Wil je weten welke panden in onze gemeente zijn aangemerkt als rijks- of gemeentelijk monument of als pand binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht?  Kijk dan in ons geo-portaal Súdwest-Fryslân.

Wil je weten of jouw pand de status karakteristiek heeft? Kijk hiervoor op het Omgevingsloket.  Via de knop “regels op de kaart” kom je in het viewer-scherm waar je links bovenaan je adres kan intypen.  Selecteer je adres en de bijbehorende plannen worden in de linker kolom getoond. Klik op het meest recente omgevingsplan. Heeft je pand een karakteristieke status dan wordt dit in de rechterkolom onder ‘bouwaanduiding’ vermeld.

Voordat je een vergunning aanvraagt, kijkt team Erfgoed graag met je naar de mogelijkheden. Bel 14 0515 of mail team erfgoed voor het maken van een afspraak. Er is best veel mogelijk maar houd er rekening mee dat niet alle veranderingen zijn toegestaan. Lees hieronder wat voor jouw pand van toepassing is. Via het Omgevingsloket kun je ook nog een vergunning check doen.

Voer je alleen klein en regulier onderhoud uit aan het monument, waarbij de materiaalsoort, kleur, vorm, detaillering en profilering niet verandert? Dan kun je vergunningsvrij aan de slag gaan. Ga je iets ingrijpender aan de slag, dan is een omgevingsvergunning nodig. Zo heb je bijvoorbeeld een vergunning nodig bij:

• Het afkrabben van oude verflagen;
• Het schilderwerk overschilderen in een andere kleur;
• Het vernieuwen van zaken als kozijnen, deuren en ramen;
• Het vernieuwen van zaken als metselwerk, voegwerk en houten gevels;
• Het uitvoeren van gevelreiniging onder hoge druk;
• Het veranderen van de indeling van het pand;
• Het slopen van monumentale onderdelen;
• Nieuwe aanplantingen of verhardingen in historische parken en tuinen.
• Herstellen of moderniseren van oorspronkelijke onderdelen in het interieur.

Wil je meer weten over wat er vergunningvrij mogelijk is of waar je een omgevingsvergunning voor nodig hebt? Neem dan contact op met team erfgoed  of doe eerst de vergunningcheck op het Omgevingsloket.

Voor het bouwen binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht is in veel gevallen een vergunning vereist. Voor het slopen van een pand binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht heb je altijd een omgevingsvergunning nodig.

Voor bepaalde (kleinere) bouwwerken die niet zichtbaar zijn vanaf het openbare gebied heb je geen omgevingsvergunning nodig. Hetzelfde geldt voor inpandige veranderingen of gewoon onderhoud, waarbij de materiaalsoort, kleur, vorm, detaillering en profilering niet verandert. Ga je ingrijpender aan de slag, dan is een omgevingsvergunning nodig. Zo heb je bijvoorbeeld een vergunning nodig bij:

• Het vervangen van dakpannen door ander type pan, ander materiaal
• Het vervangen van houten delen (kozijnen etc) door bijvoorbeeld kunststof;
• Wijzigingen aan het casco, gevelindeling (ramen, deuren);
• Het plaatsen van zonnepanelen
• Het veranderen de eigen stoep of hekwerk voor het pand;
• Het bouwen en slopen van zaken die zichtbaar zijn vanaf openbaar gebied;

Wil je meer weten over wat er vergunningvrij mogelijk is of waar je een omgevingsvergunning voor nodig hebt? Neem dan contact op met team erfgoed of doe eerst de vergunningcheck op

Wil je meer weten over wat er vergunningvrij mogelijk is of waar je een omgevingsvergunning voor nodig hebt? Neem dan contact op met team erfgoed of doe eerst de vergunningcheck op het Omgevingsloket.

Wil je een karakteristieke pand aan de buitenzijde verbouwen of (deels) slopen dan kun je te maken krijgen met extra regels. De regels hebben als doel om de hoofdvorm van het pand zoveel mogelijk te behouden om zo een verlies van herkenbaarheid van de plek of het gebied te voorkomen. De extra regels die gelden voor karakteristieke panden vind je in het omgevingsplan.

Voor werkzaamheden in de grond in gebieden met archeologische, landschappelijke of cultuurhistorische, kan een vergunning nodig zijn. Dit geldt bijvoorbeeld voor het aanleggen van wegen of paden, het dempen of graven van sloten, het planten van diepgewortelde bomen, diepploegen, of het ophogen en afgraven van grond.

Uitgebreide informatie hierover vind je op de pagina Waardevol gebied.

Wil je een omgevingsvergunning aanvragen? Dat kan via het Omgevingsloket.

Zodra wij de vergunningsaanvraag hebben ontvangen, geven wij je een seintje. We gaan dan meteen voor je aan de slag. We kijken of de aanvraag voldoet aan de regels en vragen advies aan de gemeentelijke welstands- en monumentencommissie Hûs en Hiem. Gaat het om een grote ingreep, dan wordt ook de Rijksdienst voor  Cultureel Erfgoed (RCE) om advies gevraagd. In sommige gevallen komt zelfs de provincie eraan te pas.

Voor rijksmonumenten geldt dat voor uitgebreide werkzaamheden, sloop, reconstructie en herbestemming, een uitgebreide procedure van kracht is met een termijn van 26 weken met een mogelijke verlenging van 6 weken.

Voor gemeentelijke monumenten en eenvoudigere ingrepen bij rijksmonumenten, waarbij het Rijk niet om advies hoeft te worden gevraagd, geldt een reguliere procedure van 8 weken met een mogelijke verlenging van 6 weken.

Binnen onze gemeente zijn er subsidiemogelijkheden voor het in stand houden van gemeentelijke monumenten en karakteristieke panden. Ook is subsidie mogelijk voor het terugbrengen van historische details aan panden binnen een beschermd stads- dorpsgezicht. Lees meer over subsidiemogelijkheden voor onderhoud en restauratie.