Kappen en herplanten bomen
Wij hebben ruim 50.000 bomen en 47 hectare bos in eigendom en beheer. Bomen dragen bij aan de kwaliteit van de openbare ruimte en een gezond leefklimaat. We gaan dus zorgvuldig om met het kappen van bomen. We controleren al onze bomen om de 2 jaar op veiligheid. Pas wanneer de boom echt weg moet, wordt hij gekapt.
Wil je weten welke bomen we kappen in het openbare gebied en waarom we dat doen? Of wil je weten of we ergens gaan herplanten? Bekijk dan onze bomenkaart. Lees hieronder verder voor meer informatie over het kappen van bomen.
Bekijk onze bomenkaart
Groenclusters
In een aantal dorpen en steden zijn bepaalde groenclusters te vinden. Dit zijn groengebieden zoals parken en bossen, maar soms ook particuliere grond. Deze clusters zijn belangrijk voor de leefomgeving. Wordt er een boom in dit cluster gekapt? Dan moet er een nieuwe worden geplant. Staat je boom in het groencluster? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig om de boom te mogen kappen.
Bekijk op het Geo-Portaal de groenclusters.
Wet natuurbescherming (voormalige Boswet)
In een aantal gevallen kan ook de wet natuurbescherming van toepassing zijn voor het kappen van bomen. Dit betekent dat je dan voor het kappen ook een kapmelding moet doen bij de provincie Fryslân. Je moet hier altijd rekening mee houden ook als je geen kapvergunning nodig hebt van de gemeente.
Voor meer informatie verwijzen wij je naar de website van de Provincie Fryslân. Je kunt op deze website de melding ook indienen via het formulier.
Bomenregister
In onze gemeente zijn meer dan 3000 bijzondere en monumentale bomen vastgelegd in een bomenregister 2024. In principe kappen we geen bomen die in het bomenregister staan. Zorgt de boom voor extreme overlast of een onveilige situatie? Dan kunnen we ervoor kiezen om de boom toch te kappen. Staat je boom in het bomenregister? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig om de boom te mogen kappen.
Veelgestelde vragen over het kappen van bomen
Een boom wordt alleen gekapt als dat ook echt nodig is. Een boom kan worden gekapt om de volgende redenen:
- De boom is gevaarlijk voor de omgeving: hij kan omvallen of er kunnen zware takken afbreken. Bomen kunnen gevaarlijk worden, omdat ze ziek zijn door zwamaantastingen of door scheuren en houtrot;
- De boom zit de groei van een andere boom in de weg. We halen deze boom weg, zodat de andere boom weer genoeg ruimte krijgt om te groeien;
- De boom moet weg, omdat we met nieuwbouw bezig gaan of wegen en rioleringen willen opknappen;
- We kunnen spontaan ontstane bomen en struiken weghalen voor het behoud van ons open landschap;
- De boom zorgt voor schade aan kabels en leidingen;
- De boom zorgt voor ernstige overlast (let op: overlast van schaduw bij bijvoorbeeld zonnepanelen, bladluis, bladval, zaden en vruchten en allergieën vallen hier niet onder en worden niet gekapt).
Om de twee jaar laten we alle gemeentelijke bomen controleren op veiligheid door speciaal opgeleide medewerkers. Wij hebben als gemeente namelijk zorgplicht voor bomen. Waar nodig controleren we jaarlijks de bomen. Uit de controles blijkt of een boom gevaar oplevert en gesnoeid of gekapt moet worden. Mocht het nodig zijn, dan vindt er nader inspectie plaats door een eigen boomveiligheidsspecialist. Soms wordt een extern bureau ingeschakeld.
Half november worden alle te kappen bomen gemarkeerd met witte kruizen. In december of januari beginnen we met het verwijderen van deze bomen. Rond 1 maart stoppen we met deze werkzaamheden.
Bomen met Iepziekte worden na constatering op hele korte termijn door de Iepenwacht verwijderd om verder besmetting te voorkomen. Bomen met direct gevaar worden ook zo snel mogelijk verwijderd.
Zie je een wit kruis op een boom staan? Dan wordt deze boom gekapt. Wil je weten welke bomen we kappen in het openbare gebied en waarom we dat doen? Bekijk dan onze bomenkaart in het Geo-portaal. Het Geo-portaal werkt als volgt:
- Kies bij ‘Datasets’ voor Bomenkaart en winterkap;
- Klik op een boom in de kaart voor meer informatie of zoek door middel van de knop met het vergrootglas. Een rode ster in de kaart betekent: de boom wordt gekapt. Een blauwe ster (project) betekent: de boom wordt gekapt, maar hier volgt nog informatie over;
- Onder ‘Objectgegevens’ wordt meer informatie over de boom getoond.
Staat je boom in het groencluster of het bomenregister?
Dan heb je een omgevingsvergunning nodig. Je vraagt deze aan bij het Omgevingsloket.
Staat je boom niet in het groencluster of het bomenregister?
Dan mag je de boom kappen zonder vergunning.
Let er wel op dat je geen dieren en/of nesten verstoort bij het kappen. Twijfel je of je een vergunning nodig hebt? Neem dan telefonisch contact met ons op via 14 0515.
Een deel van hout wordt verkocht aan aannemers. Geschikte bomen gaan naar houtzaagmolen De Rat in IJlst of De Jager in Woudsend. Zij maken hier onder andere meubels, masten, hekwerken van. Wist je dat van wilgenhout soms klompen worden gemaakt?
De takken laten we, waar het kan, liggen als voeding voor het bodemleven voor vogels. De houtsnippers worden gebruikt als biomassa voor groene energie in de Friese kassen.
We hebben met elkaar afgesproken om zo veel mogelijk voor iedere gekapte boom een nieuwe boom terug te planten. Helaas is het niet altijd mogelijk op dezelfde plaats een boom terug te planten omdat er te weinig ruimte is of door aanwezigheid van kabels en leidingen. Mocht dit het geval zijn, dan gaan we op zoek naar een locatie in de buurt.
We kiezen er steeds vaker voor om meerdere boomsoorten terug te planten. Deze variatie in soorten biedt meer kansen voor de flora en fauna in de omgeving (biodiversiteit). We voorkomen hiermee ook dat er in de toekomst door ziekten veel bomen tegelijk wegvallen. Wil je weten waar we gaan herplanten? Bekijk dan onze bomenkaart in het Geo-portaal.
Een boom moet minimaal aan één van de onderstaande voorwaarden voldoen om in het bomenregister opgenomen te worden:
- De boom heeft een zogeheten dendrologische waarde: een boom is de enige in zijn soort of de ‘moeder’ van een bomensoort;
- De boom heeft een bijzondere snoei- en/of boomvorm: hij bestaat bijvoorbeeld uit meerdere stammen;
- Cultuurhistorische waarde: een herdenkingsboom en/of vertelt een stuk geschiedenis;
- De boom is beeldbepalend: hij is bijvoorbeeld opvallend en indrukwekkend door zijn formaat;
- Landschappelijke waarde: de boom versterkt het landschap eromheen;
- Natuurwaarde: er leven bijvoorbeeld zeldzame planten of dieren in;
- Monumentale waarde: de boom is ouder dan 60 jaar.
Wil je een bijzondere boom aanmelden voor het bomenregister? Vul dan het aanvraagformulier in. Wordt jouw aanvraag goedgekeurd? Dan voegen we de boom toe aan het bomenregister. We nemen van te voren contact op met de eigenaar van de boom.
Smalle wegbeplantingen van struiken en bomen kunnen zich niet vrij ontwikkelen omdat de breedte van de berm te klein is. Gevolg is dat meerdere keren per jaar de overhangende takken moeten worden gesnoeid. Dit kost veel tijd, brandstof en geld. Dat is de reden om één keer per drie jaar de beplanting bij de grond toe af te zetten. De beplanting is vaak na één jaar weer een meter hoog. De werkzaamheden proberen we in fasen uit te voeren om kaalslag te voorkomen.
Staat het antwoord op jouw vraag niet tussen onze veelgestelde vragen? Of wil je meer informatie? Neem dan contact op met het team Beheer en Onderhoud Groen via het telefoonnummer 14 0515.