum, Dorpshuis “de Begine”, Buorren 27
- Hindeloopen, Gemeenschapscentrum De Foeke, Nieuwstad 49
- Hommerts, Doarpshûs Oan it Far, Jeltewei 96
- IJlst, Ontmoetingscentrum “De Eehof”, Eegracht 48
- IJlst, Museum en Werkplaats Houtstad-IJlst, Sneekerpad 14
- It Heidenskip, Dorpshuis It Swaeigat, Brânburren 26
- Kimswerd, MFC Piers’ Stee, Harlingerweg 26 A
- Koudum, MFC De Klink Bureau I + II, Ds L Tinholtstraat 1
- Lollum, Dorpshuis De Nije Haven, Schoolbuurt 8
- Makkum, Kerkelijk Centrum “Het Anker”, Buren 17
- Makkum, Van Doniakerk, Kerkeburen 37
- Molkwerum, ‘t Swannenêst (De Doarpskeamer), Westerich 1
- Nijland, MFC De Mande, Tramstrjitte 2 A
- Offingawier, Dorpshuis De Wier, Fiifgeawei 9
- Oosthem, Dorpshuis It Himsterhûs, De Cingel 20
- Oppenhuizen, MFC It Harspit, P.Walmastrjitte 8 A
- Oudega, MFC It Joo, De Joodyk 2
- Parrega, Johannes de Doperkerk, Kerkbuurt 3
- Pingjum, Dorpshuis De Nije Bân, Lammert Scheltesstraat 12
- Raerd, Doarpshûs De Trijesprong, Buorren 30
- Scharnegoutum, Dorpshuis It Swettehûs, Bureau I + II, Legedyk 43
- Schraard, Dorpshuis “De Utwyk”, Schoolstraat 16
- Sibrandabuorren, Mienskipsskoalle de Legeaën, Aesgewei 56
- Sneek, Brede School Duinterpen I + I I +III (sporthal), Keizersmantel 1
- Sneek, Café Restaurant “De Kajuit”, Jachthaven de Domp 1
- Sneek, Wijkgebouw De Eekmolen Bureau I + II, Frederik Hendrikstraat 22
- Sneek, Wijkgebouw De Zwetser (ingang via parkeerterrein), Hugo de Grootstraat 2
- Sneek, Gymzaal It Rak, Burgemeester de Hooppark 4
- Sneek, Wijkgebouw It Roefke, Valkstraat 17
- Sneek, VBG De Bron Bureau I + II, Middelzeelaan 1
- Sneek, It Skûlplak, Troelstrakade 22
- Sneek, ROC Friese Poort, Harste 4
- Sneek, Wijkgebouw De Schuttersheuvel Bureau I + II, Harmen Sytstrastraat 8 a
- Sneek, ’t Convenant, Oude Dijk 15
- Sneek, Ut Wykje, Gonggrijpstraat 50
- Sneek, Vergaderzaal achter het Witte Kerkje, Julianastraat 3
- Sneek, Waltaplein, Marktstraat 5
- Sneek, Wijkgebouw “De Opslach”, Kaatsland 11
- Sneek, MFC De Spil, Molenkrite 169
- Stavoren, MFC De Kaap, Voorstraat 80
- Tjerkwerd, Dorpshuis It Waltahûs, Kade 2
- Warns, Doarpskultuerhûs De Spylder, Buorren 23
- Witmarsum, Aylva State (vóór hoofdingang rechts), van Aylvaweg 29
- Wommels, Partycentrum “It Dielshûs” Bureau I + II, ’t Bosk 41
- Workum, Woonzorgcentrum Nij Mariënacker, Mariënacker 1
- Workum, Oer de Toer, Merk 7
- Workum, Kultuerhús Klameare, Merk 1
- Woudsend, MFC De Driuwpôlle, Lynbaen 15
- Ysbrechtum, Doarpshûs “It Nije Formidden”, Doarpshûsleane 1
- Zurich, Dorpshuis It String, Caspar de Roblesdijk 1 A
Je mag in alle stemlokalen stemmen met hulp van een begeleider of een stembureaulid.
Stemmen met een stemmal of soundbox
Heb jij een lichamelijke en/of visuele beperking en wil je stemmen met een stemmal of soundbox? De gemeenten Waadhoeke, Harlingen, Heerenveen en Leeuwarden hebben hiervoor speciaal ingerichte stembureaus.
Wat moet je doen:
- Vraag online een kiezerspas aan tot uiterlijk vrijdag 10 maart 2023;
- vraag persoonlijk een kiezerspas aan bij het gemeenteloket in Sneek of Bolsward tot uiterlijk dinsdag 14 maart 2023 12.00 uur.
- De reiskosten naar deze stembureaus vergoeden wij
Locaties stembureaus met stemmal of soundbox
- Harlingen: stembureau MFC Het Vierkant, J v Oldenbarneveltstr 2
- Heerenveen: stembureau gemeentehuis, Crackstraat 2
- Leeuwarden: stembureau De Harmonie, Ruiterskwartier 4
- Waadhoeke: stembureau gemeentehuis Harlingerweg 18

Informatie voor politieke partijen
Iedere partij mag in deze gemeente naar eigen behoefte sandwich- en driehoeksborden plaatsen in de openbare ruimte met daarop verkiezingsposters. Je moet je dan wel aan de volgende voorschriften houden:
- De borden mogen een maand voorafgaand aan de verkiezingen of het referendum worden geplaatst. Startdatum is de dag waarop een maand later de verkiezingen plaatsvinden (dus bijvoorbeeld 14 februari in het geval 15 maart 2023 de verkiezingsdatum is).
- Uiterlijk de maandag na de verkiezingen moeten de borden, posters en het bevestigingsmateriaal verwijderd zijn.
- De sandwich- en driehoeksborden mogen geen gevaar of hinder kunnen veroorzaken. De borden mogen ook geen obstakel zijn voor de doorstroming van het verkeer op zowel de rijbaan als fiets- en voetpaden.
- De sandwich- of driehoeksborden mogen het zicht op verkeersborden niet belemmeren.
- Het is niet toegestaan sandwich- en driehoeksborden te plaatsen binnen een afstand van 40 meter van kruisingen, verkeerslichten en spoorwegovergangen.
- Je mag geen posters of ander materiaal plakken in of op bushokjes, elektriciteitshokken en andere dergelijke objecten.
- Je moet de openbare weg en de zaken waarop de borden/posters zijn aangebracht, onbeschadigd en schoon achterlaten. Als je dit niet of onvoldoende doet, herstelt de gemeente dit op jouw kosten.
- Je bent verplicht aanwijzingen van de gemeente, brandweer en politie in het belang van de openbare orde, de veiligheid of het verkeer, zorgvuldig en direct op te volgen.
- Deze regeling geldt niet voor het plaatsen van sandwich- en driehoeksborden op provinciale N-wegen en landelijke A-wegen, ook al vallen deze wegen gedeeltelijk binnen onze gemeente.
In deze steden worden vier weken voor de verkiezingen verkiezingsborden geplaatst waarop partijen hun posters mogen aanplakken. De borden komen te staan op de volgende locaties:
- Bolsward: hoek Broerestraat / Jongemastraat;
- Sneek: Wip, hoek Leeuwenburg / Schaapmarktplein;
- Workum: Merk, nabij de Protestantse Kerk.
Als je posters aan wilt plakken op verkiezingsborden, moet je je houden aan de volgende regels:
- De verkiezingsposters mogen een maand voorafgaand aan de verkiezingen op de verkiezingsborden worden geplakt;
- Partijen mogen alleen posters op A2-formaat gebruiken (42 x 60 cm);
- Partijen mogen hun posters niet over posters van andere partijen heen plakken;
- Partijen moeten de posters zelf aanplakken. Het is niet mogelijk een beroep te doen op gemeentelijke diensten.
Heb je nog vragen over het aanplakken van verkiezingsposters dan mag je contact met ons opnemen via telefoonnummer 14 0515 of stuur je vraag via e-mail naar info@sudwestfryslan.nl.