Subsidie onderhoud, restauratie en onderzoek
Voor monumenten en beeldbepalende gebouwen zijn er vanuit de gemeente (en provincie en Rijk) verschillende mogelijkheden voor subsidie en financiering. Met de gemeentelijke subsidies willen we bijdragen aan het behoud van historische gebouwen. En het behoud van waardevolle stads- en dorpsgezichten.
Welke panden in onze gemeente zijn aangemerkt als monument of deel uitmaken van een beschermd dorps-stadsgezicht zie je in het geo-portaal.
Wijziging per 2023
Per 1 januari 2023 is het ook mogelijk om een subsidie aan te vragen voor:
- het dakherstel/-onderhoud van je karakteristieke pand;
- voor erfgoedverbeeldingen, zoals een paneel of informatiebord;
- voor een kleur historisch onderzoek en
- voor gravend archeologisch onderzoek.

Meer informatie over het aanvragen van een gemeentelijke subsidie lees je onder Erfgoed en monumenten. Daar vind je ook de beschikbare digitale aanvraagformulieren en de regeling Cultureel Erfgoed met alle voorwaarden.
Welke gemeentelijke subsidies allemaal mogelijk zijn lees je hieronder. Wil je meer informatie? Stuur een email naar: erfgoed@sudwestfryslan.nl
Gemeentelijke monumenten en kerken zonder monumentale status
Voor werkzaamheden die niet onder normaal onderhoud vallen, maar wel onder groot onderhoud en/of cascoherstel, kan je subsidie aanvragen. Van groot onderhoud is sprake van wanneer je meer dan 20% van een onderdeel restaureert of vervangt.
De subsidie voor gemeentelijke monumenten is 50% van de subsidiabele kosten met een maximum van € 10.000 voor kerken zonder status geldt een maximum van € 7.500.
Kleine initiatieven in beschermde gezichten
Voor het terugbrengen of herstellen van onderdelen die de historische beleving van een beschermde stads- of dorpsgezichten vergroot kan je een subsidie aanvragen. Onderdelen die deze beleving vergroten zijn onder andere:
- oude stoepen
- uithangborden
- muurschilderingen
- hijsbalken
- gevelindelingen
Het terugbrengen of herstel van een onderdeel moet gebaseerd zijn op historische gegevens zoals een bouwtekening of een oude foto. Laat je hiervoor een historische onderzoek uitvoeren dan is hier een aparte subsidie voor mogelijk.
De subsidie voor het terugbrengen of herstellen van historische onderdelen is 50% van de subsidiabele kosten met een maximum van € 2.000.
Bouw- of kleurhistorisch onderzoek
Voor de kosten van een bouw- of kleurhistorisch onderzoek kan je een eenmalige subsidie aanvragen wanneer deze:
- deel uitmaakt van een aanvraag om een omgevingsvergunning: 100% met maximum van € 1.000;
- nodig is voor de aanvraag van een klein initiatief: 100% met een maximum van € 500.
Inspecties
Voor een 1e bouwkundige inspectie van een rijks- of gemeentelijke monument of kerk door de Monumentenwacht Fryslân of andere onafhankelijke organisatie kan je een subsidie aanvragen. De subsidie is 100% met een maximum van € 500.
Karakteristieke panden
Voor werkzaamheden aan de traditionele dakbedekking van een karakteristiek pand kan je per 1 januari 2023 een subsidie aanvragen.
Deze subsidie is alleen mogelijk voor werkzaamheden aan een traditionele dakbedekking van dakpannen, leien, metalen (zink, koper, lood) en/of riet maar ook voor het aanbrengen, vervangen of restaureren van uilenborden.
De subsidie is 50% van de kosten met een maximum van € 2.000 voor panden met aanduiding ‘karakteristiek’ of ‘karakteristiek 2’ in het bestemmingsplan. Voor panden met de hogere aanduiding ‘karakteristiek 1’ geldt een maximum van € 7.500.
Rijksmonumentale molens
Voor werkzaamheden die nodig zijn om de molen in stand te houden kan een gemeentelijke subsidie worden aangevraagd. Deze subsidie wordt alleen verleend als hiervoor ook een rijkssubsidie is toegekend.
De gemeentelijke subsidie is 25% van de subsidiabele kosten zoals door het rijk vastgesteld, met een maximum van € 2.500 per jaar.
Erfgoedverbeeldingen
Voor de kosten die zijn verbonden aan het realiseren van een erfgoedverbeelding zoals bijvoorbeeld paneel- of informatieborden kan je per 1 januari 2023 een subsidie aanvragen. Om in aanmerking te komen voor deze subsidie moet je aanvraag wel voldoen aan meerdere voorwaarden. Deze voorwaarden vind je in artikel 7.1.5 van onze subsidieregeling 2023
De subsidie is 50% van de kosten met een minimum van € 300 en een maximum van € 750.
Gravend archeologisch onderzoek
Particuliere eigenaren kunnen voor de kosten voor het verrichten van gravend archeologisch onderzoek een subsidie aanvragen. De subsidie is 50% van de kosten met een maximum van € 20.000.
Unieke objecten
Voor het instandhouden en/of versterken van zeldzame objecten/bouwwerken die volgens het college van grote culturele erfgoedwaarde zijn. De subsidie is 50% van de subsidiabele kosten met een maximum van € 10.000.
Jaarlijks stelt de provincie Fryslân subsidie beschikbaar voor, onder andere, monumentenonderhoud en herbestemming van niet-woningen (dus niet voor woonhuizen).
Subsidies die veelal jaarlijks terugkomen zijn voor werkzaamheden zoals:
- restauratie van rijksmonumenten
- herbestemming van rijksmonumenten
- onderhoud van rijksmonumentale molens
- restauratie en herbestemming van gemeentelijke monumenten
- restauratie en herbestemming van karakteristieke panden
- plankosten
De aanvraag is alleen mogelijk binnen een bepaalde tijd. Meer informatie over de subsidieregeling.
Instandhouden woonhuis rijksmonumenten
Jaarlijks, tussen 1 maart en 30 april, kan je voor het instandhouden van je rijksmonumentale woning een woonhuissubsidie aanvragen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het gaat hierbij om kosten die je in het kalenderjaar voorafgaand aan de subsidieaanvraag hebt gemaakt. Voor werkzaamheden uitgevoerd in het jaar daarvoor kan je geen subsidieaanvraag meer doen. Meer informatie hierover en hulp bij je aanvraag vind je op website van de RCE.
Instandhouden niet-woonhuis rijksmonumenten
Voor werkzaamheden voor regulier onderhoud aan jouw rijksmonumentale niet-woningen kan je een subsidie instandhouding rijksmonumenten (SIM-regeling) aanvragen.
Kom je hiervoor in aanmerking? Dan kan je deze jaarlijks van 1 februari tot en met 31 maart voor een periode van 6 jaar aanvragen. Meer info hierover vind je op de website van de RCE
Herbestemmen
Voor monumenten die zich lastig lenen voor herbestemmen is het mogelijk om gebruik te maken van herbestemmingssubsidie. De herbestemmingssubsidie moet voorkomen dat monumenten waarvoor een nieuwe functie lastig te vinden is, langere tijd leeg staan en daardoor snel achteruit gaan. Meer hierover vind je op de website van cultureelerfgoed.nl
Andere info over monumenten
Lees hier alles over een bouwhistorisch onderzoek.
Lees hier alles over duurzame aanpassingen.
Lees hier alles over het verbouwen van een monument.
Lees hier alles over archeologie.
Lees hier alles over vergunning voor werkzaamheden (niet bouwen) binnen waardevol gebied.
Lees hier alles over cultureel erfgoed.